نقش تأثیرگذار موقوفات در تعالی جوامع اسلامی

به گزارش شهرآرانیوز، در میان فعالیت‌های نیکوکارانه، وقف از‌آن‌رو دارای جایگاهی ممتاز و یگانه است که استمرار کار خیر و نیک آدمی را نه‌تنها در طول زمان، بلکه حتی سال‌ها و قرن‌ها پس از مرگ وی تضمین می‌سازد. مؤلفه اساسی وقف، پاسخگوی خوبی برای میل به جاودانگی او به‌شمار می‌آید.

راستی مگر نه این است که اصل خلقت بشر به حقیقت «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی» وابسته است و به همین علت به صاحب آن دل‌بسته؟ همین وابستگی وجودی و دل‌بستگی روحی کافی است تا انسان‌های شیدا را به‌سمت خدا و سوی تشبه به او بکشاند. انسان‌های واقف از‌آن‌رو در تشبه به حق‌تعالی موفق‌ترند که با وقف اموال خود برای رفع نیاز‌های مردمان دوران‌های آینده، فعل برخاسته از قدرت محدود بشری را به سان رحمت واسعه الهی، مستمر و بی‌زوال می‌سازند.

صدقه یکی از بارزترین مصداق‌های تزکیه است و کامل‌ترین مصداق صدقه نیز وقف است. در وقف اصل مال انسان ثابت می‌ماند و فرع یعنی منافع آن نیز بادوام و ثبات آن اصل، جریان خواهد داشت و هیچ صدقه‌ای، چون وقف، چنین‌مزیتی جاودانه ندارد. با گسترش فرهنگ وقف در جامعه، بستر مناسبی برای رشد ارزش‌های معنوی و الهی ایجاد می‌شود. اسلام بر سنت حسنه وقف به‌عنوان یکی از اهرم‌های مؤثر اعتقادی و فرهنگی برای جبران نیاز‌های مادی و معنوی جامعه تأکید کرده است. 

از صد‌ها سال پیش تاکنون واقفان خیراندیش با اختصاص بخشی از اموال خود برای خدمت مستمر به جامعه در قالب روش پسندیده «وقف» که بارزترین و روشن‌ترین مصداق احسان، انفاق، صدقه جاریه، تعاون و باقیات‌الصالحات است، منشأ خدمات فراوان علمی، فرهنگی، هنری، رفاهی و بهداشتی در جامعه بوده‌اند که وجود صد‌ها درمانگاه، بیمارستان، مدرسه، دارالایتام، کتابخانه و هزاران مسجد، قنات، پل، آب‌انبار و... بهترین گواه و شاهد آن است. 

وقف در حمایت از کیان خانواده که سنگ‌بنای جامعه است و حفظ انسجام و یکپارچگی آن از طریق حمایت‌های مالی و تدارکاتی، نقش مهمی ایفا می‌کند. پدیده وقف دارای حیطه گسترده‌ای از فعالیت و اقدام است؛ تا‌جایی‌که اگر به‌درستی هدایت شود، به بسیاری از نیاز‌ها پاسخ می‌دهد و هیچ‌گاه جامعه انسانی با کمبود‌های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و فرهنگی رو‌به‌رو نخواهد شد. اما مهم این است که هم نیاز‌ها بر اساس اولویت در سطح افکار عمومی معرفی شود و هم ضرورت آن عینی و متناسب با عواطف و درک و توجه واقفان لحاظ شود. 

در ادامه حتما بخوانید گره گشایی با وقف

فرهنگ وقف از میان همه امور خیریه مصداق بارز و ماندگاری از امور خیریه است؛ وگرنه غیر از وقف، ما نذورات، تعاون، قرض‌الحسنه و مواردی از‌این‌قبیل را داریم که هر یک از این موارد در جامعه توسعه یابد، مساوی با خدمت بیشتر به جامعه است؛ بنابراین هر‌چقدر فرهنگ وقف و نیکوکاری و امور خیریه را در جامعه با تبلیغات ترویج دهیم، ارائه خدمت بیشتر به مردم آن جامعه صورت می‌گیرد.