شناسایی ۲۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل در خراسان رضوی| ساماندهی سالمندان متکدی در دستورکار قرارگاه اجتماعی مشهد رضایت مندی زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی از خدمات نوروزی شهرداری مشهد حسامی: حل مسائل اساسی شهری باید ازجمله اهداف زیست‌بوم نوآوری باشد مدیریت شهری مشهد از برنامه‌های خلاقانه و نوآورانه حمایت می‌کند اعزام کاروان ۳۰۰ نفره راهیان نور شهرداری مشهد به مناطق عملیاتی غرب کشور نگرانی از حمله ملخ‌ها به روستا‌های مشهد، بی‌اساس است | اعلام آخرین وضعیت از مناطق درگیر رونمایی از مدل بهینه زیست‌بوم نوآوری مدیریت شهری مشهد + فیلم طراحی و اجرای مدرن‌ترین زمین بازی کودکان در مشهد | تلفیق بازی، یادگیری و خلاقیت راه‌اندازی زیپ لاین، کابل گلایدر، دوچرخه کابلی و پل ماجراجویی در چهار بوستان بزرگ مشهد قصه ناتمام دیوارهای شهرک شهید بهشتی مشهد | ماجرای دیواری که مسیر اصلی خیابان را مسدود کرده است شهردار مشهد مقدس: اگر روش‌های نوین به کمک مدیریت شهری نیاید، امکان اداره شهر را نخواهیم داشت ویدئو | آغاز مسافرگیری فاز اول خط ۳ متروی مشهد از ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ رئیس شورای عالی استان‌ها: دو فوریت طرح اصلاح جزء (۳) بند (ب) ماده (۱۰۶) قانون برنامه پنج‌ساله هفتم، برای برقراری فوق‌العاده خاص کارکنان و کارگران شهرداری‌ها تصویب شد شورای اسلامی شهر مشهد تصویب کرد: نام‌گذاری ۴ سالن ورزشی به نام شهدا | نوسازی ناوگان ون فرسوده و واگذاری ۱۳۰ دستگاه ون «وانا» + فیلم سرویس‌دهی رایگان خط دو متروی مشهد در سالروز شهادت امام‌جعفرصادق(ع) (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) کیفیت هوای کلانشهر مشهد، در مرز آلودگی (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) نوآوری، ضرورت و فرصت پیش‌روی مدیریت شهر نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر مشهد: در دوره ششم، باید گره‌های چندده‌ساله شهر مشهد باز شود ساختمان ستاد و فرماندهی آتش‌نشانی مشهد در آستانه بهره‌برداری حاشیه هایی از ترافیک پل شهید عباسپور مشهد تمرکز بر حداکثر بهره‌وری منابع آبی موجود برای فضای سبز مشهد در سال ۱۴۰۴
سرخط خبرها

رخ به رخ اساطیر خراسان با «دوازده رخ»

  • کد خبر: ۵۱۰۵۶
  • ۰۹ آذر ۱۳۹۹ - ۱۵:۵۰
رخ به رخ اساطیر خراسان با «دوازده رخ»
حدود ۲۵۰۰ سال پیش با حفر نخستین قنات واقعی، دشت وسیع و هموار گناباد به خاستگاه «تمدن قناتی» در جهان تبدیل شد
رجبعلی لباف خانیکی | شهرآرانیوز؛ حدود ۲۵۰۰ سال پیش با حفر نخستین قنات واقعی، دشت وسیع و هموار گناباد به خاستگاه «تمدن قناتی» در جهان تبدیل شد. لابد از همان زمان، آن دشت و کوه و دره‌های مشرف بر آن از قداست و توجهی خاص برخوردار شدند تا جایی که حدود هزار سال پیش هم فردوسی بزرگ همان دشت را آوردگاه ایرانیان و تورانیان در «جنگ دوازده رخ» قرار می‌دهد. سپس با پیروزی ایرانیان بر تورانیان، استقلال ایران زمین در آن دشت تضمین می‌شود. داستان دوازده رخ با ۲۴۵۵ بیت، یکی از طولانی‌ترین و شورانگیزترین داستان‌های شاهنامه فردوسی است. جنگ حماسی دوازده رخ به تلافی شکست ایرانیان از تورانیان در «جنگ پشن» و به دنبال آن اتفاق افتاد.

