مُحرمِ شویم

سمیرا منشادی| تصور کنید ملاقات کاری مهمی پیش رو دارید یا به میهمانی خاصی دعوت شده اید. درچنین مواقعی که معمولا هم در ماه یا سال انگشت شمار اتفاق می افتند، چه کار می کنید؟ به طور حتم قبل از حضور در چنین جلسه ای، پیش آمادگی لازم را برای بهره وری حداکثری از شرایط در خودتان ایجاد می کنید. از پوشیدن یک لباس خاص گرفته تا مرور کردن آنچه می خواهید بگویید یا انجام بدهید. به عبارتی با خودتان دو دوتا چهارتایی می کنید و همه جوانب کار را می سنجید تا مشکلی پیش نیاید.
ماه مبارک رمضان یا محرم و صفر هم که امروز در شروع این ماه هستیم درست همین حالت را دارد که در سال یک بار میزبانشان هستیم و قرار است توشه ای از آن به قدر کفایت خودمان برداریم و از ورای آن خانه دلمان را هم تکانی بدهیم، بنابراین لازم است که از همین امروز آمادگی درونی و بیرونی را در خودمان ایجاد کنیم تا همراه با شور حسینی که این ماه دارد -و همه مردم را با هر سلیقه و ذائقه سیاسی، فرهنگی و مذهبی دربرمی گیرد- بر شعور و معرفتمان هم بیفزاییم. برای این کار نیاز به تغییرات بنیادی نیست که کاری سخت و ناشدنی باشد. هرگونه تغییر بیرونی و درونی می تواند برآیندش آنچه باشد که از ما در جایگاه یک شیعه انتظار می رود. ازاین رو در گزارش امروز که به همین موضوع پرداخته ایم برایتان چند پیشنهاد ساده هم داریم.

هم حال و هم قال

برخلاف خیلی ها که تصور می کنند مهم حال است، نه قال، کارشناسان مذهبی معتقدند که هردو را باید باهم دریابید، یعنی افزون بر آمادگی درونی باید حال و هوای پیرامونی خودمان را هم محرمی کنیم تا گویای آنچه می گوییم و باور داریم، باشد. برای این منظور هم انجام کارهایی مانند سیاهی پوشی خانه و محله و مساجد و تکایا که القاکننده فضای سوگواری است را می توان دنبال کرد.
از قال که بگذریم به حال می رسیم که میوه و ثمره برگزاری آیین های مذهبی مانند عزاداری و بازخوانی فلسفه و قیام عاشوراست. لابد شنیده اید که عاشورا درس زندگی است؛ یک بسته جامع و کامل اخلاقی و رفتاری از بایدها و نبایدهایی که لازمه حیات بشری است وگرنه فرق چندانی بین عزاداری برای این مصیبت بزرگ -با سابقه حدود 1400سال- با آنچه در این روزها، زیاد هم در دنیای پیرامونی مان اتفاق می افتد و می بینیم، نیست.
توکل و صبر بر مصائب، دفاع از مظلوم و ایستادگی در برابر ظالم، ایثار و گذشت، مراقبت بر حق الناس، امربه معرف و نهی ازمنکر، رضا و قناعت و...؛ درس هایی است که عاشورا و قیام امام حسین(ع) برای ما دارد و باید بتوانیم آن ها را در زندگی روزمره مان پیاده سازی کنیم. به عبارت ساده تر اگر با دیدن یک خانواده نیازمند، یک جوان بیکار و بزهکار، یک کودک کار، یک ملت ستمدیده و آواره، یک نزاع و درگیری خیابانی و یک اختلاس و حق خوری احساس مسئولیت کردیم و خودمان را مکلف به رفع آن دانستیم، یعنی که فلسفه عاشورا را درک کرده ایم.
یادمان باشد؛ روضه خوانی، عزاداری و نذری دادن خوب است و لازم، اما از آن واجب تر حرکت کردن در مسیر انسان سازی است که فلسفه وجودی ائمه اطهار(ع) و قیام تاریخ ساز امام حسین(ع) است. عاشورا نه یک روز که 365روز و کربلا نه یک نقطه در عراق که سرزمینی به وسعت این کره خاکی است و ما هرروز با حرها، یزیدها و شمرها و عمرسعدهای زیادی برخورد می کنیم و باید بتوانیم بهترین موضع را در برابر آن ها بگیریم. شاید هم که نه، حتما لازم است که برای زندگی کردن برمدار عاشورا و سربلند بیرون آمدن از همه این امتحان ها، از مال و جان و حتی عزیزانمان بگذریم.

