شبنم کرمی | شهرآرانیوز؛ از اواخر بهمن سال پیش که زمزمههای شیوع یک بیماری جدید با قدرت همهگیری بالا در دنیا مطرح شد نخستین دلهره خانوادهها تجمع اجتنابناپذیر کودکان و نوجوانانشان سر کلاسهای درس بود تا اینکه از اوایل اسفند برای پیشگیری از ابتلای بچهها به این بیماری که ورود قطعی آن به کشور از سوی وزارت بهداشت تأیید شده بود، مدارس بهکلی تعطیل شدند. اینکه تعطیلی مدارس تا چه زمانی ادامه مییافت، با توجه به شناخت نداشتن دقیق سیستم بهداشت و درمان از ویروس جدید پیشبینیناپذیر بود.
از این رو، به این امید که پس از تعطیلات نوروزی مدارس بازگشایی خواهند شد، خانوادهها در تعامل با مدارس به شیوه از راه دور و با استفاده از فضای مجازی برای بازنماندن فرزندان خود از درس و تحصیل وارد عمل شدند. اما هرچه پیشتر رفتیم وضعیت و آمار همهگیری بیماری کرونا فزونی بیشتری یافت و بهیقین در چنین شرایطی که موضوع قرنطینه و خارج نشدن تا حد امکان از منازل مطرح بود، حفظ سلامتی فرزندان بر کیفیت تحصیلی آنان ارجحیت یافت.
خانوادهها شرایطی جدید را تجربه میکردند که مجبور به خانهنشینی در بیشتر اوقات شده بودند و ارتباط اجتماعی آنان حتی با نزدیکانشان هم قطع یا بسیار محدود شده بود. همچنین فشار مضاعف روانی افول وضعیت اقتصادی بیشتر خانوارها و احتمال ابتلا و مرگ و میر کرونا و اخبار روزانه این رویداد بسیار رنجآور شد و این رنجها همچنان ادامه دارد. در این میان، قشری که فشارهای ناشی از این شرایط دشوار و پیشبینینشده را بیش از دیگران تحمل میکنند شاید مادرانی هستند که علاوه بر خانهداری و وظایف مادرانه که به خودی خود و حتی در موقعیت عادی زندگی میتواند بسیار فرساینده باشد، وظیفه تدریس و پیگیری تحصیلی فرزندان را هم ناخودآگاه به دوش میکشند و نقش معلمی را نیز که نمیتواند از نزدیک با کودکان و نوجوانان ارتباط شاگرد و معلمی برقرار کند ایفا میکنند. باید پذیرفت که این موضوع برای مادران شاغل آسیبهای بیشتری دارد و زمان و توانی افزونتر طلب میکند، زیرا مادر از ابتدای روز باید در نقش زنگ آغاز مدرسه، ناظم، معلم دروس مختلف و در نهایت مادرانگی خود ظاهر شود.
از آنجا که پیشفرض ذهن فرزندان نقش مادری ایشان است، بنابراین حرفشنوی و فرمانبری مناسبی ندارند و این موضوع میتواند در رابطه میان آنها خلل فراوانی ایجاد کند. از دیگر سو، مادری که همزمان باید محیط خانه را برای همه اعضای خانواده آرامشبخش و آماده کرده، امور محوله محل کار خود را به نحو شایسته انجام دهد، وظیفه خانهداری و همسرداری را به عهده دارد و همچنان از صبح تا شب هم پیگیر و درگیر پیشرفت تحصیلی فرزندانش است، با توجه به نبود موقعیت و زمانی برای استراحت یا اندکی تفریح یا حتی ارتباط و آمد و شد با نزدیکان و دوستان و انجام کارهایی مانند ورزش یا خرید بدون نگرانی از ابتلا به کرونا یا مشکلات اقتصادی خانواده، قطعا پس از مدتی فرسوده، مضطرب و افسرده خواهد شد.
کمک به فرزندان برای تحصیلی با کیفیت از طریق فضای مجازی علاوه بر مشکلات ارتباطی مادر و کودک با مسائلی نظیر قطع یا کند شدن اینترنت و مشکلات حضور در کلاس، متناسب نبودن امکانات تحصیلی مجازی، نداشتن آگاهی کافی درباره دروس و نحوه فراگیری آنها از سوی دانشآموز و مادر و مواردی بسیاری از این دست هم بر میزان مشکلات و استرسهای این روزهای مادران افزوده است. این در حالی است که برخی مادران شاغل از نگرانی از دست دادن شغل خود با توجه به وظیفه ناخواسته معلمی برای فرزندانشان نیز میگویند.
همه این موضوعات و مسائل ناگفته بسیار دیگری میتواند به ایجاد سندرم ناامیدی و خستگی مادران منجر شود که آثار و تبعات آن بهیقین دامان خانواده و اجتماع را خواهد گرفت. از این رو باید هر چه زودتر راهی برای پیشگیری از این معضل اندیشید تا مشکلی به مشکلات ناخواسته این روزهای جامعه اضافه نشود. قطعا تقدیر و ارج نهادن مادران در شرایط فعلی و توجه به نیازهای روحی آنها از سوی اعضای خانواده تنها بخشی از بار اضافیای که ویروس کرونا به وظایف بیشمار آنها اضافه میکند کمتر خواهد کرد.