حضرت خدیجه (س)؛ بانوی نمونه برای همه نسل‌ها

حضرت خدیجه (س)، همسر پیامبر خدا (ص)، بانوی نمونه برای همه عصر‌ها و نسل‌ها و ام‌المؤمنین جهان اسلام است. او در پیشگاه خدای سبحان و پیامبر خدا (ص) و اهل‌بیت پیامبر علیهم‌السلام جایگاهی بی‌نظیر دارد. این حقیقت را می‌توان با اسناد تاریخی و حدیثی دارای اعتبار ثابت کرد. او تنها بانویی است که در معراج نبی از وی یاد شد و جبرئیل امین در پایان سفر معراج، از پیامبر خدا خواست که سلام خدا و سلام جبرئیل را به او برساند.

ابوسعید خدری گفته است پیامبر خدا فرمود: هنگامی که از سفر معراج همراه جبرئیل بازمی‌گشتم، به جبرئیل گفتم: یا جبرئیل هل لک من حاجه؟‌ای جبرئیل، آیا حاجتی داری؟ جبرئیل گفت: حاجتی ان تقرأ علی خدیجه من‌ا... و منی السلام. حاجت من این است که تو از جانب خدا و من بر خدیجه سلام برسانی. ابوسعید خدری گفته است: پیامبر خدا به ما خبر داد آنچه جبرئیل خواسته بود، به خدیجه اعلام کردم.

 

او پس از شنیدن این حاجت جبرئیل گفت: ان‌ا... هوالسلام و منه السلام و الیه السلام و علی جبرئیل السلام (تفسیرالعیاشی، ج ۲، ص ۲۷۹ * بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۷ و ج ۶۸، ص ۳۸۵ * البرهان فی تفسیرالقرآن، ج ۳، ص ۶۹۳، تفسیر آیه یک سوره اسراء * نورالثقلین، ج ۳، ص ۱۳۳ * سفینه‌البحار، ج ۲، ص ۵۶۷): همانا خداوند سلام است و سلام از اوست و سلام به‌سوی اوست و بر جبرئیل سلام است.
در این حدیث نبوی از تنها حاجت جبرئیل امین در سفر معراج گزارش داده شده است. با دقت در این حدیث معراجی، مقام عالی حضرت خدیجه آشکار می‌شود. براساس این گفتار پیامبر خدا (ص)، پرسش و پاسخی در پایان سفر معراج، بین پیامبر خدا (ص) و جبرئیل ردوبدل شده است.

پیامبر (ص) از «حاجت» جبرئیل پرسیده‌اند و جبرئیل تنها حاجت خویش را قرائت و ابلاغ «سلام ا...» و «سلام جبرئیل» به حضرت خدیجه (س) اعلام کرده است، بنابراین حضرت خدیجه بانوی بزرگی است که خدای سبحان و جبرئیل امین با واسطه رسول‌ا... (ص) به وی سلام رسانده‌اند. این پرسش و پاسخ، شایستگی و قابلیت معنوی حضرت خدیجه را نشان می‌دهد. بی‌تردید این مقام معنوی الهی حضرت خدیجه را هیچ‌یک از همسران پیامبر خدا نداشته‌اند. پیامبر خدا در پایان این حدیث، بیان زیبای حضرت خدیجه علیهاالسلام را پس از دریافت سلام خدا و جبرئیل گزارش فرموده است. این بیان نیز معرفت والای حضرت خدیجه و اندیشه توحیدی کامل ایشان را روشن می‌کند. حضرت خدیجه، خدا را اساس سلام و مبدأ و منتهای سلام می‌داند و بر جبرئیل امین وحی الهی نیز سلام می‌کند.

بی‌شک خدای سبحان بر مردان بزرگ الهی زیادی سلام رسانده است و در آیات قرآنی این سلام‌ها وجود دارد. اما بر طبق این حدیث شریف نبوی، حاجت پایانی جبرئیل امین در بازگشت پیامبر (ص) از سفر معراج، تنها و فقط سلام رساندن به حضرت خدیجه بوده است. از نظر تاریخی، سفر معراج در زمان حیات حضرت خدیجه انجام شد و جبرئیل از دیدار پیامبر با حضرت خدیجه پس از بازگشت از معراج خبر داشت، از این‌رو درخواست کرد پیامبر خدا در دیدار با حضرت خدیجه، سلام ا... و سلام جبرئیل را به وی برساند. گرچه حضرت خدیجه در سفر معراج همراه پیامبر خدا نبود، طبق این حدیث، خدای سبحان و جبرئیل و پیامبر خدا (ص) به یاد خدیجه بوده‌اند و تنها حاجت جبرئیل در پایان سفر نیز درخواست سلام فرستادن پیامبر خدا از جانب خدا و جبرئیل به حضرت خدیجه است.
قطعا بانویی که خدا و جبرئیل به وی سلام رسانده‌اند، اسوه حسنه جامع و جهانی و جاویدان الهی است و شایسته است که همه جهانیان از شخصیت و امتیازات او آگاهی یابند و او را بشناسند و او را الگو قرار دهند و از او پیروی کنند.