معرفت افزایی بیشتر

همانطور که گفتیم معرفت به محرم و صاحب این ماه واجب تر از تمام ظواهری است که ما امروز به آن می پردازیم و معمولا ما آدم ها تا نسبت به چیزی معرفت لازم را کسب نکنیم نمی توانیم آنچنان که باید و شاید قدر آن را بدانیم. مسئله ای که در سایه تفکر و مطالعه عمیق یا گوش دادن به سخنرانی هایی از این دست حاصل می شود. راحت ترین و مطمئن ترین راه برای این منظور هم مطالعه کتاب های معتبری است که دراین باره داریم.
«فتح خون» اثر شهید سیدمرتضی آوینی است که نشر ساقی و واحه آن را منتشر کرده است و دربخش نخست کتاب ماجراهای عاشورا از رجب سال 60 تا ماه محرم سال 61 هجری قمری روایت می شود و در بخش دوم راوی به تحلیل و واکاوی معنوی و روحانی این ماجراها می پردازد.

«آنچه در کربلا گذشت...» این کتاب مقتل کامل و معتبری است از شیخ عباس قمی مؤلف کتاب مفاتیح الجنان که در انتهای آن قیام مختار را نیز به همراه دارد که آن را میرزا ابوالحسن شعرانی ترجمه و انتشارات پر و الماس پارسیان چاپ کرده است.

«نامیرا» را صادق کامیار نوشته و نشر نیستان آن را منتشر کرده است. این کتاب درباره دعوت کنندگان امام حسین (ع) و علت پشت کردن آن ها به امام است.

«آه» بازخوانی مقتل امام حسین(ع) اثر یاسین حجازی است و نشر جام طهور آن را منتشر کرده است. این کتاب درباره وقایع پس از بیعت مردم با یزید تا بازگشتن خاندان امام حسین(ع) بدون امام به شهر مدینه است.

آماده سازی بچه ها

این ماه فرصت خوبی است تا بچه ها را هم با محرم، قیام امام حسین(ع) و فلسفه عزاداری این ماه آشنا کنیم. اگر شما تغییرات گفته شده را در خودتان و اطرافتان ایجاد کرده باشید به طور ناخودآگاه این پرسش را در ذهن بچه ها ایجاد می کنید که چرا همه چیز تغییر کرده است و دیگر هیچ چیز مانند سابق نیست و این مقدمه ای برای کنجکاوی آن ها خواهد بود بدون آنکه نیاز باشد شما برای صحبت کردن درباره این موضوع ها کلی برای آن ها مقدمه چینی کنید. شک نداشته باشید بچه هایی که با فرهنگ عاشورا، محرم و عزاداری از همان دوران کودکی آشنا می شوند این آموزه ها آن ها را در بزرگ سالی دربرابر خیلی از آسیب ها واکسینه خواهد کرد. برای این منظور توصیه می کنیم؛
همراه با فرزندتان به بازار بروید و اجازه بدهید لباسی مشکی را که دوست دارد انتخاب کند. در ضمن خرید می توانید علت و فلسفه سیاه پوشیدن را هم برایش بگویید.
خرید وسایلی مانند طبل، زنجیر، سنج و سربند را برای فرزندتان جزو اولویت ها قرار بدهید تا با شوق بیشتری در دسته های عزاداری شرکت کند.
کتاب های داستانی را که با موضوع محرم و امام حسین(ع) منتشر شده است، برایش تهیه کنید و بخوانید.
این روزها نمایشگاه ها و فضاهای بازی و سرگرمی زیادی با موضوع محرم در شهر برگزار می شود که فرصت خوبی برای انتقال ارزش ها و آموزه های عاشورایی به بچه هاست. .

اعمال ویژه این ماه

برای این ماه اعمال و اذکاری در کتاب های دینی مانند مفاتیح الجنان گفته شده است که می توانید انجام همه یا قسمتی از آن ها را برگزینید.

خواندن نمازهای مستحبی

گرفتن روزه

دعا و نیایش

برداشتن ختم زیارت عاشورا

زیاد صلوات فرستادن

شب زنده داری در شب عاشورا