درباره خدمات و آسیب‌هایی که شبکه تلفن همراه 5G می‌تواند داشته باشد

مریم محبی | شهرآرانیوز- «امروز رفتم منطقه امیرآباد تهران، جایی که نصب و راه‌اندازی شبکه نسل پنجم تلفن همراه در حال اجراست. کار‌ها خوب داره پیش می‌ره، بنا بود تا پایان شهریور توی ۵ نقطه از تهران راه‌اندازی بشه و فعلا دوتا از اونا به پایان رسیده و بقیه هم در حال پیگیریه.» این‌ها بخشی از صحبت‌های وزیر ارتباطات است که مثل همیشه از طریق اینستاگرام آن را با مردم در میان گذاشته است.

 

خبری که آغاز رسمی و البته اولیه حضور شبکه ۵G در کشورمان را نوید می‌دهد. وزیر جوان در ادامه پیام اینستاگرامی خود از سرعت فوق‌العاده آن سخن گفت و اینکه قیمت‌ها نیز تغییر می‌کند و به این گرانی نمی‌ماند: «مثل زمانی که اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی چندده هزار تومان درمی‌اومد، اما الان کلا دیگه چنین سرعتی حتی مطرح هم نیست.» اولین شبکه نسل پنجم تلفن همراه، اول مرداد در تهران راه‌اندازی شد و معاون وزیر ارتباطات از آزمایش موفقیت‌آمیز آن با سرعت ۱.۵ گیگابیت بر ثانیه خبر داد. عددی که در نسل چهارم شبکه‌ها به‌ازای هر کاربر ۲۰ مگابیت بر ثانیه برآورد می‌شود.

شاید وقتی نسل اول شبکه‌های تلفن همراه امکان تماس تلفنی را برقرار کرد، کسی فکرش را نمی‌کرد مسیر دنیای دیجیتال روزبه‌روز پیشرفته‌تر شود، اما شد. نسل دوم امکان ارسال پیام، نسل سوم دسترسی به پهنای باند و اینترنت و نسل چهارم سرعت بخشیدن به اینترنت را عایدمان کرد. حالا که صدای پای ۵Generation یا همان نسل پنجم می‌آید، صحبت بر سر موضوعی فراتر از این است. سرعت زیاد و نرخ تأخیر فوق‌العاده پایین ۲ نکته جذاب نسل پنجم شبکه‌های تلفن همراه است. به عبارت دیگر، سرعت اینترنت در نسل پنجم ۱۰ گیگ بر ثانیه، یعنی ۱۰۰ تا ۲۰۰ برابر بیشتر از نسل چهارم آن است که ۱۰ تا ۲۰ مگابیت بر ثانیه بود. علاوه بر این، نرخ تأخیر پایین، یعنی زمان بین ارسال و دریافت اطلاعات فقط یک میلی‌ثانیه است. یعنی همان قسمت شگفت‌انگیز ماجرا، که به آن ریل‌تایم یا زمان واقعی می‌گویند.

 

به معنای اینکه با کمترین میزان تأخیر امکان هم‌زمانی و هم‌رسانی بین ۲ نقطه مکانی متفاوت برقرار خواهد شد. یعنی اگر بخواهیم کمی عینی‌تر صحبت کنیم، می‌توان به جراحی‌های هم‌زمان و با یک هم‌زمانی بدون خطا در حوزه پزشکی اشاره کرد. یا در آینده دورتر که اتومبیل‌ها و وسایل نقلیه به این سیستم مجهز شوند، آگاهی از موقعیت دقیق وسایل و در نتیجه جلوگیری از بروز تصادفات می‌تواند اینترنت ۵G را محبوب‌تر کند.

زمزمه راه‌اندازی نسل پنجم شبکه تلفن‌های همراه در ایران از سال گذشته شروع شده و اکنون فقط ایرانسل آن را محقق کرده است. این در حالی است که آذری‌جهرمی از همراه‌اول هم پیوستن به آن را درخواست کرده است. اول مرداد نخستین سایت ۵G ایران در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تهران راه‌اندازی شد و رئیس‌جمهور با افتتاح آن، از یک خبر خوش و یک تحول بزرگ دیجیتال یاد کرد. ایرانسل پیش از این در شهریور ۹۶ نخستین آزمایش شبکه ۵G در ایران را انجام داد.

