خط ۴ مترو هم به «خاتم» رسید

الهام مهدیزاده - باتوجه به اتمام حفاری خط 2 قطار شهری مشهد و سرعت قابل قبول عملیات حفاری خط3، شورای اسلامی شهر مشهد ضمن موافقیت با ترک تشریفات واگذاری عملیات اجرایی حفاری مکانیزه خط 4 قطار شهری، اجرای این پروژه را به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) سپرد.
اولین مصوبه شصت و هفتمین جلسه علنی روز گذشته شورای شهر، چراغ سبز برای آغاز عملیات حفاری خط 4 متروی مشهد بود. شورای مشهد با مصوبه ای که به اتفاق آرا به تصویب رسید، برای ادامه پروژه های سریالی قطار شهری مشهد، باز هم به مجموعه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) اعتماد کرد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد، در این باره بیان کرد: شورا در یک کمیسیون مشترک، موضوع زمان اجرا، انتخاب پیمانکار و هزینه آن را با صاحب نظران این حوزه به بررسی و بوته نقد و نظر گذاشت تا پس از بررسی وضعیت خطوط مترویی دیگر کلان شهرها گام محکمی برای اجرای پرشتاب خط 4 مشهد بردارد.

حمایت دولت برای آغاز حفاری
بتول گندمی در ابتدای بررسی لایحه حفاری خط4 متروی مشهد بیان کرد: 25خرداد امسال بود که شهرداری مشهد، لایحه اجرای خط 4 قطارشهری را ارائه کرد. بر اساس این لایحه، طول این خط5/14کیلومتر خواهد بود و طبق برآوردها، اعتبار ریالی این پروژه هزار و 223 میلیارد و 900میلیون تومان در نظر گرفته شد. این لایحه با لحاظ شدن ترک تشریفات و واگذاری به قرارگاه خاتم الانبیا(ص) به شورای شهر مشهد ارائه شد.
وی به اهمیت و فوریت این لایحه اشاره کرد و گفت: نظر اعضای شورای شهر این بود که درباره این لایحه بحث ها و بررسی های جامع و کامل تری صورت پذیرد. به گفته او لایحه خط 4 متروی مشهد در سه بخش توسط اعضای شورای شهر بررسی شد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر بیان کرد: نکته نخست درباره زمان اجرای خط بود؛ اینکه باتوجه به شرایط حال، اجرایی کردن حفاری تونل خط 4 متروی مشهد در اولویت قرار دارد یا خیر. دراین باره گفت وگوهایی بسیاری صورت گرفت. نکته ای که در این گفت وگوها به آن اشاره شد، این بود که در حال حاضر خط 2 مترو در حوزه اجرا تقریبا به پایان رسیده است و از سال آینده، عملیات اجرایی خط3 در دستور کار شهرداری قرار دارد؛ بنابراین این ظرفیت از سوی مدیریت شهری وجود دارد که عملیات حفاری خط 4 مترو را اجرایی کند.
گندمی در ادامه به مصوبه دولت برای فرایند اجرای خطوط ریلی کلانشهرها نیز اشاره کرد و افزود: دولت مصوب کرده است که چنانچه پروژه ریلی مترو در‌ کلانشهرها 70 درصد پیشرفت داشته باشد، می توان پروژه دیگری را آغاز کرد. باتوجه به ظرفیت موجود و نیز بازدید مدیران کشوری از پروژه های ریلی مشهد، این حمایت صورت گرفت که مشهد پروژه خط 4 خود را در دستور کار قرار دهد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر افزود: این توضیحات در کمیسیون نیز ارائه و در جمع بندی نهایی با حفاری خط 4 مترو موافقت شد.

بررسی ادامه همکاری با قرارگاه خاتم
گندمی با اشاره به دومین دغدغه برای انتخاب پیمانکار پروژه، تصریح کرد: در لایحه ای که شهرداری ارائه کرد، به موضوع ترک تشریفات و واگذاری پروژه به قرارگاه خاتم الانبیا(ص) اشاره شده بود. در این زمینه اعضای شورای شهر مشهد به بررسی ظرفیت های کشور برای واگذاری عملیات یاد شده پرداختند. در بررسی پروژه متروی اهواز و کرج این نکته وجود داشت که این پروژه ها فعال است، اما سرعت و شتابی که در مشهد برای عملیات ساخت مترو وجود دارد، در شهرهای یاد شده وجود ندارد.
وی قطر تونل را یکی دیگر از موضوعات بررسی شده برای انتخاب پیمانکار برشمرد و گفت: باتوجه به قطر تونل خط متروی مشهد (9.5 متر) تنها هفت تی بی ام با توان چنین حفاری در کشور فعال است که از این تعداد دو دستگاه در اهواز و کرج و پنج تی بی ام دیگر در اختیار قرارگاه خاتم الانبیا(ص) است و از این تعداد نیز دو دستگاه در حفاری خط3 مشهد فعال است.
گندمی ادامه داد: بخش خصوصی حتما باید برای خرید تی بی ام و استفاده از دیگر ظرفیت ها اقدام کند. در شرایط اقتصادی کشور و باتوجه به مشکلات و موانعی که برای خرید و انتقال تی بی ام وجود دارد، برآوردها نشان می دهد که این خرید و انتقال توسط بخش خصوصی حداقل یک سال و نیم زمان ببرد.
آزاد شدن دو تی بی ام خط3 قطار شهری مشهد از نیمه دوم سال99، وجود کارخانه سگمنت (بتن های پیش ساخته تونل)، وجود آزمایشگاه و نیروی انسانی آموزش دیده قرارگاه خاتم که در فرایند اجرای خط2 و3 توسط این پیمانکار فعال و به کار گرفته شدند، از دیگر دلایلی بود که این عضو شورا درباره مساعد بودن زمینه همکاری با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) به آن ها اشاره کرد.
گندمی یادآور شد: در جمع بندی کمیسیون مشترک به این موضوع رسیدیم که دیدگاه و نظر شهرداری برای ترک تشریفات و واگذاری به قرارگاه خاتم قابل تأمل است. البته در این راستا با مدیران فعال بخش خصوصی نیز گفت وگو شد و آنان نیز به این موضوع که قرارگاه خاتم می تواند گزینه مناسبی برای اجرای خط 4 باشد اشاره کردند.

