اهالی محله‌های کوثر و نیروهوایی از طرح «محله ما» در محله‌شان می‌گویند

سمیرا منشادی | شهرآرانیوز؛ شهروندان گلایه‌های بسیاری از مشکلات و کمبودهایشان در محله‌ها داشته و دارند. از سویی شهرداری هم برای اینکه مشکلات را در شهر برطرف کند تلاش می‌کند تا کمبود‌ها را برطرف کند. اما گاهی مشکلات مردم همراستا با پروژه‌های اجرایی شهرداری نیست و اهالی محلات خواهان اجرایی شدن پروژه‌هایی دیگر در محله‌شان هستند. از این‌رو گاهی بین خواسته‌های مردمی و پروژه‌های اجرایی شهرداری تعارض‌هایی پیش می‌آید. گاهی نیز با تمام پیگیری‌ها و درخواست‌هایی که شهروندان دارند و حتی نظرخواهی‌هایی که شهرداری برای اجرای پروژه‌ها انجام می‌دهد، پروژه اجرا شده آن چیزی نیست که مردم نظر داده‌اند.

 

به همین دلیل گاه شاهد بی‌اعتمادی اهالی محله درباره شهرداری و دلسرد شدن آن‌ها درباره پروژه‌های شهری هستیم. برای تحقق این هدف و ایجاد رضایتمندی عمومی طرح «محله ما» که براساس نیازسنجی مردمی اجرا می‌شود پیشنهاد داده شد. در همین راستا تصمیم بر آن شد که سازوکاری برای ثبت نظرات شهروندان ایجاد شود تا شهرداری بتواند نظر‌ها را در یک ساختار نظام‌مند از طریق شورای اجتماعی محلات به مدیریت شهری انتقال بدهد. برای این منظور شورای اجتماعی محلات پل ارتباطی بین مردم و شهرداری قرار گرفت و نظارت شورایی‌ها هم در این طرح دیده شد. به عبارتی می‌توان گفت طرح محله ما از جمله طرح‌هایی است که با مشارکت صددرصدی شهروندان هر محله به اجرا در می‌آید.

 

 

طرح محله ما در سال ۹۷ در گام اول در ۴۳‌محله آغاز به کار کرد و سال گذشته نیز در ۱۰۳ محله شهرمان، اجرایی شد. آن‌طور که مسئولان این طرح می‌گویند تا به امروز بیشتر از ۸۰‌درصد پروژه‌های گام اول اجرایی شده است. همچنین ۶۰ محله در گام دوم این پروژه انتخاب شدند که شروع فعالیتشان در آذرماه سال گذشته بود، همچنین مراحل جذب بودجه و اجرای آن انجام و پروژه‌ها افتتاح شدند. در منطقه ما هم ۲۰ محله در برنامه این طرح قرار گرفته که از این میان سه محله در سال ۹۷، چهار محله در سال ۹۸، نه محله در سال ۹۹ اجرایی شده و چهار محله دیگر نیز امسال به این پروژه اضافه شده و در مرحله طراحی قرار دارد. به سراغ مردم محلی و سرپرست طرح در دو محله کوثر و نیروهوایی رفتیم و درباره اجرای طرح صحبت کردیم.

 

سمیه رضایی، سرپرست گروه پروژه محله ما در کوثر شمالی ۸ مدرک کارشناسی‌ارشد طراحی شهری‌اش را از دانشگاه تهران گرفته و از سال ۹۴ که درسش تمام شده در دانشگاه‌های مختلف شهرمان تدریس کرده است. علاوه بر این در پروژه‌های مختلف شهری هم مشارکت داشته و طرح‌هایی را در شهر اجرا کرده است. وی درباره آشنایی‌اش با طرح محله ما می‌گوید: طی فراخوان‌هایی که دادند با این طرح آشنا شدم و رزومه‌ام را فرستادم و بعد از مراحل اداری و مصاحبه برای این پروژه انتخاب شدم.

وی درباره هدف اصلی طرح محله ما توضیح می‌دهد: هدف اصلی این پروژه مشارکت شهروندان در پروژه‌های شهری است. طرح محله ما به دنبال اهداف کلان است که از آن جمله می‌توان ارتقای هویت محلی مردم، افزایش احساس تعلقشان به محله‌ای که زندگی می‌کنند به گونه‌ای که محله را از خود بدانند اشاره کرد.
رضایی با این توضیح که اگر مردم محله را از خود بدانند در حفظ و نگهداری مبلمان شهری و فضا‌های ایجادشده مشارکت می‌کنند، ادامه می‌دهد: هنگامی که شهروندان در طرح‌ها نظر می‌دهند و آن را اجرا شده می‌بینند فضا را متعلق به خود می‌دانند. این طرح می‌خواهد اهالی محله را به سمت پروژه‌های شهری بیاورد و فرهنگ مشارکت‌جویی آن‌ها را در پروژه‌های محلی و شهری ارتقای بدهد.

