مدیرعامل آسمان نمای دانشگاه فردوسی در گفتگو با شهرآرانیوز در خصوص تاثیرات ماه گرفتگی بر افراد گفت: پدیده ماه گرفتگی از لحاظ علمی تاثیری بر روی انسان ندارد و اینکه این پدیده میتواند برای زنان باردار مضر باشد یا نوزاد دچار ماه گرفتگی باشد ناشی از یک باور قدیمی است که هیچ پشتوانه علمی ندارد.
محمدهادی طباطبایی یزدی اظهار کرد: خسوف یا ماه گرفتگی یک پدیده آسمانی است و خارج از دخل و تصرف بشری اتفاق میافتدو هیچ ارتباط علت و معلولی و سلسله ارتباطات بین حوادث نمیتوان برایش در نظر گرفت.
طباطبای یزدی با بیان این مطلب که دنیا پر از چیزهایی است که ما نمیتوانیم برایش توضیحاتی داشته باشیم که هنوز اثبات نشده است افزود: آثاری که به عنوان ماه گرفتگی یا خال و مشابه آن بر روی بدن نوزادان دیده میشود پدیدههای بیولوژیک هستند و به این پدیده آسمانی ربطی ندارد؛ اما، چون این عارضهها به نوعی شبیه سایههای ماه گرفتگی است این عنوان را به آن نسبت داده اند.
طباطبایی یزدی در توضیح نجومی این پدیده گفت: در حالت خسوف زمین بین خورشید و ماه قرار میگیرد و سایه زمین موجب تیره شدن ماه میشود و در اصطلاح، ماه گرفتگی یا خسوف رخ میدهد.
این کارشناس نجوم در خصوص نحسی ماه گرفتگی که در میان عموم شایع است تشریح کرد: ریشه پذیرش تاثیر پدیده های آسمانی بر انسان به هزاران سال پیش بر می گردد و رد پای مکتوب آن را در فرهنگ بابلی ها و پس از آن یونان باستان بر میگردد که برای نخستین بار در الواح گلی بابل باستان دیده شده است. در گذشته انسانها به دلیل علاقه و اعتقاد به فیزیک و پدیدههای نجومی اعتقاد داشتند که اراده خداوند از طریق گردش افلاک به زمین منتقل میشود.
طباطبایی یزدی ادامه داد: زمانی که این آثار ترجمه شد وارد فرهنگ ایران و اسلام شد و، چون موضوع سعدی و نحسی ایام از جهاتی به عقاید مسلمانان مبنی بر اراده خداوند بر سرنوشت افراد نزدیک بود مورد پذرش قرار گرفت و کم کم وارد فرهنگ ما شده است.
به گفته این کارشناس نجوم خسوف و کسوف رویدادهای نجومی هستند و در زمان وقوع این پدیده هیچ اشعه خاصی به زمین نمی رسد و هیچ تغییر جزیی و اساسی در سطح زمین ایجاد نمی کند و گفته هایی مبنی بر بسته شدن گل ها در زمان خسوف و خنک شدن هوا پایه و اساس علمی ندارد.
گفتنی است نحس دانستن پدیدههای آسمانی نیز در جامعه عصر نبوی نیز بازتاب داشت؛ در آن زمان که ابراهیم، فرزند پیامبر از دنیا رفت.
در روایتی آمده است خورشید در روزی که ابراهیم فوت کرد، کسوف کرد. مردم گفتند خورشید به خاطر مرگ ابراهیم کسوف کرده است. پیامبر برای نماز بهپاخاست و نماز آیات خواند و بعد فرمود: «خورشید و ماه دو نشانه از نشانههای خداوند هستند که برای مرگ و تولد احدی نمیگیرند لذا هرگاه خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی را مشاهده کردید، با ناله و زاری بهسوی ذکر خدا در نماز بشتابید.»
در این روایت پیامبر اسلام (ص) ضمن آنکه جامعه را از نگاههای خرافی پرهیز میدهند، به دو نکته اشاره میکنند: اول اینکه خورشید و ماه دو آیه و نشانه از آیات الهی است؛ لذا باید نگاه آیاتی به این دو عنصر هستی داشت. دوم، حداقل رفتاری که باید در قبال رویدادی مثل خورشیدگرفتگی و ماهگرفتگی داشت را بیان فرمودند که همان ذکر خداوند در هنگامه نماز (آیات) است.