چرا باید نماز بخوانیم؟ | پاسخهای مستدل قرآن و روایات درباره فواید و آثار نماز
معمولا آدمی بهطور فطری برای پذیرش امور و انجام آنها، بهدنبال دلیل و چرایی است تا به مدد دانستن نفع و اثر هر عمل، به آن عمل اهتمام کند. این موضوع درباره احکام دین نیز صادق است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ معمولا آدمی بهطور فطری برای پذیرش امور و انجام آنها، بهدنبال دلیل و چرایی است تا به مدد دانستن نفع و اثر هر عمل، به آن عمل اهتمام کند. این موضوع درباره احکام دین نیز صادق است؛ مثل نماز که در نخستین گام از تبلیغ و ترویج آن، بهویژه برای آنهایی که شاید غافل و کاهلاند، با تعبیری از این دست مواجه میشویم که: «چرا باید نماز بخوانیم؟»، یا «نماز ما به چه درد خدا میخورد؟» یا «ما راه خودمان را برای ارتباط با خدا داریم!» درحالیکه قرآن و روایات بهزیبایی و مستدلانه، پاسخ آنها را میدهند.
نماز، رحمت خدا را جلب میکند
نماز، شکوهمندترین عبادت و مهمترین توصیه و سفارش انبیا و اوصیای الهی است؛ البته خداوند به نماز ما نیازی ندارد؛ چون خدا بینیاز مطلق است و ذرهای نقص و کاستی در ذات احدیت او راه ندارد، بلکه این مخلوقات و موجودات هستند که به او نیازمندند.
خدای متعال که با رأفت و مهربانی لایتناهی، نعمتهای بیشمار و زیباییهای فراوان هستی را دراختیار بندگان قرار داده، فرایضی را هم براساس حکمت و مصلحتاندیشی بر آنها تکلیف کرده است تا بتوانند از نعمتهای الهی در مسیر سعادت، بهره ببرند؛ مثل نماز که دنیایی از معنا و اثر را در خود جای داده است. در حدیثی از امامباقر (ع) آمده است: «هنگامی که نمازگزار بهسمت قبله برای نماز میایستد، خداوند رحمان و رحیم به او توجه ویژه میکند.» (میزانالحکمه، ج ۵، ص ۳۷۶).
با نماز آرام میشویم
خداوند در قرآن کریم برای نماز، آثار و برکاتی را ذکر کرده است که خود برترین مشوقها برای انس با نماز است؛ مثل «راه رسیدن به آرامش.» بسیاری از ما در میانه روزمرگیها و دغدغههای پرشمار زندگی، در جستوجوی آرامش هستیم و حاضریم برای رسیدن به آن، هزینه هم بکنیم، درحالیکه پروردگار خود اسباب این آرامش را دراختیار ما قرار داده است و میفرماید: «أَلاَ بِذِکْرِ ا... تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ: هان که با یاد خدا، دلها آرام میگیرد.» (رعد، آیه) و مهم آنکه راه این ذکر را هم نشانمان داده است و میفرماید: «أَقِمِ الصَّلَوه لِذِکرِی: نماز را برپا دار تا به یاد من باشی.» (طه، آیه ۱۴). این یعنی نماز، برای یاد خداست و این یاد خدا، هم آرامشآفرین و هم غفلتزداست.
نماز، سد گناه است
اغلب ما از خطاها و گناهانمان پشیمانیم و دلمان میخواهد یا به عقب بازگردیم و مرتکب آن خطاها و گناهان نشویم یا راه درمانی باشد که ما دیگر به آنها مبتلا نشویم. اینجا هم باز نماز، راه درمان و چاره است؛ چراکه قرآن کریم، نماز را مانع گناه و زشتیها معرفی میکند و میفرماید: «إِنَّ الصَّلَوه تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَآءِ وَ الْمُنکر: همانا نماز [انسان را در دنیا]از زشتیها و گناه بازمیدارد.» (عنکبوت، آیه ۴۵)
نماز همچنین به طهارت و پاکیزگی روح که خود از عوامل آرامش و سعادت است، کمک میکند. قرآن کریم در اینباره میفرماید: «تنها کسانی را که از پروردگارشان در نهان میترسند و نماز برپا میدارند، هشدار میدهی و هرکه پاکیزگی جوید، تنها برای خود پاکیزگی میجوید.» (فاطر، آیه ۱۸).
