به گزارش شهرآرانیوز؛ «درست همان لحظه که سرگرم پاسخ دادن به پیامک دوستم بودم حادثه اتفاق افتاد! خیلی چیز زیادی به یاد ندارم. فقط میدانم به محض دیدن خودرو نیسانی که بار آجر داشت روی ترمز زدم، اما انگار کارازکار گذشته بود. چشمانم را که باز کردم، صدای دکتر بالای سرم در بیمارستان را میشنیدم که به همسرم میگفت: «زمان زیادی یا شاید تا آخر عمر باید روی ولیچر بنشیند».
چشمان نیمهبازم را بستم و حاضر نبودم کلمهای با دیگران صحبت کنم. مدتی با خودم کلنجار میرفتم که دیگر زندگی مثل قبل نیست، حوصله هیچ کاری را نداشتم. در حدی افسرده شده بودم که بازی و دویدن پسر کوچکم در خانه من را آزار میداد. کارم را از دست داده بودم و سنگینی مسئولیتی که به دوش خانواده انداخته بودم، مثل خوره به جانم افتاده بود.»
اینها بخشی از تجربه دردناک و تلخ کسی است که دچار معلولیت پس از حادثه شده است. روز جهانی معلولان بهانه خوبی شد تا آسیبهای روحی و روانی افرادی را که در یک تصادف دچار معلولیت میشوند زیر ذره بین کارشناسان ببریم.
سرهنگ علیرضا رحیمی
رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور استان
دلایل زیادی دستبهدست هم میدهند تا یک حادثه ترافیکی رقم بخورد. نتایج تحقیقات ترافیکی گواهی میدهد بیش از ۶۰درصد از تصادفات ناشی از خطرپذیری بالای افراد در رانندگی یا پایین بودن درک خطر از بروز تصادفات، عدم تمرکز و ناآشنایی با مسیرهاست، اما حقیقت این است که نوع خودرو، ایمنی راهها، میزان برخورداری از علائم راهنمایی، میزان روشنایی و ... در بروز حوادث تأثیرگذار است و احتمال بروز تصادفا ت را کاهش میدهد و همچنین میزان صدمهدیدگی افراد را کم میکند.
فراموش نکنیم که آثار تصادف نهتنها بر فرد، بلکه بر جامعه و تبعات آن بر سطوح مختلف اقتصادی، اجتماعی و... بسیار جدی است. بهترین نسخهای که میتوان برای حل این موضوع پیچید این است که دستگاههای فرهنگی بر اهمیت ارائه آموزش و اقدامات مؤثر پیش، حین و پس از حوادث رانندگی آگاهسازی کنند. همچنین زیرساختهای هرچه سریعتر رسیدن فوریتهای امدادی در صحنه حادثه فراهم شود، زیرا به طور جدی بر کاهش شدت جراحات و آسیبهای قربانیان تصادف تأثیرگذار است. گاهی جابهجا کردن مصدوم بدون رعایت نکات ایمنی میتواند زمینه قطع نخاع و آسیب جدی را برای او به وجود آورد.
دکتر افسانه افسری
روانشناس و مشاور
یک ترمز نابجا، یک تغییر مسیر ناگهانی یا یک انحراف به طرفین شاید یک تصادف باشد، اما برای خیلی از کاربران ترافیکی بازشدن یک دریچه جدید به روی زندگی است. عوارض بلندمدت روحی و روانی تأثیرات سوئی بر زندگی فردی میگذارد که در یک حادثه ترافیکی دچار معلولیت شده است. مهمترین اختلالهای بعد از حادثه عبارت است از:
تأثیر در تمرکز و توجه، گوشبهزنگی، تحریکپذیری، اشکال در خواب و پرخاشگری
نتیجه: افت تحصیلی، کاهش عملکرد شغلی
اختلال: ترس ناشی از تصادف
بیخوابی، یادآوری لحظه امداد و نجات
اختلال: اجتناب از تعاملات به دلیل شرمساری از ناتوانیهای جسمی یا ترس از قضاوت دیگران
انزاوی اجتماعی، افزایش تنش در روابط به دلیل تغییر نقشها و بروز مشکلات درون خانوادگی
اختلال:روی آوردن به مواد مخدر و الکل برای فرار از واقعیت
شیوع اعتیاد در جامعه و خشونتهای خانگی و طلاق
اختلال:شکایت متعدد جسمی ناشی از یک حادثه غیرمترقبه و پافشاری بر علائم جسمی
با وجود درمان شدن همچنان شاکیاند.
