به گزارش شهرآرانیوز، در آستانه فرارسیدن روز مباهله، فرصتی مغتنم برای بازنگری در یکی از برجستهترین وقایع تاریخ اسلام فراهم میشود؛ رخدادی که نهتنها نشاندهنده ایمان و استواری پیامبر اسلام(ص) در دفاع از حق بود، بلکه تجلیگاه مقام رفیع اهلبیت(ع) نیز به شمار میرود. در همین راستا، حسین فلاح، کارشناس معارف و الهیات، در گفتوگو با شهرآرانیوز، به بررسی ابعاد مختلف این واقعه تاریخی پرداخت.
وی با اشاره به اهمیت واقعه مباهله گفت: روز مباهله یادآور صحنهای است که در آن، پیامبر گرامی اسلام(ص)، حضرت محمد مصطفی(ص)، برای اثبات حقانیت رسالت خویش، با هیئتی از مسیحیان نجران وارد گفتوگویی سرنوشتساز شد. زمانی که این مناظره عقیدتی به نتیجه نرسید، پیامبر(ص) پیشنهاد مباهله را مطرح کرد؛ یعنی لعن متقابل و نفرین بر کسی که بر دروغ پافشاری میکند. این اتفاق در سال نهم هجری و در اوج اقتدار معنوی اسلام رخ داد و به سندی ماندگار در دفاع از حق مبدل شد.
به گفته فلاح، اهمیت مباهله تنها در ابعاد اعتقادی آن خلاصه نمیشود، بلکه این رخداد جلوهای از حقیقتطلبی، شجاعت و ایمان راستین است. پیام اصلی این واقعه برای همه مسلمانان این است که در مواجهه با کجیها و انکار حقیقت، باید با اعتمادبهنفس، منطق و توکل بر خدا ایستادگی کرد. حضور اهلبیت(ع) در این صحنه، نشان از جایگاه ویژه و بیبدیل آنان نزد پیامبر و نزد خداوند دارد.
این کارشناس معارف و الهیات اشاره داشت: ماجرای مباهله پس از آن آغاز شد که پیامبر اسلام(ص) نامهای به اسقف نجران نوشت و آنان را به دین توحید دعوت کرد. در پاسخ به این دعوت، گروهی از رهبران دینی نجران به مدینه آمدند و با پیامبر(ص) به گفتوگو نشستند. اگرچه این دیدار در فضایی آرام و محترمانه انجام شد، اما به دلیل تعصب دینی و تمایل آنان به حفظ موقعیت اجتماعی خود، حاضر به پذیرش پیام توحیدی اسلام نشدند.
وی ادامه داد: در این مرحله، پیامبر(ص) پیشنهاد مباهله را مطرح کرد؛ پیشنهادی که نشان از اعتماد کامل ایشان به صداقت دعوت الهی خویش داشت.
فلاح در ادامه افزود: نکته درخشان ماجرای مباهله این است که پیامبر(ص) برای حضور در این واقعه، تنها به نزدیکترین و پاکترین افراد از خاندان خود بسنده کرد. حضرت علی(ع) را به عنوان نفس خود، حضرت فاطمه زهرا(س) را به عنوان بانویی بینظیر در ایمان و تقوا و امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را به عنوان فرزندان خویش به همراه آورد. این همراهی، تجلی آیه تطهیر و دلیلی روشن بر عصمت اهلبیت(ع) است.
به گفته این کارشناس، همین تصمیم پیامبر(ص)، بیش از پیش مسیحیان نجران را دچار تردید کرد. آنان که در ابتدا آماده مباهله بودند، با دیدن چهرههای نورانی اهلبیت(ع)، بیم آن داشتند که در صورت پافشاری، عذاب الهی دامنگیرشان شود. درنتیجه، از انجام مباهله منصرف شدند و به صلحی رسمی با پیامبر رضایت دادند. این صلح، آغازگر نوعی تعامل مسالمتآمیز میان مسلمانان و مسیحیان شد که در آن زمان بیسابقه بود.
فلاح با تأکید بر آموزههای ماندگار این واقعه گفت: روز مباهله، حامل پیامهایی ژرف برای مسلمانان است؛ از جمله ضرورت دفاع از حقیقت، احترام به اهلبیت(ع) و باور به قدرت منطق دربرابر تحریف. این واقعه نشان میدهد که اهل بیت پیامبر(ص)، نهتنها پیوندی نسبی با ایشان داشتند، بلکه یارانی راستین در مسیر حق و حقیقت بودند. احترام به این خاندان، بخشی جداییناپذیر از ایمان است.
این کارشناس الهیات به تأثیر این رویداد بر تاریخ ادیان و روابط پیروان آنها اشاره کرد و گفت: واقعه مباهله، بهعنوان الگویی از مواجهه اندیشهها با منطق الهی، همواره بر روابط مسلمانان با دیگر ادیان سایه انداخته است. این رویداد به مسلمانان نشان داد که در گفتوگو با پیروان دیگر ادیان، میتوان با حفظ احترام، بر اصول اعتقادی ایستاد و در عین حال از درگیری و خشونت پرهیز کرد.
وی گفت: روز مباهله، با گذشت قرنها، همچنان بهعنوان نمادی از حقانیت اسلام و مقام والای اهلبیت پیامبر(ص)، جایگاه ویژهای در تاریخ اسلام دارد و پیامهای آن، برای نسلهای امروز و فردا همچنان زنده و پرمعنا باقی خواهد ماند.