محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز - دنیای شهرت قواعد عجیب و متفاوتی دارد که شاید مهمترین آنها بیحدومرز بودن است. وقتی کسی به شهرت میرسد و در دل مردم خانه میکند، سودای درخشش هرچه بیشتر به سرش میافتد و در مسیر تلاش برای جاودانگی، هیچ چیزی جلودارش نخواهد بود. بدین ترتیب، هنرمندان محبوب مدام به این فکر میکنند که چطور علاقهمندان خود را خوشحال و حتی غافلگیر کنند. در این میان، گاهی اعتمادبهنفس ناشی از اقبال عمومی و تحسین مردم، یک هنرمند را به این فکر میاندازد که مرزهای حوزه تخصصی خود را درنوردد و پای به عرصه دیگری بگذارد.
یکی از نمونههای رایج تغییر حوزه در میان هنرمندان، رفتوآمدهای مکرر بین مجریگری و بازیگری است که البته این مسیر، از بازی به اجرا، هموارتر به نظر میرسد. میدانیم که چندین بازیگر شاخص سینما و تلویزیون ایران کار خود را از مجریگری آغاز کردهاند؛ اما در مسیر مخالف، تلویزیون ایران در سالهای اخیر، تمایل بسیار زیادی به استفاده از بازیگران در مقام مجری نشان داده و اجراهای تلویزیونی هنرپیشههای مشهور بارها توجه مردم را به خود جلب کرده است.
میتوان گفت این رویه با اجرای احمد نجفی، منوچهر نوذری و داریوش کاردان در برنامه پر مخاطب «صندلیداغ» که از نوروز ۸۳ از شبکه دو سیما پخش میشد آغاز و اخیرا به شبکه نمایش خانگی هم رسیده و حالا پای یکی از بهترین بازیگران چند دهه اخیر سینمای ایران به اجرای یک برنامه گفتوگومحور باز شده است. در این مطلب، به بهانه اجرای شهاب حسینی در «همرفیق»، به مرور مهمترین بازیگرانی میپردازیم که اجرای برنامههای تلویزیونی را نیز تجربه کردهاند.
مهران مدیری
سالها پس از تجربه اجرای «
ببخشید شما»، مهمترین چهره طنز تلویزیونی ایران در چند دهه اخیر، بار دیگر در مقام مجری، با «
دورهمی» به رسانه ملی برگشت. مهران مدیری با بهرهگیری از محبوبیت گستردهاش در میان مردم که ناشی از تولیدات نمایشی پرتعداد اوست، «
دورهمی» را به مجموعهای گفتوگومحور و البته همراه با گونه خاصی از استنداپ کمدی تبدیل کرد و بسیار هم موفق بود. وقار و آرامش شیوه بارز اجرای مدیری است و به نظر میرسد هنوز هم میتواند در تلویزیون ادامه داشته باشد؛ هرچند این برنامه به لحاظ ترکیب مهمانانش نیازمند بازنگری جدی است.
مهران غفوریان
مهران غفوریان یکی از ستونهای کمدی تلویزیونی در دو دهه اخیر ایران بوده و همیشه برای نشاندن لبخند بر لب مردم تلاش کرده است. از کارگردانی «
زیر آسمان شهر» گرفته تا مسابقه معروف استنداپ کمدی «
خندوانه» و بازیگری در آثار مختلف. غفوریان به واسطه فیزیک خاص و بیان شیرینش، معمولا مقبولیت عمومی بالایی داشته و با همین پشتوانه اجرای «
اعجوبهها» به او سپرده شد که به وضوح انتخاب نامناسبی به نظر میرسید. در این برنامه، غفوریان میزبان کودکانی با ویژگی و استعدادهای خاص بود؛ اما نه تیم تولید برنامه آنقدر قوی ظاهر شدند که مردم را به محتوای برنامه علاقهمند کنند و نه غفوریان با وجود همه شایستگیهایش، توانایی ویژهای در ارتباط گرفتن با بچهها و اجرای چنین برنامهای داشت. فصل بعدی این برنامه را نادر سلیمانی اجرا کرد.
پژمان بازغی
کارنامه این بازیگر باسابقه، در مدت حدود دو دهه فعالیت، بهندرت اثر کمدی به خود دیده و دربردارنده فیلمهای متوسط جدی بوده است. از این منظر، حضور پژمان بازغی به عنوان مجری یک برنامه تخصصی کودک، تردیدهای زیادی را متوجه خود میدید. بازغی اما، برخلاف پیشبینیها، در اجرای «کودک شو» به توفیق درخوری دست یافت که ادامه یافتن این مجموعه دلیل واضحی بر این امر است. پرهیز درست و هوشمندانه پژمان بازغی از تلاش برای به چشم آمدن و جلب توجه کردن، یکی از مهمترین دلایل موفقیت اجرای «کودک شو» بود. این بازیگر باسابقه سینما توانست در اجرای «کودک شو» از قدرت بیانش در ادای جملات به نفع پروژه استفاده کند تا این برنامه نهایتا یک کار آبرومند و باکیفیت در تلویزیون لقب گیرد.