تشکیل کارگروه برای قیمت
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد در ادامه، موضوع قیمت را به عنوان دیگر نکته بررسی شده توسط اعضای شورای مطرح کرد و گفت: درباره قیمت و بهای تمام شده برای اجرای خط 4 متروی مشهد با 10نفر از کارشناسان و مشاوران عالی گفت وگوهایی انجام شد. حتی در این زمینه کارگروه اسناد مالی و بهای تمام شده خط4 طی 10 جلسه بررسی هایی انجام داد.
وی ادامه داد: درباره قیمت سه پیشنهاد توسط پیمانکار، شهرداری و کارگروه مالی خط4 مطرح شد و درنهایت جمع بندی قیمت هزار و 90 میلیارد تومان منظور شد که مورد موافقت کمیسیون مشترک قرار گرفت.

هر متر 64 میلیون تومان
در ادامه محمد حسین ودیعی، یکی از اعضای شورای شهر مشهد، درباره قیمت مد نظر نکاتی مطرح کرد و خلیل ا... کاظمی، معاون حمل ونقل شهردار مشهد، درباره هزینه اجرای خط4 گفت: در حال حاضر شهرداری برای اجرای هر متر خط 3 متروی مشهد مبلغ 64 میلیون تومان به قرارگاه خاتم الانبیا(ص) می پردازد. در باره قیمت کارگروه نیز تفاوتی که وجود داشت، مربوط به تجهیز کارگاه بود. ما در تجهیز کارگاه موضوع مونتاژ و دمونتاژ تی بی ام را در نظر گرفتیم که اگر کارگروه هم این موارد را منظور کند، بدون شک به همان رقم توافق شده یعنی هزار و 90 میلیارد تومان می رسیم.
در پایان رئیس شورای شهر مشهد ماده واحده و 9 تبصره (با اصلاح واژه در یکی از تبصره ها) را به رأی گذاشت که با رأی حداکثری به تصویب رسید. همچنین در ادامه بررسی این دستور کار پیشنهاد افزودن دو تبصره توسط گندمی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر مشهد، درباره تملک ایستگاه ها و رفع معارضان مطرح و این دو تبصره نیز مصوب شد.

تأمین 60 واگن خط یک
تأمین 60 واگن مورد نیاز خط یک قطار شهری، دیگر مصوبه مترویی روز گذشته شورای شهر بود. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر درباره این طرح بیان کرد: این طرح (تأمین واگن های مورد نیاز خط یک) توسط جمعی از اعضای شورای شهر ارائه شده است.
گندمی تصریح کرد: با توجه به ضرورت تکمیل خط یک قطار شهری، همواره این موضوع مطرح بود که آیا از زمان بهره برداری تاکنون از ظرفیت خط یک قطار شهری به صورت صد درصدی استفاده شده است یا نه. در این باره و بنا به ضرورت و نیازی که در حوزه افزایش واگن ها وجود داشت، موضوع تکمیل این خط با افزایش تعداد واگن ها مطرح شد.
او ادامه داد: از سویی این امید وجود داشت که این کمبود را بتوانیم از حوزه دولتی جبران کنیم. دولت در تبصره بودجه خود خرید 2 هزار واگن را منظور کرده بود. با این حال و باتوجه به تحقق نیافتن این تبصره ازسوی دولت، اعضای شورا این طرح را ارائه کردند. در حال حاضر اگر شهرداری همین امروز اقدام به خرید کند مبلغ هزار و 200 میلیارد تومان برای این مهم نیاز است. از آنجا که تأمین این رقم در بازه زمانی کوتاه امکان پذیر نیست، برای تأمین هزینه خرید 60 واگن مدت 4 سال مد نظر قرار گرفت. در نهایت این طرح توسط رئیس شورا به رأی گذاشته شد که مصوب شد.