وی با اشاره به اینکه پروژه‌هایی بر همین اساس طراحی شده است، ادامه می‌دهد: پروژه‌هایی در محله‌های شهرمان تعریف کرده‌اند برای کیفیت‌بخشی محلات که مردم در تمام طول فرآیند پروژه حضور داشته باشند. بدین معنا که از نیازسنجی تا طراحی و اجرا شهروندان در همه مراحل حضور و نظارت دارند. این امر سبب می‌شود تا احساس رضایتمندی شهروندان از پروژه و اجرا افزایش پیدا کند.

 

سرپرست طرح محله ما در کوثر شمالی ۸ بیان می‌کند: یکی دیگر از خوبی‌های این پروژه آن است که گارد اهالی محله درباره مدیریت شهری برطرف می‌شود. شروع این پروژه‌ها سبب شد تا میزان رضایتمندی اهالی محله و آن حس بی‌اعتمادی و گاردی که به مدیریت شهری دارند کمتر شود و حس اعتماد بیشتر شود.

 

دلیل اینکه چرا کوثر شمالی ۸ را برای اجرای طرح محله ما انتخاب کردند، سرپرست گروه این‌گونه توضیح می‌دهد: ما برای اجرای این طرح چند معیار داشتیم و براساس آن محله مورد نظرمان را انتخاب کردیم. در این طرح به دنبال فضا‌هایی بودیم که مرکز محله باشد.

 

رضایی ادامه می‌دهد: البته این مرکز محله هم باید چند ویژگی داشته باشد از جمله مردم بیشترین رفت‌وآمد را داشته باشند تا آنچه اجرایی می‌شود استفاده کنند. در کوثر شمالی ۸ کاربری مذهبی (مسجد ثارا...)، بازار محله، مدرسه، فضای سبز و پارک را در کنار هم داریم و به همین دلیل این فضا برای اجرای طرح انتخاب شد.

وی درباره اجرای طرح هم می‌گوید: تیرماه ۹۸ ابلاغ طرح به گروه داده شد. ما هم محله انتخابی‌مان را به گروه دبیری طرح پیشنهاد دادیم و آن‌ها بررسی کردند و نشست‌های مختلفی را با یکدیگر بر سر موضوع‌های مطرح شده گذاشتیم. طرح توسط شهرداری و سازمان‌های مربوطه تأیید شد. در نهایت طرح از کوثر شمالی ۸ تا باهنر ۴ به تصویب رسید. سپس بازدید‌های میدانی هم با معاون اجرایی و مسئول امور فنی شهرداری داشتیم. با کسبه محله و اعضای شورای اجتماعی محله کوثر هم صحبت کرده و نظر‌های آن را پرسیدیم. به عبارتی می‌خواستیم آن‌ها، هم با طرح آشنا شوند و هم با مردم محله از طرح صحبت کنند.

 

سرپرست گروه طرح محله ما در این محله ادامه می‌دهد: در چندین نوبت استماع نظر‌ها را داشتیم، پرسش‌نامه توزیع کردیم. تلاش کردیم تا در مصاحبه، پرسش‌نامه و نصب بنر که در بوستان پرنیان بود از همه اقشار نظرسنجی کنیم تا به جمع‌بندی کلی از مشکلات و درخواست‌های مردمی برسیم. دو ماه زمانی بود که ما برای نیازسنجی و طراحی در اختیار داشتیم. از سویی بودجه این طرح ۳۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده بود که باید نیاز‌ها و اولویت‌های مردمی را مطابق با این بودجه انتخاب می‌کردیم.

وی با اشاره به اینکه ۸۰۰ نظر مردمی در مدت نظرسنجی جمع‌آوری شد، بیان می‌کند: ما در نظرسنجی به دنبال افراد محلی و بومی همین خیابان بودیم تا به نیاز‌های آن‌ها پاسخ بدهیم. در این نظرسنجی درخواست‌های مردمی را به سه دسته تقسیم کردیم. دسته اول پیشنهاد‌های مرتبط با مقیاس پروژه بود که از نظر زمان و هزینه با پروژه ما مطابق بود. دسته دوم پیشنهاد‌های کلان مقیاس مرتبط با وظایف شهرداری و دسته سوم پیشنهاد‌های نیازمند پیگیری‌های بین‌سازمانی بود. ۷۰ درصد نظر‌ها مرتبط با مقیاس پروژه بود، ۱۹ درصد کلان مقیاس مرتبط با وظایف شهرداری و ۱۱ درصد هم نیاز به پیگیری‌های بین‌سازمانی داشت که از تعریف مقیاس پروژه ما خارج بودند.