میانبر کسب فضایل
اغلب انسانها علاقهمند به کسب فضایل و ارزشهای اخلاقی و آراستگی به آنها هستند و برای آن، دست به کارهای مختلفی میزنند. نماز این نیاز انسان را هم پاسخ میدهد؛ چراکه انسان را از جهان محدود ماده و چهاردیوار عالم طبیعت بیرون میبرد، به ملکوت آسمانها دعوت میکند و او را بیهیچ واسطهای دربرابر پروردگار هستی قرار میدهد و مسیر گفتوگو با او را برایش میگشاید؛ اینکه خدا پنج نوبت در شبانهروز به ما فرصت داده است که با برترین قدرت عالم گفتوگو کنیم و از او بخواهیم و خواستههایمان را بیان کنیم، جلوهای بینظیر از رحمانیت و رحیمیت است، لذا حضرت امیرالمؤمنین (ع) درباره فلسفه نماز میفرمایند: «نماز وسیله تقرب هر فرد پرهیزکار به خداست.» (نهجالبلاغه، کلمات قصار، جمله۱۳۶)
نماز، نظم را به انسان هدیه میدهد
معمولا ما از بینظمی کارها و نبود انضباط امور گلایه داریم و از آن رنج میبریم و علاقهمندیم راهی باشد که بهواسطه آن، نظم بر زندگیمان حاکم شود. همین نیاز باعث شده است در سالهای اخیر، روانشناسان انگیزشی کتابهای مختلفی درباره مدیریت زمان بنویسند که پرفروش هم شدهاند و نماز چه زیبا و آسان و بیمنت این نظم را به ما هدیه میدهد!
اوقات شرعی مشخص، نوبتهای پنجگانه معین، آداب و ارکان ثابت، صفوف منظم و... باعث شده است فریضهای سرشار از نظم و زیبایی دراختیار انسان باشد؛ عملی که ادای آن، اوقات معینی دارد، به حدی که تقدم از آن اوقات، موجب بطلان و تأخر در آن، موجب قضای نماز میشود. آداب و ارکان و احکام خاص نماز، نیز موجب پذیرش قوانین و آیینهای انضباطی در اجتماع میشود که همه اینها، نظم را برای سبک زندگی به ارمغان میآورد.
چرا باید نماز بخوانیم؟
بیتردید یکی از زیباترین و پذیرفتنیترین پاسخها به این سؤال که چرا باید نماز بخوانیم، در حدیثی است که از امامرضا (ع) نقل شده است. حضرت میفرمایند:
«علت تشریع نماز، توجه و اقرار به ربوبیت پروردگار است و مبارزه با شرک و بتپرستی و قیام در پیشگاه پروردگار و درنهایت خضوع و تواضع و اعتراف به گناهان و تقاضاى بخشش از معاصى گذشته و نهادن پیشانى بر زمین، همه روز براى تعظیم پروردگار و نیز با هدف این است که انسان همواره هوشیار و متذکر باشد، گردوغبار فراموشکارى بر دل او ننشیند، مست و مغرور نشود، خاشع و خاضع باشد، طالب و علاقهمند به افزونى در مواهب دین و دنیا شود.
علاوهبر این مداومت ذکر خداوند در شب و روز که در پرتو نماز حاصل مىشود، سبب مىشود انسان، مولا و مدبر و خالق خود را فراموش نکند، روح سرکشى و طغیانگرى بر او غلبه نکند و همین توجه به خداوند و قیام دربرابر او، انسان را از معاصى بازمىدارد و از انواع فساد جلوگیرى مىکند.» (وسائلالشیعه، ج۳، ص۴).
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
