پایان مراجعه حضوری برای صدور شناسنامه نوزادان در خراسان رضوی نزدیک است

به گزارش شهرآرانیوز، مرتضی امیرآبادی‌زاده امروز (سه‌شنبه، ۱۵ مهر ۱۴۰۴) در نشست خبری با اصحاب رسانه، با اشاره به روند تحول دیجیتال در ساختار ثبت‌احوال کشور گفت: سازمان ثبت‌احوال به عنوان یکی از دستگاه‌های حاکمیتی و خدمت‌رسان کشور، در سال‌های اخیر گام بلندی از ساختار سنتی به سوی سازمانی هوشمند و دیجیتال برداشته است. 

وی افزود: امروز بسیاری از خدمات این سازمان در بستر فضای مجازی به صورت الکترونیکی در اختیار شهروندان قرار دارد و روزبه‌روز بر سرعت، سهولت و دسترسی خدمات افزوده می‌شود.

حرکت ثبت‌احوال به سوی سازمان هوشمند و غیرحضوری

وی با اشاره به راه‌اندازی «سامانه سهیم» یا «سامانه هویت یکتای ایرانیان»، بیان کرد: تمام خدمات سازمان ثبت‌احوال در این سامانه به صورت یکپارچه و الکترونیکی در دسترس مردم قرار دارد و شهروندان می‌توانند بدون مراجعه حضوری، درخواست‌های خود را ثبت و پیگیری کنند.

صدور گواهی ولادت به صورت الکترونیکی

امیرآبادی‌زاده با بیان اینکه ثبت‌احوال کشور با همکاری وزارت بهداشت، گواهی ولادت را نیز به‌صورت الکترونیکی صادر می‌کند، توضیح داد: تمام اطلاعات نوزادان متولدشده در بیمارستان‌های استان به صورت برخط به اداره ثبت‌احوال محل ارسال می‌شود و پس از احراز هویت والدین از طریق پیامک حاوی کد رهگیری، سند تولد تنظیم و شناسنامه صادر می‌شود. در آینده نزدیک نیز قصد داریم حضور والدین برای صدور شناسنامه نوزاد را حذف کنیم تا کل فرایند در سامانه سهیم انجام شود.

حذف مراجعات حضوری و صدور شناسنامه دیجیتال

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی افزود: در گام بعدی، والدین نوزاد با ورود به سامانه سهیم و پس از احراز هویت از طریق کدملی و رمزهای موقت، می‌توانند نام فرزند خود را به‌صورت آنلاین انتخاب کنند.

وی ادامه داد: در آینده نزدیک، امضای دیجیتال بر روی کارت هوشمند ملی فعال خواهد شد و والدین با استفاده از آن می‌توانند درخواست صدور شناسنامه را بدون مراجعه حضوری ثبت کنند. شناسنامه نوزاد یا درب منزل تحویل خواهد شد یا در گام نهایی به‌صورت کاملاً الکترونیکی صادر می‌شود.

وی تأکید کرد: شناسنامه کاغذی به‌تدریج جای خود را به هویت دیجیتال خواهد داد؛ به این معنا که هر فرد یک شناسه یکتای هویتی خواهد داشت و تمام دستگاه‌های اجرایی و خدماتی می‌توانند از طریق این شناسه به اطلاعات هویتی شهروند دسترسی داشته باشند، بدون نیاز به ارائه مدارک فیزیکی.

پایگاه هویت دیجیتال ایرانیان و احراز هویت هوشمند

امیرآبادی‌زاده از اجرای طرح «پایگاه هویت دیجیتال ایرانیان» نیز خبر داد و گفت: احراز هویت سنتی که با ارائه شناسنامه یا کارت‌ملی انجام می‌شد، در حال جایگزینی با احراز هویت هوشمند است. این پایگاه در چهار سطح امنیتی، بر اساس نیاز دستگاه‌ها، خدمات احراز هویت را ارائه می‌دهد.

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی افزود: این سامانه علاوه بر افزایش سرعت خدمات، ضریب امنیتی احراز هویت را نیز بالا برده و امکان جعل یا سوء‌استفاده از هویت افراد را به حداقل می‌رساند. در آینده نزدیک با تکمیل این زیرساخت‌ها، شهروندان می‌توانند از طریق موبایل، تبلت یا لپ‌تاپ، تمامی خدمات هویتی خود را در بستر اینترنت انجام دهند.