 

رضایی اولویت نخست را که مرتبط با مقیاس پروژه بود سامان‌دهی وضعیت پارکینگ‌ها بیان می‌کند و توضیح می‌دهد: سامان‌دهی ترافیکی فاز تجاری هم از اولویت‌های مردم بود. این اولویت ریز مورد‌هایی هم دارد.
وی به ریزمورد‌های اولویت‌بندی طرح نیز اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: آرام‌سازی سواره‌رو ابتدای کوثر ۸، بهبود کف‌پوش پیاده‌روها، سامان‌دهی وضعیت پارکینگ‌ها، سامان‌دهی تداخل سواره و پیاده، مناسب‌سازی معابر برای معلولان، افزایش و سامان‌دهی مبلمان شهری با تکیه بر فضا‌هایی برای نشستن، جانمایی مکان‌هایی برای مراجعان به مرکز درمانی و پاتوق محلی برای فاز تجاری از جمله درخواست‌های اهالی بود.

سرپرست طرح محله ما در کوثر ادامه می‌دهد: با توجه به درخواست‌ها کار طراحی را شروع کردیم. آرام‌سازی ورودی کوثر شمالی ۸، سرعتکاه اول این ورودی، جانمایی مبلمان در کوچه مرکز درمانی و جانمایی پاتوق محله را در نیازسنجی مردمی داشتیم. اصلاح فرم لچکی کوثر ۸، سامان‌دهی پیاده‌رو‌ها و بهبود کف‌پوش معابر، سامان‌دهی پارکینگ‌ها، نصب رمپ‌ها و پارکینگ برای معلولان از جمله کار‌هایی بود که در این طرح انجام شد.

رضایی ادامه می‌دهد: براساس خواسته‌های مردمی طراحی را انجام دادیم که به شکل فعلی تغییر پیدا کرده است. همچنین پیاده‌راهی که به موازات پارک پرنیان احداث شد و آرایش و طراحی شمشاد‌ها سبب شد تا امنیت بیشتری بر این فضا حاکم شود. سر پرست گروه محله ما در کوثر شمالی ۸ به حفظ فضای سبز طراحی‌هایی که در این محله انجام داده‌اند، اشاره کرده و می‌گوید: در طراحی‌های فضای سبز آنچه در محیط بود حفظ کردیم. به عبارتی طراحی را به‌گونه‌ای انجام دادیم که آن‌ها حذف و تخریب نشوند.

 

به سراغ محمد هادوی‌فر، رئیس شورای اجتماعی محله کوثر، رفتیم تا نظر شورایی‌ها را هم در این باره بدانیم. وی می‌گوید: طرح محله ما از طرح‌های خوبی است که اجرایی شده و فضا‌های محلی را تغییر داده است.

هادوی‌فر با اشاره به وضعیت گذشته کوثر شمالی ۸ می‌افزاید: فضای ورودی کوثر ۸ درخور و شایسته این خیابان نبود. بسیار شلوغ و به‌هم ریخته بود و خودرو‌ها وضعیت مناسبی برای پارک نداشتند. همچنین شاهد تصادف‌های بسیار در این خیابان بودیم. در حال حاضر وضعیت پارکینگ‌ها و ابتدای ورودی سامان‌دهی شده است. البته نیاز است سرعتکاهی هم در این خیابان احداث شود تا عبور و مرور با آرامش بیشتری انجام شود.

وی با اشاره به هماهنگی با پیمانکار طرح می‌افزاید: یکی از درخواست‌های اعضای شورای اجتماعی این است که با پیمانکار طرح، هماهنگی‌های لازم انجام شود تا اهالی محله که شناخت کافی از محل خود دارند بتوانند هنگام اجرا نظر‌های خود را بگویند.

 

رئیس شورای اجتماعی کوثر ادامه می‌دهد: اعضای شورا چندین سال است که در این محله زندگی می‌کنند و با مشکل‌های محله آشنایی دارند و این امر می‌تواند در اجرای بهتر پروژه‌ها به پیمانکار کمک کند تا نتیجه بهتری از طرح گرفته شود.

