زمان واریز یارانه شهریور ۱۴۰۴ اعلام شد | یارانه شهریور با یک تفاوت آشکار واریز می‌شود بازگشت یارانه نقدی برخی خانوارها با تجدیدنظر دهک بندی‌ها قیمت برنج ایرانی در بازار چقدر است؟ (۱۹ شهریور ۱۴۰۴) ریزش قیمت دلار شروع شد | دلار امروز در مشهد چقدر شد؟ (۱۹ شهریور ۱۴۰۴) واگذاری سهام شرکت سایپا فعلا منتفی شد آغاز به ساخت مگاپروژه خورشیدی در مه‌ولات خراسان رضوی توسط وزیر نیرو کالابرگ الکترونیکی امروز شارژ شد (۱۹ شهریور ۱۴۰۴) | سرپرستان خانوار حسابشان را چک کنند + جزئیات بورس در هفته سوم شهریور ۱۴۰۴ بازدهی داشته است بخشودگی جرائم مالیاتی اصناف تا سقف ۱۰ میلیون تومان + جزئیات پیش‌بینی قیمت دلار | سرکوب دلار با اهرم خبر‌های سیاسی؛ دلار ۱۰۰ هزار تومان شد! نفت جهانی در پی تنش‌های جدید خاورمیانه گران شد (۱۸ شهریور ۱۴۰۴) پیش‌بینی قیمت طلا و سکه | آیا کاهش شتاب رشد قیمت‌ها در بازار طلا و سکه ادامه خواهد یافت؟ موقوفات، زیرساخت‌های اقتصادی خراسان رضوی | روایتی از ارتقای مستمر بهره‌وری در ۲۷ هزار موقوفه استان تأکید معاون عمرانی استاندار خراسان رضوی بر لزوم مشارکت شبکه بانکی در پروژه‌های آزادراهی + فیلم پورشه 911 توربو S مدل 2026 رونمایی شد + مشخصات فنی و امکانات | نیرومندترین نسخه در تاریخ قیمت امروز خودرو‌های خارجی و مونتاژی (۱۸ شهریور ۱۴۰۴) | افزایش ۶۰ میلیونی تویوتا کرولا بررسی قیمت امروز خودرو‌های داخلی (۱۸ شهریور ۱۴۰۴) | دنا پلاس چقدر شد؟ چنددرصد بازار خودروهای ایران را وارداتی‌ها تشکیل می‌دهند؟ تولید بی‌سابقه حوزه زنبورداری در خراسان رضوی پیش‌بینی افزایش تدریجی تولید تخم‌مرغ برای امسال در شهرستان مشهد خرید انواع رله و سنسور صنعتی از بایا کنترل ۸۹ درصد زوج‌های خراسان رضوی در صف دریافت وام ازدواج + فیلم شورای رقابت عرضه خودروهای مشمول قیمت‌گذاری در بورس کالا را غیرقانونی اعلام کرد طلافروشی‌های مشهد فردا (۱۹ شهریور ۱۴۰۴) تعطیل هستند معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی: نرخ بیکاری خراسان رضوی در بهار ۱۴۰۴ به ۴/۹ درصد رسید بورس به تعادل رسید | حجم و ارزش معاملات رشد کرد (۱۸ شهریور ۱۴۰۴) قیمت تخم‌مرغ در مشهد اعلام شد | شنیسل مرغ، ماهی، جگر و کله‌پاچه چند؟ (۱۸ شهریور ۱۴۰۴) + جدول یک نماینده مجلس: به‌زودی شاهد تبدیل وضعیت نیرو‌های شرکتی در کشور خواهیم بود |  «قرارداد معین» در راه است (۱۸ شهریور ۱۴۰۴)
سرخط خبرها

ساختار شغلی معیوب

  • کد خبر: ۵۵۶۹۹
  • ۲۴ دی ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۹
ساختار شغلی معیوب
عباس عبدی - رئیس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران
به‌تازگی گزارشی دیدم که از وجود گرایش ایرانیان به فروشندگی و رانندگی اظهار تعجب کرده بود. براساس این گزارش، ایران ۳ برابر میانگین جهانی مغازه دارد یا گفته شده است که به‌نسبت ۱۲ برابر نیویورک، در تهران راننده مسافرکش داریم. اهمیت این خبر در چیست؟ این تفاوت از چیست؟ کار‌های فروشندگی و مسافرکشی پرزحمت هستند؛ پس چرا این همه علاقه به آن‌ها وجود دارد؟ ریشه این مشکل در ساختار اقتصادی است. فارغ از دقت آمار‌های گفته‌شده، تفاوت مهمی میان رانندگان و فروشندگان ایرانی با نیویورکی وجود دارد؛ بیشتر آنان در ایران کارکن مستقل هستند، درحالی‌که در آنجا بیشتر حقوق‌بگیرند. این تفاوت مهم است.