دشواری پذیرش فرد جدید به عنوان یک فرد معلول
بروز مشکلات روانشناختی بعدی
اثر منفی در روابط بین فردی و درونفردی
بروز اختلالاتی مثل افسردگی، اضطراب و حتی در مواردی افکار خودکشی
گوشهگیری، پرخاشگری، افت تحصیلی یا امتناع از رفتن به مدرسه، لجبازی، ترس از جدایی و چسبیدن بیش از حد به والدین، ترس از بیگانهها و بیاعتمادی به دیگران، ترس از تاریکی و ترس از اشیای خیالی
بیخوابی و خودداری از تنها خوابیدن، دیدن رؤیاهای ترسناک، برگشت به رفتارهای مراحل اولیه رشد مثل شبادراری، انگشت مکیدن و لکنت زبان، فعالیت بیش از حد و پرخاشگری، اختلال در صحبت کردن، سکوت یا لکنت زبان
در صورت از دست دادن عزیزان و کسانی که حامی آنان بودهاند، معمولا دچار افسردگی شده و گوشهگیر و منزوی میشوند.
فراموشکاری یا حواسپرتی (علائم افسردگی)، احساس پوچی و بیکسی که گاهی به خودکشی منجر میشود.
حمایت عاطفی خانواده در شرایطی که فرد وارد مرحله جدیدی از زندگی شده است، بهترین نسخهای است که میتوان برای فرد معلول ناشی از یک حادثه پیچید. بسیاری از روانشناسان بر این باورند که خانواده پذیرنده و حمایتگر نقش مهمی در بهبود سلامت روان دارد. از یاد نبریم که خانواده اولین و مهمترین نظام حمایتی برای فرد دارای معلولیت است. رفتار و نگرش اعضای خانواده تأثیر مستقیم بر احساس ارزشمندی و اعتمادبهنفس فرد دارد. خانوادههایی که با پذیرش، احترام و محبت با عضو دارای معلولیت برخورد میکنند، به او کمک میکنند تا احساس تعلق و امید به زندگی را حفظ کند.
با این حال افراد دارای معلولیت جسمی و حتی ذهنی ممکن است با مجموعهای از مشکلات روانی مواجه باشند که بسته به شرایط شخصی و محیطی متفاوت است. اما خانواده با برنامه ریزی و حمایتهای به موقع و اصولی میتواند در کاهش اختلالات زیر نقش موثری را ایفا کنند:
نکته!
افت انرژی، حملات پنیک با یادآوری حادثه، واکنشهای هیجانی شدید و خشمهای ناگهانی، اجتناب یا پرخاشگری، حس طردشدگی، بیهویتی نسبت به نقشهایی که قبلا داشتهاند بهخصوص نقشهای شغلی، احساس شکست شدید و بار اضافه برای خانواده بودن که گاهی منجر به اقدام به خودکشی هم میشود. آنچه مهم است نحوه برخورد صحیح خانواده بدون القای حس ترحم، بازسازی اعتمادبهنفس در فرد، حمایت عاطفی، جلسات مشاورهای مداوم است تا زمانی که فرد حس توانمندی و توانیابی پیدا کند.
درمان اختلال ptsd. توانمندسازی فرد به لحاظ کاری بهخصوص کارهای هنری و خانگی. باید فرد به مرحله پذیرش رسیده و با واقعیت روبهرو شود. باید بپذیریم که این معلولیت دردی جانکاه برای فرد دارد چه به لحاظ جسمی چه ابعاد روانی و خانوادگی و آینده فرد، پس اطرافیان باید با صبوری به فرد کمک کنند تا از این مرحله دشوار گذر کند و به سوی توانمندسازی و هویتیابی جدید برود.
