تربیتی که برای نوزاد آغاز می‌شود

تربیت انسان‌های بزرگ، سال‌های سال طول می‌کشد و این امر چیزی نیست که از سنین بزرگ‌سالی آغاز شده باشد. از زمانی که آموختن شروع می‌شود، تربیت نیز موضوعیت پیدا می‌کند، حتی قبل‌تر از آن.

این‌طور باید بگوییم که در دین ما، تربیت قبل از به‌دنیا آمدن فرزند آغاز می‌شود و عوامل مختلفی در نحوه به‌وجود آمدن کودک و ذات و صفات او دخیل هستند و اسلام به رعایت آن‌ها دستور داده است. یکی از دستور‌هایی که مردم مذهبی در کشور ما آن را رعایت می‌کنند، این است که وقتی بچه‌ای به‌دنیا می‌آید، در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه می‌گویند. در احادیث اهل‌بیت (ع) آمده است که این کار باعث می‌شود شیطان از او دور شود و به برخی امراض مبتلا نشود.

در کتاب «عیون‌اخبارالرضا (ع)» آمده است که امام زین‌العابدین (ع) فرمود: «اسماءبنت‌عمیس» از قول فاطمه (س) برایم گفت وقتى حسن (ع) را حامله شدم و او را به‌دنیا آوردم، پیامبر (ص) آمد و در گوش راستش اذان گفت و در گوش چپ او اقامه. یک سال بعد که حسین (ع) به‌دنیا آمد، باز پیامبر (ص) آمد و فرمود: «اى اسما! فرزندم را بیاور!» من آن حضرت را در پارچه‌اى سفید به دست پیامبر دادم و آن بزرگوار در گوش راست او اذان گفت و در گوش چپش، اقامه و او را روى زانوى خود نهاد و گریست».

خود امام‌حسین (ع) نیز در روایتی می‌فرمایند: «مَن وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَذَّنَ فی اُذُنِهِ الیُمنی وَ اَقامَ فی اُذُنِهِ الیُسری لَم تَضُرُّهُ اُمُ الصِبیان».
هرکه صاحب فرزند شود و در گوش راستش، اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، هرگز به بیماری ام‌الصبیان مبتلا نخواهد شد. (بیماری ام‌الصبیان، نوعی بیماری صرع که مخصوص نوزادان است و موجب غش می‌شود.) (کنزالعمال، ج۱۶، ص ۴۵۷).
در متون دینی نقل شده است: «پیامبر در گوش حسنین اذان گفت و بر چنین کاری سفارش کرد و علاوه‌بر آن، سوره حمد و آیه‌الکرسی و آخر سوره حشر و سوره اخلاص و سوره ناس و فلق را تلاوت کرد».

نجمه، مادر امام‌رضا (ع)، می‌گوید: «هنگامی که فرزندم علی را وضع حمل می‌کردم، پدرش امام‌کاظم (ع) بر من وارد شد. فرزندم را در‌حالی‌که در پارچه‌ای سفید پیچیده شده بود، به دست آن حضرت دادم. در گوش راستش، اذان و در گوش چپش اقامه گفت. آن‌گاه قدری آب فرات طلبید و کام او را با آب فرات برداشت و به من برگرداند و فرمود: او را بگیر که او بقیه‌ا... در روی زمین است».

همچنین در کتاب «دنیای پنهان کودک» آمده است: «امروزه بسیاری از دانشمندان بر این باورند که مغز کودک، صدا‌های بسیار زیادی را که در پیرامونش ایجاد می‌شود، ضبط می‌کند و به‌تدریج کلمات را از هم تفکیک و جدا می‌نماید. او هنگامی که شاهد سخن گفتن پدر، مادر، برادران و خواهران خود می‌باشد، مثل این است که به خود می‌گوید این کار بزرگ‌تر‌ها بسیار مفید است.»

البته این موضوع براساس نظریه روان‌شناسان در کودکان به‌تجربه اثبات شده است و از همین توانایی ذهنی در آموزش زبان بهره می‌گیرند؛ بنابراین در علم هم ثابت شده است که این کلمات و جملات در وجود نوزاد، ضبط می‌شود و بر او تأثیر می‌گذارد. بر همین اساس، گفته شده است که کلمات اذان و اقامه که مقدس‌ترین کلمات دینی و شعار اسلام است، موجب دوری شیطان از فرد می‌شود که رسول خدا (ص) می‌فرمایند: «مَن وُلِدَ لَهُ مَولودٌ فَلیُؤَذِّن فی اُذُنِهِ الیُمنى بِأَذانِ الصَّلاه، وَلیُقِم فِی الیُسرى؛ فَإِنَّها عِصمَه مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ؛ براى هرکه فرزندى زاده شود، باید در گوش راست او اذان نماز و در گوش چپ او اقامه بگوید؛ چون مایه ایمنى از شیطان رانده‌شده است»؛ بنابراین این رسم، یکی از رسوم اصیل دینی و قدیمی در تربیت روحی فرزند است و همه ما از خداوند بزرگ می‌خواهیم فرزندان ما در زندگی خود در مسیر سعادت و خوشبختی گام بردارند. ان‌شاءا...!