تکتم جاوید - «خیلی نگران رعایت بهداشت در نانواییها هستم. هربار میآیم نانوایی سعی میکنم دستم را به هیچ جا نزنم، زیرا همین فضای نانوایی محل تجمع مردم است. همه دستشان را به میز و چاقوی برش نانها میزنند و میروند. نمیدانم چطور میتوان در چنین محلی بهداشت را رعایت کرد.» این را مشتری یکی از نانواییها در محدوده پل خاکی میگوید که در حال جمع کردن نانها و گذاشتن آنها داخل پلاستیک است. در چند روز اخیر از این دست گلهها زیاد شنیده ایم. مردم از وضعیت بهداشتی نانواییها بیش از دیگر مکانها نگران اند و میگویند مسئولان باید برای نانواها فکری کنند، چراکه با همان دستی که پول را میگیرند، نان هم به مشتری میدهند.
روال کار نانوایی به همان شیوه قبل است
به یکی از نانواییها در بولوار امامت سرمی زنیم. این نانوایی هم مثل بقیه شلوغ است. مشتریها پول میدهند، نان میگیرند و میروند. یکی از مشتریها خانمی است که دست کش به دست نانها را داخل یک ساک پارچهای که با خودش آورده است میگذارد و میگوید:دوست ندارم از پلاستیکهایی که نانوا میدهد استفاده کنم. با همان دستی که پول میگیرد نان و پلاستیک میدهد. سعی میکنم نظافت خودم را رعایت کنم و وقتی برمی گردم خانه، ساک پارچهای را میشویم تا همه چیز تمیز باشد. هرچه بهداشت را رعایت کنیم کم است، اما خیلیها از جمله همین نانواها، مسئله انتقال ویروس کرونا را جدی نمیگیرند.
کارکنان بیشتر نانواییهایی که به آنها سرمی زنیم نه ماسک دارند، نه دست کش. روند کار در نانوایی به همان شکل قبلی ادامه دارد و هیچ تغییری ایجاد نشده است. به اعتراضها پاسخی نمیدهند و کار خودشان را میکنند شاید به این علت که میدانند مشتری هایشان مجبورند از آنها خرید کنند.
نمیتوانیم با دست کش نان داغ برداریم
سری به نانوایی دیگری در چهارراه میدان بار میزنیم که در مرکز شهر قرارداد و لحظهای خلوت نمیشود. کسی که جلوی دخل ایستاده است با همان دستی که نان میدهد، از مشتریها پول میگیرد. وقتی اعتراض میکنم که چرا فکری به حال بهداشت نمیکنند، پاسخ میدهد: اینجا نانوایی است و ما نمیتوانیم با دست کش نان داغ برداریم و به مردم بدهیم. نانها هم در دمای بالا پخته میشوند و به نوعی استریل اند. همه مردم هم کارت ندارند که بگوییم کارت بکشند. نمیتوانیم به دلیل نداشتن کارت، به مشتری نان نفروشیم. مردم باید خودشان بهداشت را رعایت کنند.
در نانوایی دیگری در میدان جانباز، یکی از مشتریان که خودش را اعظمی معرفی میکند، میگوید: من هربار از نانوایی متفاوتی نان میخرم، بنابراین میدانم بسیاری از نانواییها در چنین موقعیتی بهداشت را رعایت نمیکنند. وقتی به بعضی از آنها میگوییم بهداشت را بیشتر رعایت کنید، ناراحت میشوند و واکنش بدی نشان میدهند. ما هم چارهای نداریم. نمیتوانیم نان را از سفره خانواده حذف کنیم. کاش اتحادیه صنف نانوایان بازرسی بفرستد و نکات بهداشتی را به آنان گوشزد کند، شاید از آنها حرف شنوی داشته باشند. البته برخی نانواییها هم یک در کوچک دارند که میزی را بیرون مغازه گذاشته اند و از همان دریچه نان میدهند و پول میگیرند. کمترین فایده این روش این است که مشتریها وارد مغازه نمیشوند و آلودگی را با خود به داخل فضای نانوایی نمیآورند.
پول نقد قبول نمیکنیم.
اما در بولوار آموزگار یکی از نانوا ییها تمهید خوبی اندیشیده است. دستگاه کارت خوان را جلوی میز تحویل نان گذاشته و از مشتریها میخواهد خودشان کارت بکشند و نان را تحویل بگیرند. او توضیح میدهد: ما هرروز صبح نانوایی را میشوییم و همه چیز را تمیز میکنیم. فاصله مشتریها هم با نانواها زیاد است و احتمال سرایت وجود ندارد. از مشتریها پول نقد قبول نمیکنیم و میخواهیم کارت بکشند. به این ترتیب کمترین تماس را با آنها داریم. در فضای نانوایی بیش از این نمیتوان بهداشت را رعایت کرد. خودم هم مدام دست هایم را میشویم.
