موسویزاده - پرتیراژترین خودرو کشور قرار است از تیرماه از مدار شمارهگذاری خارج شود؛ وعدهای که دیروز توسط مجید باقری، قائممقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا، اعلام شد. این وعده درحالی مطرح میشود که هنوز وعده محمدرضا نعمتزاده، وزیر اسبق صنعت، معدن و تجارت، که گفته بود تولید پراید به دلیل الزام به رعایت برخی استانداردها در سال ۹۷ متوقف خواهد شد، از یادها نرفته است. البته با توجه به اینکه تولید ۲ مدل پراید ۱۳۲ و ۱۱۱ از ۶ اردیبهشتماه متوقف شده، این مسئله میتواند، نشاندهنده عزم جدی مسئولان برای عمل به وعدهشان باشد.
پراید که اوایل دهه ۷۰ به ایران آمد، همواره یکی از پرحاشیهترین خودروهای تولید داخل بوده است، چه زمانی که در سال ۱۳۸۴ به عنوان جایگزین پیکان مطرح شد و چه در سال ۱۳۹۵ و زمانی که کیفیت آن مورد انتقاد شدید بود و مهدی جمالی، مدیرعامل وقت سایپا، با بیان اینکه «هیچ خودرویی توان رقابت با خودرو پراید را از نظر قیمت و کیفیت ندارد»، تمامقد از تداوم تولید این خودرو حمایت کرد.
از سال ۷۳ پراید مونتاژ داخل با نامهای نسیم و صبا فول و با قیمت پایه یکمیلیون و ۸۷۰ هزار تومان به خریداران تحویل داده شد. قیمتی که در آن زمان چندان هم ارزان بهنظر نمیرسید، زیرا آن موقع پیکان صفرکیلومتر ۱.۵ میلیون تومان قیمت داشت و پژو ۴۰۵ به نرخ ۲ میلیون تومان فروخته میشد. همان زمان نیز بین قیمت کارخانه و بازار آزاد پراید فاصله وجود داشت و نرخ گرانترین نوع پراید در بازار آزاد به مرز ۳ میلیون تومان هم نزدیک میشد. در اوایل دهه ۸۰ قیمت پراید به ۷ میلیون تومان رسید. پرایدی که طی ۲۷ سال گذشته بیوقفه توسط ساپیا تولیدشده طی ۳ سال اخیر بزرگترین جهش قیمتی خود را تجربه کرده است و اکنون در محدوده قیمت ۸۰ میلیون تومان در بازار آزاد به مشتریان عرضه میشود. مخالفت با تولید پراید به سالها پیش بر میگردد. سازمان محیط زیست پیشروترین سازمانی است که در این زمینه مخالفت خود را با تولید و شمارهگذاری این خودرو بارها اعلام کرده است. سید نواب حسینیمنش، مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران، نیز مرداد پارسال اعلام کرد: خودرو پراید رتبه نخست را در انحراف فرمان و گازهای آلاینده دارد. همواره پراید در گزارش ارزشیابی کیفی خودرو شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران نمره پایینی گرفته است. انواع خودروهای پراید معمولا ۲ ستاره از ۵ ستاره کیفیت را کسب میکنند. آنطور که سایپا در بخش مشخصات فنی خانواده پراید اعلام کرده، مصرف سوخت این خانواده به صورت سیکل ترکیبی ۴۴/ ۶ لیتر به ازای طی مسافت ۱۰۰ کیلومتراست.
چه خودرویی جایگزین پراید میشود؟
تیبا و ساینا بهعنوان جایگزینهای این خودرو معرفی شدهاند. هر ۲ جایگزین این خودرو میزان مصرف به مراتب بیشتری دارند. میزان مصرف سوخت ترکیبی تیبا صندوقدار و ساینا که قرار است جای پراید ۱۳۱ و ۱۳۲ را پر کنند، به ترتیب ۹۵/ ۶ و ۷ لیتر به ازای ۱۰۰ کیلومتر است. تیبا ۲ نیز بهعنوان جایگزین پراید ۱۱۱ میزان مصرفی به معادل ۵۳/ ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر دارد.
حادثه خیزترین خودرو
پراید سالهاست به عنوان رکورددار وسایل نقلیه در کشته شدن ایرانیان معرفی میشود و آمارهای پلیس راهنمایی و رانندگی حکایت از آن دارد که پراید در صدر خودروهای حادثهخیز است. براساس آمار ارائهشده از سوی پلیس راهور، ۳۴ درصد از جانباختگان و مجروحان حوادث رانندگی سوار بر خودرو پراید بودهاند که بیشتر به دلیل نقص انحراف فرمان و ترمز است. همچنین مسئولان آگاهی ناجا پیشتر گفته بودند که پراید ۷۰ درصد سرقتها را به خود اختصاص داده است.
هرچند مسئولان سایپا سعی میکنند تا اطمینان دهند که با توقف تولید پراید، شوکی به بازار وارد نمیشود، بررسی تحولات بازار نشان میدهد که قیمت ۲ مدل پراید ۱۳۲ و ۱۱۱ از زمان توقف تولید در ۶ اردیبهشتماه تاکنون ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان افزایش یافته است. در حالی خانواده پراید روزهای پایانی تولید خود را با قیمت ۸۰ میلیون تومان میگذراند که در تیرماه ۱۳۹۲، قیمت پراید ۱۱۱ SL، ۱۶ میلیون تومان، پراید ۱۳۱ SL، ۱۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و پراید ۱۳۱ SX، ۱۶ میلیون تومان بود. همچنین در سال ۱۳۹۲، مزدا ۳.New در بازار آزاد ۸۳ میلیون تومان، هیوندای i ۲۰، ۸۵ میلیون تومان، سراتو کوپ ۱۶۰۰، ۱۰۳ میلیون تومان، تویوتا کرولا
۱۲۳ میلیون تومان، لیفان X ۶۰، ۷۰ میلیون تومان، امویام ۵۳۰، ۳۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، جنسیس کوپه، ۱۴۵ میلیون تومان، سراتو ۲۰۰۰، ۱۱۰ میلیون تومان و پیکانتو، ۷۳ میلیون تومان قیمت داشتند.