تبیین ادله عقلی، نقلی و تاریخی امامت امام‌جواد(ع) در سن کودکی
استاد درس خارج حوزه علمیه به تبیین جایگاه امامت امام‌محمدتقی(ع) در سنین کودکی پرداخت و با استناد به روایات معتبر، به تشریح دلایل اعتقاد شیعیان به امامت آن حضرت در سن کودکی پرداخت.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین ابوالفضل عادلی‌نیا در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز، با اشاره به پذیرش گسترده شیعیان نسبت‌به امامت امام‌جواد(ع)، اظهار داشت: اکثر شیعیان دوران امام‌جواد(ع)، باوجود سن کم ایشان، به امامت آن حضرت ایمان آوردند و این امر نشان از بلوغ فکری جامعه شیعه در آن دوران دارد؛ به‌گونه‌ای‌که بسیاری از آنان به‌طور مستقیم از خود امام، درباره این موضوع پرسش می‌کردند و پاسخ‌هایی دقیق و قانع‌کننده دریافت می‌نمودند.
وی به یکی از پرسش‌های مهمی که از امام‌جواد(ع) در این زمینه مطرح شده بود، اشاره کرد و گفت: از حضرت سؤال شد که چگونه ممکن است کودکی هشت‌ساله رهبری جامعه شیعه و امت اسلامی را بر عهده بگیرد؟ امام‌جواد(ع) در پاسخ، به داستان حضرت داوود(ع) و جانشینی‌اش از سوی پیامبر الهی اشاره فرمود و گفت که خداوند حضرت داوود(ع) را در حالی که هنوز کودک بود، جانشین قرار داد؛ اگرچه علمای بنی‌اسرائیل ابتدا با این امر مخالفت کردند. این روایت در کتاب شریف کافی، جلد اول، صفحه ۳۸۳، نقل شده است.
این استاد حوزه علمیه افزود: ائمه اطهار (ع) همواره در طول تاریخ، محور هدایت و مرجع پرسش‌های علمی، اعتقادی و اجتماعی بوده‌اند. در دوران امام‌جواد(ع) نیز علما و بزرگان شیعه از نقاط مختلف مانند عراق، مدینه، ایران، مصر، ری و قم با ایشان در ارتباط بودند. حتی مواردی ثبت شده که گروهی متشکل از بیش از هشتاد نفر پس از عدم دریافت پاسخ قانع‌کننده از دیگر علما، به محضر آن حضرت مشرف شده و با دریافت پاسخ‌های روشنگرانه، به امامت ایشان یقین پیدا کردند.
عادلی‌نیا یکی از دلایل روشن برای اثبات امامت امام‌جواد(ع) را وصیت صریح امام‌رضا(ع) دانست و تصریح کرد: امام‌رضا(ع) پیش از تولد فرزندش در پاسخ به پرسش برخی یاران درباره جانشین خود، فرمود «خداوند پسری به من عطا خواهد کرد که جانشین من خواهد بود». پس از تولد امام‌جواد(ع)، آن حضرت فرمود «خداوند فرزندی به من داد همانند عیسی‌بن‌مریم(ع) که اگرچه از نظر سنی کودک بود، اما شایستگی پیامبری و امامت داشت».
وی افزود: شیخ مفید(ره) نیز در آثار خود به نقل روایات متعدد و نصوص صریح امام‌رضا(ع) در تعیین امامت فرزندش پرداخته است. از جمله این روایات، حدیثی است که صفوان‌بن‌یحیی از امام‌رضا(ع) نقل می‌کند که در پاسخ به پرسش درباره جانشین، با دست خود به امام‌جواد(ع) در حالی که کودک سه‌ساله‌ای بیش نبود، اشاره کرد و فرمود «این فرزندم، امام پس از من است». وقتی راوی با تعجب به کم‌سن‌وسالی کودک اشاره کرد، امام‌رضا(ع) فرمود «همان‌گونه که حضرت عیسی(ع) در کودکی به نبوت برگزیده شد، این فرزند نیز شایستگی امامت را دارد».
حجت‌الاسلام عادلی‌نیا تأکید کرد: این نصوص و شواهد نشان می‌دهد که سن‌وسال مانعی برای تصدی مقام امامت نیست؛ بلکه آنچه ملاک است، انتخاب الهی و لیاقت درونی است. امام‌جواد(ع) در سنین کودکی نیز با بهره‌مندی از علم لدنی، توانست به‌درستی به پرسش‌های پیچیده پاسخ دهد و به‌عنوان مرجعی علمی و معنوی در جهان اسلام مطرح شود.