دسترسی آسان‌تر از طریق دفاتر پیشخوان

وی با اشاره به خدمات‌رسانی به گروه‌هایی که دسترسی یا مهارت استفاده از سامانه‌های اینترنتی را ندارند، گفت: برای تسهیل امور، دفاتر پیشخوان دولت نیز مجاز خواهند بود تا خدمات الکترونیکی ثبت‌احوال را به‌نیابت از شهروندان ارائه دهند تا هیچ فردی از دسترسی به خدمات هویتی محروم نماند.

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی، در ادامه با تشریح جزئیات راه‌اندازی «پایگاه خانوار» در کشور گفت: یکی از طرح‌های مهم و راهبردی سازمان ثبت‌احوال، ایجاد پایگاه ملی خانوار ایرانی است و همچنین آیین‌نامه شناسایی خانوارهای ایرانی مصوب سال ۱۴۰۰ هیئت وزیران ذکر شده است. بر اساس این قوانین، سازمان ثبت‌احوال کشور مکلف است خانوارهای ایرانی را شناسایی و پایگاهی جامع برای ثبت و به‌روزرسانی اطلاعات آنان ایجاد کند.

در ادامه حتما بخوانید گشایش در‌های تجارت بین‌الملل، با ثبت جهانی هنر زنان ایرانی

اجرای طرح ملی شناسایی خانوار در خراسان رضوی

وی با اشاره به آغاز اجرای آزمایشی این طرح از مردادماه ۱۴۰۳ در کشور افزود: استان خراسان رضوی از تاریخ ۱۲ مهر ۱۴۰۴ به‌طور رسمی به پایگاه ملی خانوار متصل شد و از این پس تمامی خدمات مربوط به اصلاح یا تغییر ساختار خانوارها از طریق این درگاه اینترنتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری به پلیس +۱۰، فرمانداری‌ها یا ادارات ثبت‌احوال انجام می‌شود.

امیرآبادی‌زاده با تأکید بر اینکه این سامانه برای سهولت دسترسی عموم شهروندان طراحی شده است، توضیح داد: پیش از این، هرگونه تغییر در ترکیب خانوار از جمله تولد، فوت، ازدواج یا طلاق مستلزم مراجعه حضوری به دفاتر خدمات یا فرمانداری‌ها بود، اما اکنون شهروندان می‌توانند از طریق سامانه مردمی خانوار، درخواست‌های خود را ثبت کنند. اطلاعات مربوط به ساختار خانوار به‌صورت برخط به اداره ثبت‌احوال محل صدور شناسنامه ارسال و توسط کارشناسان خبره بررسی می‌شود.

ثبت خودکار وقایع حیاتی و حذف مراجعات حضوری

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی با اشاره به چهار واقعه حیاتی کشور گفت: چهار رویداد ولادت، وفات، ازدواج و طلاق که به‌صورت قانونی در سازمان ثبت‌احوال ثبت می‌شود، از این پس به‌طور خودکار و برخط در پایگاه خانوار به‌روزرسانی می‌شود. بنابراین، دیگر نیازی نیست شهروندان برای افزودن نوزاد متولدشده، حذف عضو متوفی، تغییر سرپرست خانوار یا جداسازی خانوار پس از طلاق به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کنند.

وی افزود: به‌محض ثبت هر یک از این وقایع در سامانه ثبت‌احوال، اطلاعات خانوار به‌صورت خودکار به روز می‌شود و ساختار جدید به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال می‌گردد تا یارانه‌ها بر اساس آخرین وضعیت خانوار به حساب سرپرست جدید واریز شود.

رسیدگی غیرحضوری به احکام قضایی خانوار

امیرآبادی‌زاده در ادامه گفت: علاوه بر این چهار مورد خودکار، در برخی مصادیق نظیر قیمومیت، حضانت، امین‌نامه، بدسرپرستی همچنان نیاز به ارائه حکم قضایی وجود دارد. اما در این موارد نیز نیازی به مراجعه حضوری نیست. شهروندان پس از دریافت حکم از مراجع قضایی، می‌توانند با ورود به سامانه مردمی خانوار، شماره دادنامه و تاریخ رأی را وارد کرده و تصویر حکم را بارگذاری کنند. سامانه به‌صورت مستقیم به مرکز فناوری اطلاعات قوه قضائیه متصل است و اصالت حکم به‌صورت سیستمی تأیید می‌شود.

وی افزود: در صورت تأیید اصالت حکم، اطلاعات جدید در ساختار خانوار اعمال و نتیجه به شهروند از طریق پیامک اعلام می‌شود. در صورت نقص مدارک نیز پیامک اصلاح برای متقاضی ارسال خواهد شد تا از مراجعه حضوری جلوگیری شود.

