شهرآرانیوز - در طول همهگیری ویروس کرونا، دولت ژاپن هرگز ماسک یا قرنطینه را اجباری نکرد، با این حال اکثر ژاپنیها در اماکن عمومی ماسک میزدند و از رفتن به مکانهای شلوغ خودداری میکردند. ژاپنیها معمولاً در هنگام ورزش و سایر رویدادها به آرامی در صف میایستند، علائم راهنمایی و رانندگی و بهداشت را به خوبی رعایت میکنند، زیرا از مهدکودک و مدرسه برای انجام این کارها آموزش دیدهاند.
حمل کیف حجیم مدرسه، یعنی «راندوسِرو» نیز یک قانون تحمیلی نیست، بلکه قانونی نانوشته است که همه با هم از آن حمایت میکنند.
در اولین روز مدرسه در بهار امسال (سال تحصیلی ژاپن در آوریل یعنی حدود فروردین شروع میشود) گروههای کلاس اولی مشتاق و والدین آنها برای مراسم ورودی به مدرسه ابتدایی کیتاسونا در محله کوتو در شرق توکیو گرد هم آمدند.
در اینجا نیز برای ثبت لحظهای نمادین که در تمامی آلبومهای عکس خانوادگی ژاپنیها در طول نسلها نیز نمونه آن را میتوان دید، تقریباً همه بچهها کوله پشتی «راندوسِرو» را حمل میکنند و به همراه والدین خود صف میکشند تا جلوی دروازه مدرسه عکس بگیرند.
ساری آکیموتو که پسر ۶ سالهاش، کوتارو، با یک کوله پشتی راندوسروی خاکی رنگ آماده رفتن به مدرسه بود میگوید:
«اکثریت قریب به اتفاق بچهها راندوسرو را انتخاب میکنند و نسل ما نیز از این کوله پشتیها استفاده میکرد؛ بنابراین ما فکر میکنیم که ایده خوبی است که کودک ما نیز آن را به همراه داشته باشد.»
یکنواختی این کوله پشتیها بین دانشآموزان حتی بارزتر هم بود، به طوری که پسران، معمولاً راندوسروی سیاه رنگ و دختران رنگ قرمز را حمل میکردند. در سالهای اخیر، بحث رو به رشد در مورد تنوع خرید، خردهفروشان این کوله پشتیها را بر آن داشته است تا این مدل را در رنگهای مختلف و با برخی جزئیات متمایز مانند شخصیتهای کارتونی گلدوزی شده، حیوانات یا گلها، یا آسترهای داخلی ساخته شده از پارچههای مختلف عرضه کنند.
با این حال، اکثر پسران امروزی دارای راندوسروی سیاه هستند، اگرچه رنگ بنفش از نظر محبوبیت از رنگ قرمز در بین دختران پیشی گرفته است. جدا از تنوع رنگ و افزایش ظرفیت برای گنجاندن کتابهای درسی و تبلتهای دیجیتال بیشتر، شکل و ساختار کیفها بهطور قابلتوجهی طی دههها ثابت مانده است.
استفاده از کوله پشتیهای راندوسرو به قرن نوزدهم باز میگردد، زمانی که ژاپن از یک پادشاهی فئودالی منزوی به کشوری مدرن که میخواست رابطه جدیدی با دنیای خارج داشته باشد تغییر کرد. سیستم آموزشی این کشور کمک کرد تا شبکهای از داراییهای مستقل برای مردم با آداب و رسوم خاص خود، اما در یک قالب واحد با فرهنگ مشترک متحد شود. ایتوکو تومانو، دانشیار فلسفه و آموزش در دانشگاه کوماموتو میگوید: «مدارس ژاپن این ایده را القا کردند که همه یکسان و همه خانواده هستند.»
در سال ۱۸۸۵، گاکوشوین، مدرسهای که خانواده امپراتوری ژاپن را آموزش میدهد، یک مدل کوله پشتی شبیه به یک کولهپشتی نظامی هلندی معروف به رانسل را به عنوان کیف مدرسه رسمی خود تعیین کرد. مورخان میگویند که از آنجا بود که بهسرعت، راندوسرو جای خود را به عنوان نشانه هویت دوران کودکی ژاپنیها باز کرد.
ریشههای نظامی این کوله پشتی مطابق با روشهای آموزشی ژاپنی نیز بود. دانش آموزان یاد میگیرند که همگام با یکدیگر راه بروند و در زمین بازی و در کلاس درس حاضر شوند. سیستم مدرسه ژاپن نه فقط به ساختن هویت ملی کمک کرد بلکه قبل و در طول جنگ جهانی دوم نیز دانش آموزان را برای بسیج نظامی این کشور آماده میکرد.