وی با اشاره به آثار برجسته‌ای همچون کتاب کافی و تحلیل‌های فقهی و تاریخی علمای بزرگ شیعه، اظهار داشت: امروز نیز دربرابر هجمه‌های فکری و شبهات موجود، باید با تبیین این واقعیات تاریخی و معرفتی، از جایگاه رفیع اهل‌بیت(ع) و به‌ویژه امامان جوان مانند امام‌جواد(ع)، دفاع کنیم و آموزه‌های ایشان را در جامعه ترویج دهیم.
حجت‌الاسلام عادلی‌نیا در ادامه سخنان خود پیرامون امامت امام‌جواد(ع)، به تبیین شواهد متعدد تاریخی درباره اثبات شایستگی آن حضرت در دوران کودکی پرداخت و گفت: در منابع معتبر شیعه، از جمله حدیثی که سلمان فارسی صحابه بزرگ پیامبر اسلام (ص) نقل کرده، به‌صراحت به امامت امام محمدتقی (ع) اشاره شده است؛ موضوعی که نشان‌دهنده جایگاه الهی و بی‌بدیل آن حضرت در سلسله امامت است.
وی با اشاره به گستردگی علم امام‌جواد(ع) در سنین کودکی، افزود: امام‌جواد(ع) در همان دوران کودکی، به گونه‌ای درخشان به سؤالات علمی، فقهی و حتی سیاسی پاسخ می‌دادند که تعجب و تحسین بزرگان را برمی‌انگیخت. روایت معروفی در منابعی مانند «بحارالأنوار: جلد ۵۰، صفحه ۹۹» آمده است که شماری از علمای بزرگ شیعه از بغداد ابتدا نزد عبدالله بن موسی، برادر امام رفتند تا درباره امامت از او پاسخ بگیرند؛ اما با عدم دریافت پاسخ قانع‌کننده، به محضر امام‌جواد(ع) مشرف شدند و ایشان با پاسخ‌های دقیق و علمی، آنان را قانع ساختند.
این مدرس حوزه علمیه در ادامه سخنان خود چهارمین و مهم‌ترین دلیل برای پذیرش امامت امام‌جواد(ع) در کودکی را قدرت مطلق خداوند دانست و اظهار داشت: خداوند متعال، همان‌گونه که به حضرت عیسی (ع) در گهواره قدرت سخن گفتن و نبوت عطا کرد، می‌تواند در کودکی به حجت‌های الهی نیز کمال عقل، علم و قدرت رهبری عطا فرماید. این موضوع نه‌تنها امری خارق‌العاده نیست، بلکه جلوه‌ای از اراده الهی در هدایت امت است.
وی با استناد به کلام شیخ مفید(ره) گفت: شیخ مفید در آثار خود، کمال عقل امام‌جواد(ع) در کودکی را از دلایل معجزه‌آسا و قطعی بر امامت ایشان دانسته است. وی معتقد بود که نمی‌توان به بهانه سن کم، حجت خدا را انکار کرد. این یک مغالطه عقلی است که برخی تنها به ظاهر سن نگاه کنند، در حالی که مسئله امامت ارتباط مستقیم با اراده و عنایت خداوند دارد.
عادلی‌نیا سپس به استناد قرآنی مهمی اشاره کرد و گفت: در ماجرای حضرت مریم (س) و تولد حضرت عیسی (ع)، وقتی مردم به مادر پاک حضرت تهمت زدند، خداوند به مریم فرمان داد که سکوت کند و پاسخ را از زبان کودکش بشنوند. در آن لحظه، حضرت عیسی (ع) در گهواره لب به سخن گشود و فرمود «إنی عبدالله آتانی الکتاب و جعلنی نبیاً» یعنی «من بنده خدایم، خدا به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است». آیا همان خدایی که به کودکی در گهواره نبوت می‌بخشد، قادر نیست امامی را در کودکی منصوب کند و کمال عقل و رهبری به او عطا کند؟
استاد حوزه علمیه خراسان ادامه داد: ما انسان‌ها ممکن است برای رسیدن به بلوغ فکری و قدرت تحلیل، سال‌ها زمان نیاز داشته باشیم. اما خدای متعال محدود به قواعد انسانی نیست. همان‌طور که به پیامبر اکرم (ص) قدرت دیدن پشت دیوار‌ها را عطا کرد و ائمه معصومین(ع) را در علم و حکمت، به اوج رساند، به امام‌جواد(ع) نیز کمال عقل، درایت، قدرت رهبری و مدیریت جامعه را در کودکی عطا کرد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