همه نانواییها موظف به استفاده از کارت خوان هستند
رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد و حومه، ابتدا از مشکلات اتحادیه برای کنترل و رعایت بهداشت اعضا میگوید: ماهم متوجه خطر شیوع این بیماری هستیم، اما همین حالا برای تأمین ماسک اعضای خود دچار مشکل شده ایم. به اعضای اتحادیه میگوییم ماسک بزنند، اما نمیدانند آن را از کجا تهیه کنند. کاش سازمانی وجود داشت که میتوانستیم اعضا را به آنجا ارجاع دهیم یا برایشان ماسک بگیریم. استفاده از دست کش هم عملا امکان پذیر نیست، زیرا احتمال ماندن ویروس و انتقال آن وجود دارد.
مصطفی کشتگر همچنین یادآور میشود: بیش از مردم، افراد مستقر در نانوایی در معرض خطر هستند که هر روز باتعداد زیادی از آدمها برخورد دارند و خودشان بیشتر رعایت میکنند.
او با اشاره به برنامههای مداوم و هرروزه اتحادیه برای اعضا اضافه میکند:به طور مداوم اصول بهداشتی را به اعضا یادآوری میکنیم و هرروز در کانالهای تلگرامی اطلاع رسانی میکنیم که اعضا حتما کارت بهداشت داشته باشند، از ورود افراد متفرقه به پشت دخل و قسمت تولید ممانعت کنند، روپوش را هرروز عوض کنند و شست و شوی مداوم انجام دهند.
مردم از کارت خوان استفاده کنند
رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد و حومه با اعلام اینکه بخش زیادی از مشکل ما هم به مردم برمی گردد، میگوید: اکنون بیشتر اعضای اتحادیه دستگاه کارت خوان دارند و تقریبا همه مردم هم کارت بانکی در دست دارند، اما مشتری بازهم تمایل دارد پول خرد بدهد. به این ترتیب اعضای نانوایی هرچه بهداشت را رعایت کنند باز هم رعایت بهداشت به رفتار مشتری بستگی دارد. خود مشتریان هم باید به چرخه رعایت بهداشت کمک کنند.
به گفته کشتگر همه اعضای اتحادیه موظف اند کارت خوان داشته باشند و اکنون هم بخش زیادی از آنها کارت خوان در اختیار دارند. اگر شهروندان از دستگاه کارت خوان استفاده کنند بر روی چرخه انتقال بیماری تأثیر خواهد
داشت. او خاطرنشان میکند: به همکاران توصیه کردیم در روزهای آینده به تدریج در مغازههای خودشان بنر نصب کنند تا مشتریان به بهانه پیشگیری از کرونا ترغیب شوند و به تدریج از کارت خوان استفاده کنند تا پرداخت پول نقد در نانواییها برچیده شود.
دستورالعمل رعایت بهداشت به اتحادیه ارسال شده است
مدیر سلامت محیط و کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در زمینه کنترل بهداشت در مراکز پخت نان میگوید: البته اصل براین است که کارکنان نانوایی باید همیشه از ماسک استفاده کنند و از قبل مجهز به این موارد بوده باشند، اما اکنون هم میتوانند ماسک را مانند بقیه مردم از داروخانهها تهیه کنند. درعین حال سازمان صنعت، معدن و تجارت هم اعلام کرده است که برای تولید هرچه بیشتر ماسک برنامه ریزی کرده اند و اتحادیه میتواند از آن طریق اقدام کند.
مهندس علی اصغر حسنی تأکید میکند: دستورالعملی را به اتحادیه صنف نانوایان ارسال کرده ایم که در آن شیوههای رعایت بهداشت همچون استفاده از روپوش مناسب، ماسک و دست کش، وایتکس برای گندزدایی سطوحی که با مردم در تماس است، ممانعت از دست زدن مشتریان به نانها و خودداری از حضور کارکنان بیمار در نانوایی تذکر داده شده است.
او خاطرنشان میکند: همکاران و بازرسان واحد بهداشت محیط در ساعات اداری و غیراداری به نانواییها سرکشی میکنند و موارد بهداشتی را تذکر میدهند.
بااین حال شهروندان از دست زدن به نانها و انتخاب نان خودداری و از کارت خوان استفاده کنند و فردی که با مشتریان سروکار دارد باید حتما ماسک و دست کش داشته باشد تا از انتقال ویروس تاحد امکان خودداری شود.