شهر دوست‌دار کودک

اگر از بزرگسالان بپرسید بهترین خاطرات بازی خود را به یاد آورده و بازگو کنند، بیشترشان از بازی‌های گروهی، مهیج و خلاقانه در کوچه و خیابان یاد می‌کنند. آن‌ها با دلخوشی از روزهای روشنی سخن می‌گویند که آزادانه و بدون محدودیت در محیط شهر وقت می‌گذراندند و تجربه کسب می‌کردند. کودکان امروز یا همان بزرگسالان آینده در پاسخ به چنین سؤالی چه خواهند گفت؟
آن‌ها حق دارند مشابه والدینشان به فرصت‌های بازی‌کردن دسترسی داشته باشند. خلق چنین فضاهایی که کودکان بتوانند آزادانه و بدون محدودیت با محیط ارتباط برقرار کنند و تجاربی به آن‌ها بدهند که در تمام عمر به یاد داشته باشند، نیازمند تفکر عمیق است. حس کنجکاوی، فعالیت، جنجال و بازی، سرشت طبیعی دوره کودکی است. کودک، نیازمند محیط‌هایی است که او را مخاطب قرار دهد، به چالش وادارد و توجهش را جلب کند. بازی‌کردن همراه با جست‌وجو، کشف و خلاقیت به کودکان کمک می‌کند پاسخ‌های احساسی‌شان تقویت و مهارت‌های شخصی‌شان بهبود یابد و در یک فرایند خلاقانه مهارت‌های زبانی، یادگیری و حل مسئله‌شان شکوفا شود. ازاین‌رو محیط باید بستر مناسبی برای ایجاد و برقراری این رابطه علی و معلولی شود.
فضای شهری به‌عنوان یک محیط انسان‌ساخت دومین مکان پس از خانه است که کودکان از طریق آن با جهان اطراف تعامل برقرار می‌کنند، می‌آموزند و تجربه کسب می‌کنند. ویژگی‌های فضای شهری نقش مهمی در دست‌ یازی کودک به نوع تجربه و درنتیجه بالندگی و رشد شخصیتی وی دارند. کودک، شهروند نابالغی محسوب می‌شود که حضورش در فضای عمومی نشانه یک جامعه مدنی است. بازی‌کردن کودکان در فضای عمومی و ایجاد روابط با دیگر کودکان جامعه اثر مثبتی بر انسجام جامعه نیز دارد. هر چه شبکه‌های اجتماعی کودکان در یک محله بزرگ‌تر باشد، والدین اعتماد بیشتری به امنیت آن منطقه خواهند داشت و همچنین شبکه روابط خود را از طریق فرزندانشان گسترده‌تر می‌کنند.
 فضای شهری موفق حواس پنج‌گانه را تحریک می‌کند، با مناظر، رنگ‌ها و صداهای خوشایند، انواع بوهای مختلف گیاهان همراه است؛ مکان مناسبی برای تعاملات اجتماعی و بازی گروهی است؛ طوری هوشمندانه مکان‌یابی می‌شود تا کودکان را به دور از خطرات، سر و صدا و آلودگی، با طبیعت همراه کند، تا بتوانند مواد و مصالح بازی‌شان را از آن تأمین کنند و محدودیت‌ها و توانایی‌هایشان را بیازمایند، خطر و هیجان را تجربه کنند. یک فضای موفق باید تجربیات لذت‌بخشی برای کودکان و نوجوانان کم‌توان و ناتوان جسمی و حرکتی نیز فراهم آورد.
کلید طراحی فضای شهری دوست‌دار کودک داشتن ذهنی خلاق است تا با اتکا به آن بتوان از تمامی فرصت‌ها و امکانات محیط برای ایجاد فضایی دل‌انگیز، جذاب، پرهیجان و خاطره‌انگیز برای کودکان سود برد. منطقه9 شهرداری مشهد با برخورداری از پتانسیل‌های طبیعی و مصنوع همچون تپه‌ها، مسیل‌ها، بوستان‌های متعدد، مراکز محله و عرصه‌های باز دارای فرصت‌های بی‌نظیری برای خلق چنین فضاهایی است تا بتواند از این رهگذر به سوی شهری همه‌شمول گام بردارد.