 

به سراغ کسبه و مردم محلی می‌رویم تا نظر آن‌ها را هم جویا شویم. سماواتی معلم بازنشسته‌ای است که خانه‌اش از ۲۰ سال پیش در کوثر ۸ است، می‌گوید: از طرح خبر نداشتم و نمی‌دانستم که این بهبود معابر و پاتوقی که ایجاد شده در قالب طرح بوده، اما وضعیت اینجا سامان گرفته و از آن بی‌نظمی خودرو‌ها روبه‌روی مغازه‌ها خبری نیست.

 

او که به همراه همسرش برای خرید به این بازار محلی آمده‌اند، ادامه می‌دهد: کوچه‌های فرعی کنار آژانس و مرکز درمانی بسته شده و این یعنی کمتر شدن حجم تصادفات و دعوا برای گرفتن راه‌ها.

همسر سماواتی هم اشاره می‌کند: بار‌ها شاهد دعوای رانندگان برای پارک کردن خودروهایشان بودم. تصادف‌های زیادی را هم در ابتدای ورودی کوثر ۸ داشتیم که این وضعیت در حال حاضر بهتر شده است.

به سراغ فست‌فودی می‌رویم که میز و صندلی‌هایش را در فضای پاتوقی بازار چیده و زیر سایه یکی از میز و نیمکت‌ها نشسته است. صادق می‌گوید: این فضای ایجاد شده در گذشته نبود، ولی با اجرای این طرح و ایجاد این فضای خوب به کسبه این اجازه داده شده که بتوانیم از این فضا استفاده کنیم.

این کسبه محلی با اشاره به اینکه فضای حال حاضر مقایسه‌شدنی با گذشته نیست، می‌افزاید: هر چند در حال حاضر کرونا و محدویت‌هایی هست، اما ایجاد چنین فضایی به رونق کار ما و جلب مشتری هم کمک می‌کند. در گذشته خودرو‌ها تا جلوی مغازه‌ها پارک می‌کردند و آن فضا جلوه خوبی نداشت.

وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر خودرو‌ها جای پارکشان مشخص شده است. عابران پیاده هم با این پیاده‌روسازی‌هایی که انجام شده راه مشخصی برای رفت و آمد دارند.

 

یکی دیگر از پروژه‌های محله ما در خیابان ۱۹ بهمن یا همان محله نیرو هوایی اجرا شده است. سیما صفدری، سرپرست طرح محله ما، کارشناسی‌ارشد طراحی شهری دارد و در پروژه‌های مختلف هم حضور داشته است. صفدری توسط دوستانش که در این زمینه کار می‌کردند با طرح آشنا شده و از همان زمان با این طرح همکاری دارد. او در گام اول طرح محله ما برای محله شهید آوینی کار کرده و از گام دوم به منطقه ۹ آمده است.

صفدری درباره اجرای طرح و انتخاب محله می‌گوید: با توجه به اولویت‌هایی که طرح داشت به دنبال محله‌ای بودیم که برای اجرا مناسب باشد. بعد از بازدید‌های میدانی و مطابق بودن اولویت‌ها با این محله پیشنهادمان را به دبیرخانه طرح و شهرداری اعلام کردیم. آن‌ها نیز طرح را از ابتدای ورودی خیابان ۱۹ بهمن از بولوار فکوری تا تقاطع بولوار کشاورز تصویب کردند.

 

سرپرست طرح محله ما ادامه می‌دهد: از اواخر آبان ماه کار نظرسنجی، نصب بنر، اطلاع‌رسانی به کسبه و اهالی را شروع کردیم. همچنین با شورای اجتماعی محله هم ارتباط گرفتیم تا آن‌ها پروژه را به مردم محله معرفی کنند و نظر‌ها و مشکلات را جمع‌آوری و به ما منتقل کنند.

وی از دی ماه جلسه‌های استماع طرح را برگزار کرده و در این زمینه بیان می‌کند: گروه ۴ نفره ما حدود ۱۰ روز پای بنر ایستاده بودند و درباره پروژه به اهالی محله توضیح می‌دادند. همچنین مصاحبه‌های حضوری و پرسش‌نامه‌هایی هم در این زمینه پر شد تا درخواست‌های مردمی را از همه اقشار دریافت کنیم.

