مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ به تازگی مسعود شفیعی، رئیس سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان تهران، اعلام کرده است که در سال گذشته یک ریال هم بابت خانهها و خودروهای لوکس از ثروتمندان مالیات گرفته نشده و درآمد دولت از محل مالیات خانهها و خودروهای لوکس، صفر ریال بوده است.
این درحالی است که طرح دریافت مالیات از خانهها و خودروهای لوکس در بودجه سال ۱۴۰۰ نیز گنجانده و پیش بینی شده است که دولت از این محل ۹۰۸ میلیارد تومان درآمد کسب کند، با این حال به نظر میرسد ضعف در بانکهای اطلاعاتی و نبود عزم جدی در این زمینه، مانع وصول مالیات از ثروتمندان شده است.
مالیات چگونه محاسبه میشود؟
به گفته محمود علیزاده، معاون سازمان امورمالیاتی، قرار است از نیروی انتظامی، شهرداری و وزارت راه وشهرسازی، اطلاعات ضروری گرفتن مالیات از لوکس نشینها جمع آوری شود.
براساس قانون، خودروهای لوکس خودروهایی هستند که در پایان سال۱۴۰۰ قیمت ساخت یا واردات آن ها، بیشتر از یک میلیارد تومان باشد. قیمت این خودروها را سازمان امورمالیاتی اعلام میکند و مالکان آنها باید تا بهمن سال جاری این مالیات را پرداخت کنند، در غیر این صورت امکان نقل وانتقال خودرو را ندارند و باید مبلغ مالیات را در زمان نقل وانتقال پرداخت کنند. تعرفه اخذ مالیات از خودروهای لوکس براساس جدول محاسبه میشود.
خانهها و خودروهای لوکس در مشهد
کمی بالاوپایین کردن آگهیها در مشهد نیز خبر از وجود خانهها و خودروهای میلیاردی در شهرمان میدهد. خانهها و خودروهایی که باید به انتظار بنشینیم و ببینیم در پایان سال کدامشان مالیات قانونی شان را پرداخت کرده اند. هم اکنون یک آپارتمان ۳۰۰ متری در خیابان بزرگمهر به قیمت ۱۳ میلیارد تومان فروخته میشود. آپارتمان ۳۶۰ متری در بنفشه سجاد ۱۶ میلیاردو ۵۰۰ میلیون تومان ارزش دارد. همچنین یک خانه ویلایی ۲۵۰ متری ساخت ۱۳۸۷ در خیابان فلسطین، ۱۸ میلیارد تومان قیمت گذاری شده است.
یک خانه ویلایی ۴۰۳ متری با ۱۱۰۰ متر بنا در احمدآباد با سال ساخت ۱۳۹۰، ۲۷ میلیارد تومان فروخته میشود. یک خانه ویلایی ۳۹۰ متری در هاشمیه با سال ساخت ۱۳۷۹ نیز به قیمت ۱۷ میلیارد تومان عرضه شده است. یک خانه ویلایی ۳۴۵متری با سال ساخت ۱۳۷۱ در رضاشهر ۱۳ میلیاردو ۵۰۰ میلیون تومان قیمت دارد. ۲۵۴ متر منزل ویلایی در فرامرزعباسی، خیابان مهدی، دونبش با سال ساخت ۱۳۷۷ هم ۱۲ میلیاردو ۵۰۰ میلیون تومان قیمت خورده است. همچنین یک خانه ویلایی ۸۴۰ متری در خیابان پیروزی، ۲۵ میلیارد تومان عرضه شده است.
بررسی تراکم خانههای لوکس نشان میدهد که بیشتر آپارتمانهای لوکس در منطقه یک و در خیابانهای بزرگمهر، کفائی، سجاد و احمدآباد قرار دارند، با این حال در سایر مناطق مشهد مانند خیابان پیروزی نیز هنوز خانههای ویلایی با متراژ بالا وجود دارد. همین مسئله سبب شده است در این مناطق نیز خانههایی که شامل مالیات جدید میشود، به چشم بخورد.
البته خودروهای لوکس مشهدی نیز کم نیستند. تعیین حداقل قیمت یک میلیارد تومان و محدود کردن آگهیهای تبلیغاتی به این قیمت، فهرست بلندبالایی از آگهیهای فروش خودرو با قیمت بیش از یک میلیارد تومان را پیش رویتان قرار میدهد. هم اینک در مشهد سانتافه۲۰۱۶، یک میلیاردو ۴۹۰ میلیون تومان، تویوتا کمری هیبرید۲۰۱۵ ایکس ال ای، یک میلیاردو ۴۰۰ میلیون تومان، بنز کلاس سی ال اس ۳۵۰، مدل۲۰۰۹، ۲ میلیاردو ۷۰۰ میلیون تومان و همچنین خودروی لکسوس ان ایکس ۲۰۰ توربو، مدل۲۰۱۷ فول سفارش عمان، ۳ میلیارد تومان فروخته میشود.
قانون را به راحتی دور میزنند
یک کارشناس اقتصادی درباره توفیق نیافتن دولت برای اخذ مالیات از صاحبان خودروها و خانههای لوکس به شهرآرا گفت: همان طور که مسئولان اعلام کرده اند، مشکل اصلی دولت، ضعف در بانکهای اطلاعاتی است. دولت به دلیل نداشتن اطلاعات دقیق از دریافت مالیات ناتوان است. این آشفتگی در شئون اقتصادی به وضوح دیده میشود.
وی افزود: دریافت مالیات از خانههای لوکس و خودروهای لوکس نیز به همین دلیل سخت است. این امر رایجی است که در دفاتر اسناد رسمی حین تنظیم سند معامله، قیمت واقعی درج نمیشود تا حقوق دولت پرداخت نشود. به این صورت روی قیمت املاک و خودروهای گران سرپوش میگذارند. از سمتی اتکا به فهرست بهای شهرداریها نیز در این زمینه کارآمد نیست. اکنون قیمت هر مترمربع ملک در حاشیه احمدآباد مشهد، بیش از ۱۰۰ میلیون تومان است، اما در فهرست بهای سازمانهای مربوط قیمت ۱۴ میلیونی برای این محدوده پیش بینی شده است و بر همین اساس از مالکان عوارض گرفته میشود.
براساس برآورد فعالان بازار، متوسط مساحت مسکنهای معامله شده در مشهد کمتر از ۱۵۰ مترمربع است. نکته درخورتوجه آن است که بخش زیادی از معامله گران در بازار مسکن در یک سال اخیر، خانههایی خریده اند که قیمت آنها کمتر از ۳ میلیارد تومان بوده است، این درحالی است که پایه مالیاتی تعریف شده، معادل ۱۰ میلیارد تومان است که درواقع بیشتر مشمول خانههای سوپرلوکس میشود نه لوکس، بنابراین پایه مالیاتی پیش بینی شده برای بازار مسکن به گونهای است که سبب میشود جمعیت زیادی از محتکران مسکن از پرداخت مالیات معاف شوند.
همچنین باتوجه به اینکه بیشترین حجم معاملات خودرو در مشهد مربوط به خودروهای زیر ۵۰۰ میلیون تومان است، به نظر میرسد ایرادی که درباره مالیات بر خانههای لوکس وجود دارد، درباره خودرو نیز صدق میکند. بر این اساس به نظر میرسد این نوع مالیاتها باتوجه به دایره محدودی که دارند، در عمل نه تنها به افزایش درآمد دولت کمکی نمیکنند، بلکه بر روی بازار نیز بی تأثیر هستند.