 

البته راه‌اندازی شبکه ۵G حرف و حدیث‌هایی را هم درباره گوشی‌های هوشمندی که باید توانایی پوشش آن را داشته باشد، ایجاد کرد. نکته‌ای که مردم هم زیر پست اینستاگرامی وزیر جوان به آن اشاره کردند و او خطاب به آن‌ها گفت: «ان‌شاءا... گوشی ایرانی پشتیبانی‌کننده نسل ۵ هم تولید می‌شه.» وزیر ارتباطات پیش از این هم اعلام کرده بود که در کشورمان توانایی تولید تلفن همراهی که بتواند از اینترنت ۵G حمایت کند، وجود دارد، اما حمایت دولت را می‌طلبد. ستار هاشمی، معاون وزیر ارتباطات هم در صحبت‌های اخیر خود به آن اشاره کرد و گفت: «تولیدکننده‌های کشورمان به سمت تولید چنین گوشی‌های هوشمندی در حرکت‌اند.»

خیلی‌ها خطاب به جهرمی از سرعت پایین شبکه‌های فعلی، قیمت زیاد طرح‌های اینترنتی و گوشی‌های تلفن همراه پوشش‌دهنده سخن گفتند و حتی این نکته که هنوز در خیلی از نقاط کشور چیزی به نام اینترنت وجود ندارد. کاربری نوشته بود: «دکتر بی‌خیال نسل ۵ شو. وقتی نمی‌شه گوشی‌ای رو خرید که اون رو پوشش می‌ده، به چه دردت می‌خوره؟» عده‌ای هم از استان‌های غربی و جا‌های دیگری مثل جنوب کرمان خطاب به جهرمی نوشتند: «اینجا هنوز از نعمت اینترنت محرومه، چه برسه به ۳G و ۴G.»

 

این در حالی است که کاهش شکاف دیجیتالی بین شهر‌ها و مناطق کم‌برخوردار و محروم که همیشه یکی از دغدغه‌های اهالی و ساکنانش بوده است، یکی از نقاط آرمانی دسترسی به نسل پنجم شبکه‌های همراه است. در این میان یکی هم پیشنهاد کرده بود: «اگه سرعتش مثل سرعت تورم باشه، عالیه رئیس.»

اینترنت نسل پنجم همراه با خودش فناوری و شگفتی می‌آورد، اما ایراد‌های مختلفی هم دارد که هنوز نیامده، صدای بسیاری از فعالان زیست‌محیطی را درآورده است. درواقع فرکانس ایجادشده در نسل جدید شبکه تلفن‌های همراه که بین ۳۰ تا ۳۰۰ گیگاهرتز است و عواقبی که می‌تواند برای سلامتی انسان‌ها به بار بیاورد، نگرانی‌هایی ایجاد کرده است. تا آنجا که ۲۳۰ دانشمند از ۴۰ کشور جهان بیانیه‌ای منتشر کردند و درباره عواقب آن مثل سرطان‌زا بودن، ایجاد آسیب‌های عصبی و افزایش سطح ناباروری هشدار دادند.

 

این را هم باید گفت که کشور‌های آسیایی کره‌جنوبی، چین و ژاپن جزو کشور‌های پیشرو در فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم برای اینترنت نسل پنجم هستند. مثلا در چین پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ حدود ۴۰ درصد از کشور زیر پوشش ۵G باشد و همچنین تخمین زده شده است که تا این سال حدود ۸ میلیون شغل به‌واسطه برخورداری از این تحول دیجیتالی ایجاد خواهد شد، تغییرات شگرفی در زمینه اقتصاد دیجیتال، که حالا با روی کار آمدن این نسل جدید، یکی از امید‌ها و اهداف بلندمدت پیش رو در کشورمان نیز هست.