حمایتهای اجتماعی یکی از مؤثرترین عوامل در حفظ سلامت روان افرادی است که دچار معلولیتهای جسمی شدهاند. جامعه اگر بهدرستی به وظایف خود آگاه باشد، فردی که دچار معلولیت است به هیچ عنوان نگاه طردشدگی اجتماعی، تبعیض و نگاه ترحمآمیز ندارد. ایجاد فرصتهای شغلی و آموزشی و همچنین توجه به اقتصاد و معیشت این قشر از جامعه احساس بیعدالتی یا نبود فرصتها را کاهش میدهد. جامعه با مدنظر قرار دادن موارد زیر میتواند فشار روانی بر افراد دارای معلولیت را کاهش دهد.
***
آمار مشهد
آمار کشوری
میانگین هزینه تصادفات در کشور در سالی که گذشت:
۱۹%
تقریبا ۱۹ درصد بودجه کشور به تصادفات اختصاص یافته است.
۶ میلیون
آمار ۲۰سال گذشته تاکنون در کشور نشان میدهد که بیش از ۶میلیون و ۳۴۶ هزار نفر در تصادفات مصدوم شدهاند.
۲۰%
سالانه ۱۵ تا ۲۰ درصد از مصدومان تصادفات کشور معلول میشوند.
۳۰
بیش از ۳۰ دستگاه اجرایی در امر تصادفات نقش دارند، اما متأسفانه فشار اصلی بر دوش برخی سازمانهای خاص است!
۳۵۴۸۸ مورد
بنا به گزارش دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی ۷ ماه ابتدای امسال ۳۵ هزار و ۴۸۸ مورد امداد رسانی شهری به مصدومان انجام شده است.
***
آفرین تکبیری
دبیر کمیسیون پزشکی تشخیص معلولیت بهزیستی خراسان رضوی
سالانه شاهد ۱۷ هزار کشته ترافیکی در کشور هستیم و ۶۰ هزار نفر دچار معلولیت میشوند. مهمترین عامل ضایعه نخاعی، تصادف است که بار روانی شدیدی به همراه دارد. البته سنگینی این بار بر دوش خانواده فردی که دچار معلولیت میشود نیز احساس میشود. جدا از اینها مسائل اقتصادی، ارتباطگیری با اطرافیان، از دست دادن شغل، مشکل در عبورومرور نیز از جمله تأثیرات منفی است که مشکلات فرد معلول را عمیقتر میکند.
زیرا آن فرد، نیروی مولدی بوده که با معلولیت از چرخه کار و تولیدحذف شده است و یکباره هزینههایی را به خانواده و جامعه تحمیل کرده است. وقتی تصادف جرحی رخ میدهد عوارض ثانویه برای فرد باقی میماند و فرد وارد مرحله درمان، جراحی، خدمات پرستاری و توانبخشی میشود.
اگر بعد از توانبخشی عوارض همچنان به قوت خود باقی باشد، فرد دارای معلولیت، به کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی مراجعه میکند و نوع و شدت معلولیتش مشخص میشود. نوع معلولیت شامل جسمی، ذهنی، گفتاری، بینایی و شنوایی میشود و شدت آن در چهاردسته خفیف، متوسط، شدید و خیلی شدید قرار میگیرد. حمایتهای مالی مثل مستمری، خدمات پرستاری، حق معیشت، وسایل کمک توانبخشی مثل پوشک، تشک مواج، عصا، واکر و ولیچر و همچنین خدمات بیمهای تحت حمایتهای خانهنشین شدن فرد معلول توسط حوزه مددکاری سازمان بهزیستی انجام میشود.
اینها هزینههایی است که جامعه باید بپردازد و بهزیستی متولی و موظف است خدماتی را ارائه دهد. مهمترین اقدامی که باید در این حوزه صورت گیرد افزایش سواد سلامت جامعه و آگاهسازی درباره پیشگیری از معلولیتها به جامعه هدف (جوانان) است. زیرا تصادف بر اثر یک بیاحتیاطی و در یک لحظه اتفاق میافتد، اما ادامه زندگی فرد را به کلی تغییر میدهد.
در این زمینه سازمان بهزیستی نیازمند همکاری سایر سازمانها و رسانههاست که جوانان را از عواقب و پیامدهایی که ممکن است یک بیاحتیاطی در پی یک تصادف به جای گذارد، مطلع کند.