نماینده مردم یزد در مجلس: طرح سامان‌دهی اتباع خارجی فقط شامل مهاجران دارای مجوز است وزارت دادگستری: هزار زندانی افغانستانی به کشورشان بازگردانده می‌شوند رشد ۴۰ درصدی ارزش افغانی در برابر ریال ایران طی یک‌ سال گذشته علی‌اف در افتتاحیه اجلاس COP ۲۹: جمهوری آذربایجان حامی فعال چندجانبه‌گرایی است سازمان جهانی بهداشت از ثبت ۲۳ مورد جدید فلج اطفال در افغانستان خبرداد آخرین یهودی افغانستان به اسرائیل رفت بازیکنان اتباع خارجی میهمان فدراسیون فوتبال شدند ویدئو | روایتی از استرداد ۹۰۰ هزار تبعه غیرمجاز افغانستانی در ۱۰۰ روز از ایران محمدجعفر یاحقی: امروز در افغانستان، شاهد رقابت نابرابر زبان پشتو با زبان دری هستیم یک کارشناس اقتصادی: برای حل مشکل نیروی انسانی، بهتر است مهاجران افغانستانی را بیمه کنیم تیک‌آف زعفران افغانستان در بازارهای جهانی | صادرات بیش از ۶ برابر تولید رشد قیمت پول افغانی در بازار ایران سخنگوی وزارت کشور طالبان: افزایش کشت خشخاش در افغانستان دروغ است یادِ هرات در شبِ سردِ مشهد | از کتاب مرحوم «ناصر فرخاد» رونمایی شد وزارت خارجه طالبان: امید که فصل جدیدی در روابط کابل و واشنگتن گشوده شود مشاور وزیر کشور: آماده هستیم با استفاده از ظرفیت «شاد» دختران افغانستانی را آموزش بدهیم رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت آموزش و پرورش: خدماتی که به دانش‌آموزان اتباع داده می‌شود باید در همه کشور یکسان باشد مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی: ۹۰ درصد دانش‌آموزان اتباع خارجی استان در حاشیه شهر مشهد هستند خواسته طالبان از رئیس جمهور آینده آمریکا چیست؟ ترامپ یا هریس؟ کدام‌یک انتخاب طالبان است؟
سرخط خبرها

شجریان؛ کمال موسیقی و کمال شعر

  • کد خبر: ۴۶۲۹۶
  • ۱۹ مهر ۱۳۹۹ - ۱۶:۱۶
شجریان؛ کمال موسیقی و کمال شعر
محمدکاظم کاظمی - شاعر و پژوهشگر

شعر و موسیقی یاران دیرین و کامل‌کننده‌ هم بوده‌اند. در بین هنرهای گوناگون، هیچ هنری به اندازه موسیقی به شعر نزدیک نیست و برعکس. موسیقی یکی از عناصر شعر است و قطعات موسیقی غالباً‌ با شعر اجرا می‌شوند.

 

شعر فارسی نیز از گذشته با موسیقی پیوند داشته و حتی بعضی از شاعران فارسی‌زبان خود لحن خوش یا تسلط به دستگاه‌های موسیقی هم داشته‌اند. رودکی در نواختن چنگ و آواز خواندن مهارت داشته و امیرخسرو دهلوی خود یکی از اشخاص صاحب‌سبک و پایه‌گذار در موسیقی هندوستان بوده است. این پیوستگی شعر و موسیقی در آثار بعضی شاعران فارسی به اوج می‌رسد، مثل مولانا که شعرش سرشار از موسیقی‌های کلامی است و خود نیز به موسیقی علاقه داشته، چنان که گفته‌اند از صدای منظم چکش مسگران به وجد و سماع می‌آمده است. در شعر مولانا اشاره‌های بسیار به وسایل موسیقی به خصوص رباب دیده می‌شود و نام بعضی از نوازندگان عصر او همچون عثمان ربابی در دیوان شمس آمده است.

 

این دو هنر بی‌گمان خدمات متقابلی به هم داشته‌اند. شعر جانمایه معنوی و عاطفی موسیقی را می‌سازد یا تکمیل می‌کند. اثر موسیقیایی بی‌کلام البته حالات عاطفی انسان را تشدید می‌کند، ولی خودش حامل محتوایی خاص نیست و آنچه به موسیقی جهت و موضع می‌بخشد، شعر است. از آن طرف اجرای یک شعر در قالب موسیقی بر مقبولیت و تأثیر آن شعر بر عواطف، بسیار نقش دارد.

 

انکار نمی‌توان کرد که بسیاری از شعرهای معروف زبان‌فارسی آن‌هایی هستند که به وسیله اهالی موسیقی اجرا شده‌اند. نمی‌توان انتظار داشت عموم مردم دیوان حافظ و دیوان سعدی و کلیات شمس بر سر دست بگیرند و بخوانند، ولی این‌ها شعرهایی از این شاعران را در آثار موسیقیایی می‌شنوند و این آثار در ذهن و حافظه‌شان رسوب می‌کند.

 

در این میان آن دسته از اهالی موسیقی موفق‌تر هستند که نخست انتخاب خوبی از آثار ادبی داشته باشند و ثانیاً آن آثار را درست بخوانند و حقشان را ادا کنند و طبیعتاً همه در این زمینه در یک حد نیستند. شماری از اهالی موسیقی، با همه استعداد در آوازخوانی، در شناخت شعر و درست‌خواندن آن ضعیف هستند و بگذریم از کسانی که شعرهایی بسیار بی‌مایه و سطحی انتخاب می‌کنند.

 

اگر حد اعلای این شعرشناسی و انتخاب شعر در موسیقی معاصر ایران را در نظر بگیریم، بی‌شک محمدرضا شجریان در این حد اعلا قرار داشت. کسی که هم در موسیقی و هم در شعر، کارش در حد کمال بود. معمولاً در آدم‌های بزرگ و نوابغ چند ویژگی متفاوت در کنار هم به اوج می‌رسد و شخصیتی چندبُعدی می‌آفریند. از آن روی که احتمال جمع شدن این ویژگی‌ها در یک شخص اندک است. بسیاری‌ها هستند که صدای خوش دارند، ولی دانش موسیقی ندارند. بسیاری‌ها دانش آن را دارند، ولی صدایش را ندارند. بسیاری‌ها هر دو را دارند، ولی شعرشناس نیستند. بسیاری‌ها همه این‌ها را دارند، ولی همت و پشتکار ندارند. بسیاری‌ها همت و پشتکار هم دارند، ولی دچار حاشیه‌ها و دلمشغولی‌های ضایع‌کننده هنر می‌شوند. چنین است که بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد که هنرمندی مثل محمدرضا شجریان ظهور کند که جامع این کمالات باشد و از این گروه، در هر قرنی چند تن بیشتر پدید نمی‌آیند.

 

منبع: قدس آنلاین

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->