 

صفدری می‌افزاید: در جمع‌بندی نظر‌های مردمی اولویت‌ها به بهسازی معابر، جانمایی مبلمان شهری با تکیه بر فضا‌هایی برای نشستن و هم‌سطح‌سازی پیاده‌رو‌های پلکانی بود. بر همین اساس طرح را طراحی و سپس برای اجرا به پیمانکار سپردیم. البته ناگفته نماند که ما به یک مشکل هم در این طرح برخورد کردیم. آن هم همزمانی استماع طرح دوم با شروع بیماری کرونا بود. وی با بیان اینکه فاز تسهیلگری و طراحی پروژه دو ماه زمان برده است، ادامه می‌دهد: به دلیل شیوع این بیماری نتوانستیم جلسه‌های استماع دوم را برگزار کنیم و ارتباط مؤثری با مردم داشته باشیم. از سویی قرار بود تا فروردین ماه و شروع سال جدید طرح اجرایی شود، اما به دلیل تعطیلی کرونا اجرا تا حدودی به تعویق افتاد.

 

سرپرست طرح محله ما در محله نیرو هوایی می‌افزاید: در حال حاضر پیاده‌رو مقابل مقابل مسجد امام حسن مجتبی (ع)، پیاده‌رو سمت نانوایی و بازار محلی آماده شده است. بخشی‌هایی از طرح در حال اجرایی شدن است و تا پایان سال به امید خدا تکمیل شده و در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.

رضایی توضیح می‌دهد: یکی دیگر از درخواست‌های مردمی نصب المانی بود که با نام ۱۹ بهمن هم‌خوانی داشته باشد. به همین دلیل ما با توجه واقعه ۱۹ بهمن سال ۱۳۵۷ و بیعت همافران ارتش با امام خمینی (ره) تصمیم گرفتیم المان موضوعی را ابتدای ورودی خیابان ۱۹ بهمن نصب کنیم.
وی درباره المان مفهومی که قرار است در ابتدای ورودی این محله نصب شود، توضیح می‌دهد: این المان از ۱۹ تیر چوبی تشکیل شده که طراحی نوری آن به شکل یک هواپیماست. به زودی این المان در ابتدای ورودی جانمایی خواهد شد تا مردم محلی شاهد اجرایی شدن درخواست‌هایشان باشند.

 

 

مهدی آبسالان، رئیس شورای اجتماعی محله نیرو هوایی، هم درباره روند اجرایی طرح می‌گوید: اهالی محله و همچنین شورا درخواست‌های بسیاری درباره مناسب‌سازی پیاده‌رو داشتند.
وی ادامه می‌دهد: ما در شورای اجتماعی هم چندین مصوبه برای این موضوع داشتیم. هنگامی که از طریق سرپرست گروه محله ما در جریان روند پروژه قرار گرفتیم از اینکه شهرداری پروژه‌ای را طبق خواسته مردمی اجرایی می‌کرد امیداور شدیم. همچنین با آگاهی دادن به مردم محلی از آن‌ها خواستیم تا در نظرسنجی‌ها و استماع طرح شرکت کنند.

 

رئیس شورای اجتماعی محله نیرو هوایی بیان می‌کند: مردم محله خواستار فضا‌هایی بودند که بتوانند به عنوان پاتوق محله از آن استفاده کنند که این خواسته آن‌ها با اجرای مبلمان شهری فراهم شده است.
آبسالان اشاره می‌کند: علاوه بر این پاتوق محله و بهسازی معابر با نصب المانی که قرار است در آینده نزدیک اتفاق بیفتد از نظر بصری هم این محله شاهد تغییرات مثبتی خواهد بود.

 

به سراغ مردم محلی می‌رویم که درخواستشان هم‌سطح سازی معابر پلکانی بوده است. یکی از بانوان که در صف انتظار نانوایی ایستاده می‌گوید: پیاده‌رو‌های پلکانی رفت‌وآمد را سخت می‌کردند. در حال حاضر با بهسازی این معابر رفت‌وآمد آسان شده است.
وی که خودش را شرفی و از ساکنان قدیمی محله معرفی می‌کند، می‌افزاید: درخواست ما این است که بهسازی معابر و پیاده‌رو‌ها در سایر قسمت‌های این شهرک هم انجام شود.

حلمی یکی دیگر از شهروندان این شهرک که بعد از بازشستگی‌اش به این محله نقل مکان کرده هم از طرح محله ما بی‌خبر بود، اما با توضیحاتی که درباره این طرح می‌شنود، می‌گوید: در آن قسمت‌هایی که پیاده‌رو‌ها بهسازی شده‌اند وضعیت خوب است، اما در برخی قسمت‌های پیاده‌رو‌ها کف‌پوش‌ها لق می‌زند.

وی ادامه می‌دهد: ما در این شهرک کار‌های عمرانی زیادی را می‌توانیم از طریق مشارکت با شهرداری انجام دهیم و اهالی می‌توانند برای برطرف کردن مشکلات از طریق همکاری با اعضای شورای اجتماعی محله اقدام کنند.