دنبالِ نداشتهها باید گشت. با همه توان هم باید بکوشیم. این حُکمِ توأمان عقل و شرع است. این حکم هم یکی، اما دارد؛ اما باید مراقب باشیم در مرداب قاعده ۹۹ گرفتار نشویم. نه هولناک، بلکه هلاکت آفرین است این مرداب. هرچه هم بیشتر دست وپا بزنیم، بیشتر فرومی رویم. مرگ را نزدیکتر میکند این تلاش.
قاعده۹۹ آن است که از ۱۰۰ تا ۹۹ تایش را داریم، اما پی همان یکِ نداشته میگردیم.
داشتههای خود را نمیبینیم و تمرکز ما بر نداشته هاست. بسیاری مان در سراسر دورههای زندگی مان دنبال آن یک گم شده میگردیم و خودمان را به خاطر آن ناراحت میکنیم و فراموش کرده ایم که شاید داشتههای ما بسیار بیشتر از نداشته هایمان باشد که هست. اگر نسبت تلاش و آرزوهایمان را بسنجیم، درخواهیم یافت که به نسبت کوشندگی مان از داشتههای بیشتر برخورداریم.
ما درنیافته ایم ضرورت این تناسب را. همین هم زحمت افزا و حسرت آفرین میشود، وگرنه اگر آرزوها را نه دورودراز که به اندازه گام هایمان نظم میدادیم، رضایت در زندگی مان، نظامات احساس خوشبختی را پایه ریزی میکرد. برخی از ماها -اما- به کسی میمانیم که زمینی نخریده است، آرزوی داشتن برج میکند.
حال آنکه خود او هم میداند که داشتن برج نیازمند زمین و پی ریزی و مصالح و فرایند ساخت وساز است. قاعده۹۹ ما را به سمتِ تمامیت خواهی و فزون خواهی افراطی میبرد، بی آنکه مقدمات کار فراهم باشد. این هم ما را به سمت زیستن در فضای ناهشیاری میکشاند، به وادی اوهام. توهمهایی که مرز خیال را هم چند فرسنگ پشت سر گذاشته اند. بدانیم که قاعده۹۹، پذیرش واقعیت را ناممکن و شرایط زندگی را به شدت سخت میکند.
برای گذر از مردابی چنین هراس انگیز به داشته هایمان بیندیشیم. آنها را به یاد آوریم، شناسایی کنیم و قدر آنها را بدانیم. در گام بعد، خدا را شاکر باشیم که نعمتهای فراوانی را روزی ما فرموده است، مانند زندگی خوب، خانواده خوب، سلامت، امنیت و هرآنچه در زندگی داریم که آسایش آور و آرامش آفرین است. آسایش و آرامش هم زمینه رشد فردی و جمعی ما را فراهم میکند.
تنفس در فضای شکرگزاری و دیدن با پشتوانه افکار مثبت، همه چیز را خواستنیتر میکند. بدانیم آرامش و ایمان و سعادت، صد است، پس، چون که صد آید، نود هم پیشِ ماست؛ بنابراین نباید اندک کمبودها را چنان بزرگ دید که قله بودها را هم در غبار گیرد. زندگی در غبار هم خفگی میآورد.
«چشمها را باید شست، جورِ دیگر باید دید» که سهراب به یادگار گذاشت، در این عرصه هم صادق است. درست ببینیم، درشتی نعمتهایی که داریم از ورای غبار، خودش را نشان خواهد داد.