به روایت فردوسی جنگ دوازده رخ در دشتی وسیع واقع در دامنۀ «کوه سیاه» و حد فاصل «زیبد» و «کنابد» رخ داده است.
ز زیبد زمین تا کنابد سپاه
در و دشت ایشان کبود و سیاه
 
ماجرای جنگ دوازده رخ از این قرار بود که گودرز، سردار ایرانی، درصدد تلافی شکست ایرانیان در جنگ پشن برآمد و با مشارکت پهلوانان ایرانی، چون گرگین، گستهم، فریبرز، فرهاد، گیو، گزاره، هجیر و شاپور نیو در زیبد لشکر آراست و در اولین اقدام کوشید پیران ویسه، سردار تورانی، را به پیوستن به سپاه ایران ترغیب کند، اما پیران نپذیرفت و به کوه کنابد (گناباد) لشکر کشید.
چون گودرز از آمدن سپاه پیران به گناباد آگاه شد، به قصد جنگ با تورانیان آماده شد و در پهندشت گناباد، بین ایرانیان و تورانیان جنگ آغاز شد و تا ۷ روز به طور فرسایشی ادامه یافت. در این مدت، بیم و هراس و لاف و گزاف و رجزخوانی بر میدان جنگ حاکم بود و تنها جدال تن به تن بیژن ایرانی با هومان و نستهین تورانی بود که با پیروزی بیژن، شور و شعف در لشکرگاه ایرانیان انداخت و پیران و تورانیان را هراسان کرد. پیران پیشنهاد جنگ تن به تن داد. گودرز اگرچه آن پیشنهاد را نشانه ضعف تورانیان می‌پنداشت، آن را پذیرفت.
گودرز، فرمانده سپاه ایران، و پیران، فرمانده سپاه توران، پس از مشورت با سرداران خود، از هر سپاه دلاورانی برگزیدند تا دوبه دو با یکدیگر پیکار کنند. ۱۰ پهلوان ایرانی با ۱۰ پهلوان تورانی در بیابان گناباد به هم درآویختند که پیروزی همواره با ایرانیان بود. در یازدهمین نبرد، گودرز، سردار ایرانی، با پیران، سردار تورانی، پیکار کرد و بعد از جدالی سخت و مردانه، گودرز بر پیران چیره و درفش تورانیان سرنگون شد.
آخرین پهلوان ایرانی بیژن بود که در تعقیب لهاک و فرشیدورد تورانی در کنار جوی آبی با آن‌ها به نبرد پرداخت و آن ۲ را نیز کشت.
در پی پیروزی ایرانیان بر تورانیان، کیخسرو با فر و شکوه فراوان به آوردگاه گناباد آمد و سران سپاه ایران را ستود.
به زیبد ببد شاه یک هفته نیز
درم داد و دینار و هر گونه چیز
کیخسرو دستور داد جسد پیران را هم با مشک و کافور و قیر و گلاب اندودند و در دخمه‌ای به خاک سپردند، زیرا گرچه فرماندهی دشمن را به عهده داشت، شخصیتی خردمند، متعهد، آزاده و وفادار به مرز و بومش بود و کیخسرو او را محترم می‌شمرد.
رویداد اسطوره‌ای دوازده رخ در گناباد حماسه‌ای بود که از سویی به حفظ کیان ایرانیان انجامید و از سوی دیگر شفقت و جوانمردی را به بهترین شکل به نمایش گذاشت. این امر علاوه بر خصلت و ماهیت فردوسی بزرگ که همواره نیکویی‌ها را ستوده، از منش بومیان و ساکنان این دیار نیز ریشه گرفته است و گواه این واقعیت است که ساکنان کوه و دشت گناباد همواره حماسه ساز و پاسدار ارزش‌های پسندیده و مدافع مرز‌های ایران زمین بوده اند.
صحنه جنگ دوازده رخ عرصه به نمایش گذاشتن تدبیر، فداکاری، میهن دوستی و تقدیر از جوانمردی و شجاعت و فداکاری حتی نسبت به دشمن است. خاطره آن جنگ که درس‌های زیادی به بشریت می‌آموزد باید زنده نگه داشته شود. شاید یکی از راه‌های مناسب زنده نگهداشتن آن خاطره، نام گذاری برخی میدان‌ها و خیابان‌ها و کوچه‌ها به نام سرداران و پهلوانان ایرانی، دست کم در شهر و شهرستان گناباد باشد.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->