محله و خلاقیت‌های عمو مهربان

محسن زکریا - بسیاری از ما در طول زندگی با هنر در حوزه‌های مختلف آن ارتباط داشته‌ایم، برخی از موسیقی لذت برده‌ایم، گاهی دست به قلم خطاطی برده‌ایم، شاید در بازه‌ای دست به نقاشی هم شده‌ باشیم و شاید هم جزو کسانی باشیم که در هنر تئاتر و سینما سابقه‌ای از خود برجا گذاشته باشیم، طبق صحبت‌هایی که در مدت کار رسانه‌ای با اهالی مختلف هنر داشته‌ام، وجه مشترک همه هنرها را در آرامش دیده‌ام، هرچند همه افراد درگیر در حوزه‌های هنر در مقابل شرایط کاری خود رفتاری متفاوت دارند.
در این بین اما هنری است که بر مبنای آرامش کار خود را پیش می‌برد، اوریگامی هنری است برای فارغ‌شدن از رفتار و حال فعلی و سپردن خویشتن به حالی بهتر، سوژه این گزارش ما هنرمند موفق و پرتوان اوریگامی است که در محله دانشجو ساکن است و در کنار تسلط بالا بر این هنر در دوره‌های مختلف آموزش رایگان این هنر را برای قشر محروم و آسیب‌پذیر در برنامه خود قرار داده است.
محمدرضا موسوی‌مقدم متولد سال 1337 است، البته به قول خودش هر روزی که می‌رسد او دوباره متولد می‌شود، چرا که اعتقاد دارد، باید به روز زندگی کرد و زمان حال بهترین احوالات را داشت. موسوی مقدم از دوران کودکی به حوزه‌های مختلف هنری از جمله موسیقی، نقاشی، خطاطی و تئاتر علاقه داشت که در این باره می‌گوید: « از کودکی به هنر علاقه داشتم و در حوزه‌های مختلف کار کردم، جالب اینکه بعد از ورود من به مدرسه هم همیشه بهترین درس من هنر بود، البته با وجود علاقه زیاد به خوبی هنر را نشناخته بودم و به صورت حرفه‌ای آن را دنبال نمی‌کردم.»
این هنرمند منطقه درباره ورود به دانشگاه و کار گفت: «هم‌زمان با انقلاب من وارد دانشسرا شدم، اینجا زمانی بود که به شکل واقعی هنر را شناختم و با گذراندن دوره‌های مختلف به کار مسلط شدم، بعد از گذراندن این دوره‌ها و آغاز به کار من به عنوان معلم در روستاها و مناطق محروم مشغول به کار شدم و تمام دغدغه من این بود که بتوانم به رشد هنر کمک کنم.»
موسوی مقدم در تعریف از هنر گفت: «هنر یعنی دلبری کردن، اگر دلبری به معنی ایجاد ارتباط عاطفی با افراد مختلف و اینکه بتوانیم در زندگی خود مهربانی را گسترش دهیم یعنی هنر داریم، داشتن این مهارت یعنی اینکه توانسته‌ایم موفق باشیم و نکته‌ای که این موفقیت را تکمیل می‌کند عشق است، داشتن مهارت به تنهایی کافی نیست، لازم است که در کنار مهارت به آن مهارت عشق ورزید.»
این معلم بازنشسته درباره هنرهایی که در دوران دبیری آموزش داده است گفت:« در دوران معلمی هنرهای خوشنویسی، طراحی پیشرفته، سیاه‌قلم، سرود، موسیقی، تئاتر و آموزش خطاطی را به دانش‌آموزان آموزش دادم و نکته مثبت آن را در این می‌بینم که بسیاری از دانش‌آموزان بودند که علاقه خاصی به هنر و حوزه‌های هنری نداشتند ولی حقیقتا در برخی موارد تا به حدی پدرانه و مهربانانه هنر را به این‌ها آموزش می‌دادم که علاقه‌مند می‌شدند، در بین دانش‌آموزان آن زمان هم بودند بچه‌هایی که بعدا موفقیت‌هایی را در رشته‌های هنری کسب کردند عده‌ای هم به گروه‌های تئاتر و موسیقی رفتند و برخی هم مانند خودم معلم هنر شدند.»
محمدرضا موسوی‌مقدم درباره چگونگی علاقه‌مند شدنش به اوریگامی گفت: « آن‌طور که همه احتمالا از دوران کودکی به خاطر دارند، اغلب در آن دوران به ساخت موشک با کاغذ پرداخته‌ایم اما من در آن زمان به ساخت موشک بسنده نمی‌کردم و همواره دوست داشتم اشکال جدیدی را با کاغذ بسازم، از ساختن حروف انگلیسی گرفته تا ساز موسیقی را با برگه انجام دادم، در دوران کودکی علاقه‌مند شدم، در دوران جوانی هنر اوریگامی را یاد گرفتم، در زمان معلمی در این هنر کامل شدم و در زمان بازنشستگی نسبت به این هنر کامل‌تر شدم، این هنر را با خریدن کتاب‌هایش که خیلی هم به سختی پیدا می‌شد، فرا گرفتم.»
این هنرمند درباره اوریگامی گفت: « اوریگامی یک کلمه ژاپنی است که از دو بخش اوری و گامی تشکیل شده که بخش اول آن به معنی تا زدن و اندیشیدن است و بخش دوم آن به معنی کاغذ است که می‌شود هنر "تا زدن کاغذ" که برای اندیشیدین بیشتر و فکر کردن بسیار مفید است و به نظر من این هنر در صورتی که به صورت مرتب استفاده شود می‌تواند موجب بهتر فکر کردن و سلامت روان شود، معتقد هم هستم که از روزی که به هنر تا زدن ورق مشغول شده‌‌ام سالم‌تر هستم.»
محمدرضا موسوی مقدم چند سالی است که این هنر را در نقاط مختلف شهر با مردم به اشتراک می‌گذارد، بسیاری از اهالی محله دانشجو که گذرشان به پارک گل‌ها می‌افتد این مرد مهربان را می‌شناسند و آموزش‌های رایگان او به کودکان را با عنوان «خلاقیت‌های عمو مهربان» می‌شناسند، این معلم بازنشسته و هنرمند منطقه یک روز در هفته را که پنجشنبه باشد در مؤسسه‌هایی از جمله مؤسسه شهید فیاض‌بخش و مؤسسه همدم حاضر می‌شود تا هنر اوریگامی را به آن‌ها آموزش دهد و معتقد است این هنر باید بین همه مشترک باشد و به اشتراک‌ گذاشتن این هنر حال خوبی دارد.