حمید گودرزی
بازیگر خوشسیمایی که اوایل دهه هشتاد به اوج شهرت رسید و در نخستین گامهای شبکه نمایش خانگی به یکی از جوانهای اثرگذار این مدیوم تازه تبدیل شد، بعدتر با تغییر نسل بازیگران ایرانی به حاشیه رفت و مدتی از مرکز توجهات دور بود تا اینکه با اجرای مسابقه «پنج ستاره» و «سیزده شمالی» در قامتی جدید به کار تصویر بازگشت. «پنج ستاره» یک مسابقه اطلاعات عمومی ساده محصول شبکه تهران بود که مردم قبلا نمونهاش را با اجرای ایرج نوذری، با نام «ستارهها» دیده بودند و مطابق انتظار چندان پرمخاطب نشد.
«سیزده شمالی» هم یک رئالیتیشوی متفاوت در شبکه نمایش خانگی بود و فضایی نسبتا صمیمی و پرتحرک داشت که میتوانست بیشتر از اینها دیده شود، اما به واسطه کم بودن وزن شهرت شرکتکنندگانش و البته برخی حواشی زرد، خیلی زود فراموش شد. گودرزی که در اجرای «پنج ستاره» نسبتا کمرمق ظاهر شده بود، با «سیزده شمالی» نشان داد که در محیطهای بیتکلف میتواند اثرگذاری بهتری داشته باشد. البته اجرای او در سری جدید «کودک شو» نیز توانست مخاطبان خودش را داشته باشد.
سام درخشانی
سام درخشانی که حالا دیگر به شهرت درخوری در سینما دست یافته، حدودا یک سال قبل با اجرای یک مسابقه تلویزیونی به نام «
ایران» به تلویزیون آمد که در نهایت، تبدیل به تجربه ناگواری شد. این مسابقه یک برنامه سرگرمی مبتنی بر اطلاعات ایرانشناسی بود که انتخاب درخشانی برای آن کاملا ناهمساز به نظر میرسید و این بازیگر را برای مدتی به محور انتقادها تبدیل کرد. تسلط نداشتن درخشانی به محتوای ایرانشناسی برنامه، تلاشهای نافرجامش برای تزریق هیجان به مسابقه و اشتباهات لفظی نسبتا پرتعدادش مهمترین دلایل شکست این بازیگر در مجریگری بودند.
رامبد جوان
مجموعه محبوب «
خندوانه» حول شخصیت مردی شکل گرفت که تعریف نسبتا تازهای از اجرا در تلویزیون ایران ارائه کرد.
رامبد جوان با تجربه زیادش در بازیگری و کارگردانی، «
خندوانه» را با انبوهی از نوآوریها کلید زد که یکی از آنها تبدیل شخصیت مجری به شومن بود. او در خندوانه نه صرفا یک مجری هدایت کننده گفتگو بود و نه بیان کننده متنهای از قبل نوشته شده. او رسما همه کاره برنامه بود و با اکتهای منحصربهفردش به تعامل با مخاطب میپرداخت تا لحظات شادی را برای مردم رقم بزند. محبوبیت و دوام بالای این مجموعه، به وضوح، نشان دهنده موفقیت روش رامبد است.
اکبر عبدی
امروز شاید کمتر کسی به خاطر بیاورد که حدودا دو سال قبل شبکه نسیم با برنامه گفتوگومحور «شبی با عبدی» تجربه تلخی را از سر گذراند که میتواند یکی از نمونههای شایع استفاده از آدم درست در جای نادرست باشد. اکبر عبدی با یک عمر سابقه طنازی درجه یک در سینما و تلویزیون و محبوبیتی زایدالوصف در میان مردم، روی آنتن شبکه نسیم حاضر شد تا یک شوی شبانه جذاب و مفرح حول شخصیت او شکل بگیرد. «شبی با عبدی»، اما اصلا مطابق انتظار پیش نرفت و علت مهم این شکست ناآشنایی اکبر عبدی با فضای اجرا در مدیوم تلویزیون بود. ریتم کند این برنامه و تبدیل شدنش به یک همنشینی شخصی ساده باعث شد عبدی خیلی زود عطای این تجربه را به لقایش ببخشد.
کامران تفتی
کامران تفتی سالهاست که در تلویزیون فعالیت میکند و معمولا در قامت بازیگر نقشهای مکمل به مجموعهها یاری رسانده است. تفتی با «وقتشه» به حوزه اجرا سرک کشید؛ تجربهای که نمیتوانیم آن را یک شکست لحاظ کنیم؛ اما طبعا موفقیت چشمگیری هم برای او و تلویزیون محسوب نمیشود. «وقتشه» یک برنامه اجتماعی گفتوگومحور درباره زوجهای جوان بود که چندان مورد استقبال قرار نگرفت، اما تفتی توانست با انعطاف و خوشصحبتی، برنامه را به نتیجه برساند؛ اگرچه در شوخیهایش چندان موفق نبود.