تعیین تکلیف خانوارهای دارای عضو غیرایرانی

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی همچنین به موضوع خانوارهای مشترک ایرانی و اتباع خارجی اشاره کرد و گفت: بر اساس آیین‌نامه سال ۱۴۰۰، در خانوارهایی که اعضای آن ترکیبی از ایرانی و غیرایرانی هستند، سرپرست خانوار باید فرد ایرانی باشد. به عنوان مثال، در خانواده‌ای که مادر ایرانی و پدر تبعه خارجی است، مادر به عنوان سرپرست خانوار شناخته می‌شود و در صورت داشتن فرزندان دارای تابعیت ایرانی، ساختار خانوار نیز بر همان اساس تنظیم خواهد شد.

اطلاع‌رسانی پیامکی و اتصال به سامانه هدفمندی

امیرآبادی‌زاده با اشاره به روند اطلاع‌رسانی نتایج درخواست‌ها گفت: به محض تأیید اصلاح ساختار خانوار در سامانه، پیامکی برای سرپرست جدید ارسال می‌شود. سپس این فرد باید با مراجعه به سامانه هدفمندی یارانه‌ها، شماره حساب یا شبای جدید خود را ثبت کند تا یارانه‌ها از دوره بعد به حساب سرپرست اصلاح‌شده واریز شود.

وی با بیان اینکه راه‌اندازی پایگاه خانوار گامی اساسی در تحقق دولت هوشمند و کاهش مراجعات حضوری مردم است، افزود: هدف نهایی ما، ایجاد یک نظام جامع و به‌روز از اطلاعات هویتی و خانواری شهروندان است تا در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور، تخصیص منابع، شناسایی دهک‌ها و عدالت اجتماعی، دقت و شفافیت بیشتری حاصل شود.

در ادامه حتما بخوانید تکذیب استفاده از هورمون برای پرورش مرغ در خراسان رضوی + فیلم

جزئیات جدید از خدمات هوشمند ثبت‌احوال در حوزه خانوار و صدور گواهی انحصار وراثت

 امیرآبادی‌زاده با اشاره به تحولات اخیر در نظام خدمات الکترونیک ثبت‌احوال کشور گفت: در سال‌های اخیر تلاش شده است تا فرآیندهای مرتبط با ثبت خانوار، تفکیک سرپرستی، صدور گواهی انحصار وراثت و کارت هوشمند ملی به‌صورت کاملاً هوشمند، سریع و بدون مراجعه حضوری انجام شود.

تفکیک خانوارها و قانون‌مند شدن جداسازی سرپرستی

امیرآبادی‌زاده در تشریح روند قانونی تفکیک خانوارها اظهار کرد: پیش از تصویب قانون سال ۱۴۰۰، جداسازی اعضای خانوارهایی که به‌دلایل خاص مانند بدسرپرستی یا اختلافات خانوادگی خواهان استقلال سرپرستی بودند، به‌صورت غیررسمی و از طریق مکاتبات محلی انجام می‌شد. اما از زمان اجرای این قانون، تمام موارد جداسازی خانوار باید با حکم قضایی انجام شود تا از نظر قانونی معتبر باشد.

وی افزود: بر اساس آیین‌نامه جدید، اگر یکی از اعضای خانوار بالای ۱۸ سال وسع اقتصادی کافی داشته باشد  برای مثال کارمند یا کاسب باشد می‌تواند با ارائه مدارک لازم در سامانه مردمی خانوار ثبت‌احوال، درخواست جداسازی خود را ثبت کند و پس از تأیید وضعیت اقتصادی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به عنوان سرپرست مستقل خانوار شناخته می‌شود.

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی ادامه داد: در مواردی که فرد قصد دارد با وکالت‌نامه رسمی سرپرست خانوار را تغییر دهد، این امکان در سامانه پیش‌بینی شده است. برای نمونه، سرپرست می‌تواند در دفتر اسناد رسمی به همسر یا فرد دیگری وکالت دهد تا به‌عنوان سرپرست خانوار ثبت شود. پس از بارگذاری وکالت‌نامه در سامانه، بررسی کارشناسی انجام و پیامک تأیید برای فرد جدید ارسال می‌شود.

وی با تأکید بر جنبه‌های حقوقی این نوع وکالت‌نامه‌ها گفت: وکالت امری جایز است و در هر زمان قابل فسخ خواهد بود. در چنین مواردی متقاضی می‌تواند به ادارات ثبت‌احوال مراجعه کرده و از طریق واحد حقوقی نسبت به اصلاح یا لغو وکالت اقدام کند.