پس از جنگ، این کشور دوباره بسیج شد تا این بار با کارگران وظیفهشناس و مطیع خود به سمت بازسازی اقتصادی حرکت کند. برای به رسمیت شناختن همبستگی قوی، نماد راندوسرو باز هم وارد عمل شد و حتی برخی از شرکتهای بزرگ این مدل کوله پشتی را به عنوان هدیه به فرزندان کارمندان خود میدهند.
این عمل تا امروز ادامه دارد. در مراسمی که در اوایل سال جاری در دفتر مرکزی شرکت سونی در توکیو برگزار شد، هیروکی توتوکی، رئیس این شرکت، در جمع ۲۵۰ دانشآموز کلاس اولی سخنرانی کرد. او شصت و ششمین مراسم راندوسروی این شرکت را به عنوان پیوند مهمی که خانوادهها را به هم متصل میکند توصیف کرد. پس از سخنان آقای توتوکی، کارمندان سونی کوله پشتیهای راندوسرویی را که روی همه آنها لوگوی شرکت نقش بسته بود، تحویل گرفتند.
پدربزرگ و مادربزرگهای ژاپنی اغلب راندوسرو را به عنوان یک هدیه یادبود برای نوههای خود میخرند. نسخههای چرمی این کوله پشتی میتواند بسیار گران باشند و قیمت متوسط حدود ۶۰ هزار ین یا ۳۸۰ دلار دارد.
خرید کوله پشتی راندوسرو مراسمی است که از یک سال قبل از ورود کودک به کلاس اول شروع میشود. بسیاری از تولید کنندههای این کوله پشتی برای آن ضمنات شش ساله قرار میدهند با این فرض که بیشتر دانش آموزان از راندوسروی خود در تمام طول مدت مدرسه ابتدایی استفاده کنند. به عنوان یادگاری، برخی از کودکان پس از فارغ التحصیلی، از کوله پشتیهای مستعمل خود کیف پول یا کیف دستی تولید میکنند تا همچنان همراه خود داشته باشند.
در سالهای اخیر، برخی از والدین و حامیان کودکان شکایت کردهاند که این کیفها برای بچههای کوچک اندام زیادی سنگین است. راندوسرو میتواند نیمی از بدن یک کلاس اولی با فرم بدنی معمولی را پوشش دهد. وزن متوسط آن هم بدون گذاشتن چیزی در آن کمی کمتر از ۱.۵ کیلوگرم است.
اکثر مدارس ژاپن کمدهای شخصی برای دانش آموزان یا فضای زیادی برای نگهداری آنها در میزهایشان ندارند، بنابراین دانشآموزان اغلب کتابهای درسی و لوازم مدرسه خود را از خانه به مدرسه و برعکس میبرند. اما در فرهنگی که برای کار سخت، صبر و استقامت ارزش زیادی قائل است، نمیتوان توقع داشت تلاشها برای رها کردن کودکان از این کوله پشتی موفقیت زیادی به دست بیاورد.
خانم فوکوشیما که استاد درس مبانی آموزشی است میگوید: «کسانی که کودکان را برای اذیت شدن موقع حمل این کوله پشتیها ضعیف لقب میدهند قلب ندارند. در زمان خود ما مجبور بودیم این کوله پشتیهای سنگین را این طرف و آن طرف ببریم.»
برخی از تولید کنندگان، جایگزینهایی را ساخته اند که همان شکل راندوسرو را حفظ کرده و در عین حال از مواد سبکتر مانند نایلون استفاده میکنند. اما این مدلها جلب توجه زیادی نداشته است.
در یکی از این صبحها، کوتارو آکیموتو، دانشآموز کلاس اولی، با کیفی به وزن حدود ۳ کیلوگرم که حدود یک هفتم وزن بدن او محسوب میشود راهی مدرسه شد. در مسیر ۱۰ دقیقهای به مدرسه، او به چند همکلاسی دیگر و دانشآموز بزرگتر ملحق شد که همگی آنها نیز یک راندوسرو حمل میکردند. در کلاس درس کوتارو، مگومی اوماتا، معلم او نموداری از وظایف صبحگاهی را با تصاویری برای نشاندادن ترتیبی که دانش آموزان باید انجام دهند، به نمایش گذاشته بود، که شامل تصاویری از چگونگی قرار دادن و حمل راندوسرو نیز میشود.
در پایان روز، کاهو مینامی ۱۱ ساله که دانشآموز کلاس ششم با راندوسرویی با گلهای گلدوزی شده به رنگ قرمز تیره است و آن را در تمام دوران دبستان حمل میکرده تاکید میکند که هیچوقت به چیزی به جز این کوله پشتی مشتاق نبوده است. او میگوید: «از آنجا که همه بچهها کوله پشتیهای راندوسرو حمل میکنند، پس مسلماً چیز خوبی است.»