سروش صحت
شاید بیراه نباشد اگر «کتابباز» را مهمترین پروژه تاریخ تلویزیون در ارتقای فرهنگ مطالعه معرفی کنیم. یکی از مهمترین نقاط قوت این مجموعه اثرگذار به مجری آن بازمیگردد؛ جایی که سازندگانش ترجیح دادند به جای شهرت، به ارتباط قابلیتهای مجری با محتوای برنامه توجه کنند. بدین ترتیب، فصل اول «کتابباز» را امیرحسین صدیق با کیفیتی مناسب اجرا کرد و در ادامه با ورود سروش صحت، این پروژه سیر صعودی خود را آغاز کرد. آرامش موجود در لحن سروش صحت کاملا با فضای برنامه که متناسب با اقشار فرهیخته جامعه است، تناسب دارد. اطلاعات بالای او درباره کتابها و مطالعه زیادش در عین فروتنی و پرهیز از خودنمایی، باعث شده انتخاب این بازیگر و کارگردان به عنوان مجری «کتابباز» برای تلویزیون مفید باشد.
مجید صالحی
بازیگر باسابقه و الهامبخش نقش مجید دلبندم، پس از تجربههای پرتعداد کمدی در سینما و تلویزیون به عنوان بازیگر و کارگردان، سال گذشته با یک شوی اینترنتی به شبکه خانگی آمد و نسبتا هم موفق بود. مجید صالحی یک برنامه شاد و پرنشاط را برای مردم تولید کرد و خیلی زود توانست نبض برنامهاش را هم شخصا در دست بگیرد. «امشو» که از تنوع جالبی در آیتمها بهره میبرد، به واسطه گفتگوهای کمدی و شوخیهای پرتعداد و بعضا بیپرده، توانست جایی در بین مردم باز کند؛ هرچند که به لحاظ ترکیب مهمانان چندان شاخص نبود. گفته میشود «امشو» در تدارک تولید فصل دوم خود است.
محمدرضا گلزار
یکی از مهمترین ستارههای سینمای ایران که وجه ستاره بودنش بر خصلتهای بازیگری او میچربد، در سال ۹۷ و برای نخستین بار به تلویزیون آمد و در مقام مجری، به اجرای نسخه تازهای از همان مسابقه اطلاعات عمومی آشنا، با عنوان «برنده باش»، پرداخت. «برنده باش» اگرچه در محتوا نکته خاصی نداشت و بعضا حتی اشتباهاتش به سوژه رسانهها تبدیل میشد، اما حضور ستاره محبوب سینما در جایگاه مجری، آن را، بالأخص در قسمتهای اولش، بسیار پربیننده کرد، ولی بعدها به دلایلی از کنداکتور تلویزیون حذف شد.
شهاب حسینی
جوان خوشچهرهای که قریب به بیست سال پیش، کارش را با اجرای «اکسیژن» آغاز کرد و از همانجا تسلط خود بر بیان جملات را به رخ کشید، بعدتر راهش را به سمت بزرگترین قلههای بازیگری جهان ادامه داد تا اینکه حالا در اوج شهرت و محبوبیت، به تعبیر خودش، احساس کرده که با اجرا دوباره میتواند تأثیرگذار باشد. سازندگان «
همرفیق» به درستی فهمیدهاند که با مهمانان همیشگی متداول نمیتوان اتفاق تازهای رقم زد و به همین خاطر روی وزن شهاب حسینی حساب کردهاند. این برنامه به دنبال آن است که در شبکه خانگی میزبان چهرههای مشهور و محبوبی باشد که کمتر در برنامههای دیگر دیده میشوند. شهاب حسینی در مقام مجری این برنامه در سه قسمت اخیر کمی منفعل و دست به عصا نشان داده، اما همه میدانیم که این هنرمند هم توانایی بالایی در بیان دارد و هم وزن شخصیت و شهرتش آنقدر بالاست که میتواند لحظات شیرینی را برای مخاطبان رقم بزند.
دیگران
فهرست بازیگرانی که مجری بودن را تجربه کردهاند، به قدری طولانی است که حتی مرور کوتاهش هم ناممکن به نظر میرسد. از مرحوم حسن جوهرچی و بیژن بنفشهخواه گرفته تا کامبیز دیرباز و داریوش ارجمند و حتی داریوش کاردان و احمد نجفی در «صندلی داغ» معروف، تعداد بازیگر-مجریهای ایرانی، بیشتر از حد معمول، به نظر میرسد.