صدور هوشمند گواهی انحصار وراثت بدون مراجعه حضوری

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی بخش دیگری از سخنان خود را به تحولات حوزه صدور گواهی انحصار وراثت اختصاص داد و گفت:  سازمان ثبت‌احوال کشور مکلف شد ظرف ۲۰ روز پس از ثبت الکترونیکی فوت هر فرد، گواهی انحصار وراثت را به‌صورت برخط صادر کند. این اقدام با همکاری قوه قضاییه و ابلاغ آیین‌نامه هیئت وزیران در ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ عملیاتی شد و از سوم مرداد ۱۴۰۴ به‌صورت رسمی در سراسر کشور آغاز گردید.

وی توضیح داد: از تاریخ یادشده، تمام موارد فوتی که در سامانه ثبت‌احوال درج می‌شود، به‌صورت خودکار گواهی انحصار وراثت دریافت می‌کنند و دیگر نیازی به مراجعه حضوری وراث یا ارائه درخواست کتبی وجود ندارد. این گواهی از طریق سامانه سهیم  سهیم و همچنین سامانه وراثت قوه قضاییه به ذی‌نفعان ابلاغ می‌شود.

امیرآبادی‌زاده اضافه کرد: چنانچه یکی از وراث یا افراد ذی‌نفع به گواهی صادرشده اعتراض داشته باشند، بر اساس قانون، ۱۰ روز فرصت دارند تا از طریق همان سامانه اعتراض خود را ثبت کنند. این اعتراض ابتدا در هیئت حل اختلاف ثبت‌احوال بررسی می‌شود و در صورت عدم رضایت، متقاضی می‌تواند در مرحله بعد به دادگاه عمومی و انقلاب مراجعه کند.

به گفته وی، فقط در خصوص مواردی که فوت قبل از سوم مرداد ۱۴۰۴ ثبت شده باشد، لازم است وراث به سامانه سهیم مراجعه کرده و درخواست صدور گواهی را به‌صورت الکترونیکی ثبت کنند. اما برای فوت‌های بعد از این تاریخ، فرآیند کاملاً خودکار است و پیامک صدور گواهی برای تمام وراث ارسال می‌شود.

ظرفیت صدور کارت هوشمند ملی و چالش‌های تأمین تراشه

مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع کارت هوشمند ملی اشاره کرد و گفت: مرکز صدور کارت هوشمند ملی کشور در تهران مستقر است و ظرفیت صدور ماهانه حدود ۲میلیون و پانصد‌هزار کارت را دارد. با این حال، محدودیت در تأمین دو جزء اصلی کارت، یعنی بدنه خام و تراشه هوشمند، باعث کندی در روند تحویل کارت‌ها شده است.

وی ادامه داد: تأمین بدنه کارت و تراشه بر عهده دو نهاد همکار با سازمان ثبت‌احوال است که به دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای و موانع ناشی از تحریم، گاهی ارسال اقلام مورد نیاز با تأخیر انجام می‌شود. به همین دلیل فاصله زمانی بین ثبت‌نام تا دریافت کارت در برخی مناطق افزایش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از وقفه در خدمات، دارندگان کد رهگیری ثبت‌نام کارت هوشمند ملی می‌توانند با همان کد در بسیاری از سامانه‌ها احراز هویت شوند. همچنین با راه‌اندازی سامانه احراز هویت هوشمند دولت، به‌زودی نیاز به حمل فیزیکی کارت به حداقل می‌رسد و هویت افراد از طریق بستر دیجیتال و برخط تأیید خواهد شد.

وضعیت دفاتر پیشخوان و حجم صدور کارت در مشهد

امیرآبادی‌زاده در پایان با اشاره به وضعیت دفاتر پیشخوان در مشهد گفت: در حال حاضر ۳۱ دفتر پیشخوان در شهر مشهد فعال است و حدود ۷۰ هزار نفر برای دریافت کارت هوشمند در نوبت قرار دارند. برخی مناطق با کمبود دفتر پیشخوان مواجه‌اند، اما با برنامه‌ریزی انجام‌شده، به‌تدریج ظرفیت صدور کارت در استان افزایش خواهد یافت.

وی تأکید کرد: سازمان ثبت‌احوال در مسیر تحول دیجیتال گام‌های بلندی برداشته است و هدف نهایی ما حذف مراجعات حضوری، افزایش دقت و تسریع در صدور اسناد هویتی است تا خدمات ثبتی کاملاً هوشمند و در دسترس عموم مردم قرار گیرد.