در سرشماری‌ها، یکی از متغیر‌هایی که درباره شغل افراد مطرح می‌شود، «وضعیت شغلی» آن‌هاست. منظور از وضعیت شغلی، نوع رابطه شغلی با کار است. یک گروه کارفرما هستند، یعنی مالک سرمایه و ابزار تولید هستند، دستمزد نمی‌گیرند، بلکه سود می‌برند و چند نفر نیز در استخدام دارند که به این افراد مزد می‌دهند. مثل کسی که مالک یک شرکت یا کارگاه است.
 
گروه دوم حقوق‌بگیران هستند که برای کارفرمایان کار می‌کنند و به‌ازای کار مزد می‌گیرند. این‌ها یا در بخش‌خصوصی هستند مثل کارگر یک کارخانه و کارمند یک شرکت یا در استخدام دولت و بخش‌عمومی هستند. در هر حال این‌ها از امکانات خاصی برخوردارند؛ مثل بیمه، مرخصی، بازنشستگی و... و در ساعات معینی کار می‌کنند. گروه بعدی کارکنان فامیلی هستند؛ مثل بسیاری از خانم‌ها که بافندگی می‌کنند یا فرزندانی که برای پدر خود کار می‌کنند و دستمزد تعریف‌شده‌ای نمی‌گیرند. گروه بعدی کارکنان مستقل هستند که خود به‌تن‌هایی صاحب‌کار خود هستند و دستمزدی نمی‌گیرند و دستمزدی هم نمی‌پردازند، بلکه درآمد شخصی دارند.

به‌میزانی که جامعه توسعه می‌یابد، از نسبت مشاغل کارکن فامیلی و کارکن مستقل کم می‌شود، اما در ایران میزان این دو وضعیت شغلی به‌دلایلی زیاد است. مهم‌تر از همه، نبود سرمایه‌گذاری‌های گسترده برای بخش‌های گوناگون اقتصادی است. در حقیقت باید به‌سمتی رفت که بیشتر شاغلان، رابطه شغلی خود را در قالب کارفرما یا دولت با حقوق‌بگیر تعریف کنند.
 
این وضعیت برای ثبات اجتماعی و بهره‌مندی از تأمین‌اجتماعی و آرامش‌فکری بسیار مهم و ضروری است. وقتی ساختار اقتصادی به‌گونه‌ای می‌شود که شغل‌های حقوق‌بگیری در دسترس نباشد، هرکس به‌دنبال راه‌اندازی کسب‌وکار فردی خواهد رفت که به صورت معمول، کم‌بازده نیز هستند. رانندگی و مسافرکشی یا دست‌فروشی و مشاغلی از این دست، راحت‌ترین انتخاب هستند. به‌علاوه اگر سطح دستمزد‌ها کافی نباشد، افراد برای تأمین درآمد اضافی به این نوع فعالیت‌ها به‌عنوان شغل دوم رو می‌آورند.

یکی از علل مهم افزایش جرم‌وجنایت، همین نوع ساختار شغلی است، زیرا نظارت اجتماعی در این وضعیت شغلی به‌نسبت کم است. هزینه انجام کار‌های خلاف برای یک کارمند دولت یا یک فرد حقوق‌بگیر در بخش‌خصوصی به‌نسبت بیشتر از کارکن مستقلی است که مجازات برای وضعیت شغلی او تأثیر تعیین‌کننده‌ای ندارد. اگر کسی که کارکن مستقل است به زندان برود و محکوم شود، پس از آزادی می‌تواند به‌راحتی همان کار را ادامه دهد، اما یک کارمند دولت یا فرد مستخدم در یک شرکت به‌راحتی نمی‌تواند به‌کار خود برگردد؛ بنابراین هزینه ارتکاب جرم و خلاف برای حقوق‌بگیران بیشتر می‌شود و از ارتکاب آن پرهیز می‌کنند.
 
اگر صفحات حوادث را بخوانیم، متوجه آثار رفتاری این تفاوت در وضعیت شغلی خواهیم شد. این یکی از مهم‌ترین معضلات ساختاری اشتغال در ایران است. اکنون بیش از ۴۵ درصد شاغلان کشور در وضعیت کارکن مستقل و کارکن فامیلی هستند. سیاست‌های اشتغالی و توسعه اقتصادی باید به‌گونه‌ای باشد که سهم حقوق‌بگیران را هرچه بیشتر کند. متأسفانه هر روز بیش از گذشته در این مسیر نادرست حرکت کرده‌ایم.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->