برخورد بار کامیون با پل هوایی شهید فهمیده در مشهد (۲ آذر ۱۴۰۳) انتقام از قاتل با قتل فجیع سه عضو خانواده سانحه رانندگی در خواف خراسان رضوی هشت مصدوم برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) قتل فجیع جوان ۲۳ ساله تهرانی به جرم دفاع از ناموس تصادف در مسیر سبزوار- خوشاب یک کشته و ۲ زخمی برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) کاهش مصرف آب در مشهد، نتیجه اقدامات فرهنگی موثر است مسمومیت ۶ عضو یک خانواده با گاز مونوکسید کربن در نزدیکی مشهد (۲ آذر ۱۴۰۳) ۸ محصول غیرمجاز آرایش چشم اعلام شد برخی جاده‌های خراسان رضوی بارانی و لغزنده است (۲ آذر ۱۴۰۳) آیا میتوان با زن مبتلا به ایدز ازدواج کرد؟ پروازهای ایران‌ایر به فرودگاه استانبول روزانه شد جزییات حادثه سقوط آسانسور یک ساختمان مسکونی در خیابان قائم مشهد واژگونی خودرو در بجستان خراسان رضوی یک کشته برجای گذاشت (۲ آذر ۱۴۰۳) دستگیری ۳۸۶ متهم به سرقت در اجرای طرح اقتدار امنیت اجتماعی در مشهد زمان برگزاری کنکور سراسری ۱۴۰۴ اعلام شد تلاش‌های ماندگار استاد باقرزاده در توسعه دانشگاه فردوسی و رفاه دانشجویان اختصاص ۲.۲ هزار میلیارد تومان برای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام سیستان و بلوچستان آخرین اخبار از تأثیر معدل در کنکور توصیه‌هایی برای محافظت در برابر آلودگی هوا واژگونی خودرو در بولوار وکیل‌آباد مشهد بدون مصدوم و محبوس تنها نشانه پوکی استخوان «شکستگی» است ستاد حقوق بشر به تصویب قطعنامه پیشنهادی کانادا علیه ایران اعتراض کرد اختلافات مالی بین ۳ دوست در تهران منجر به قتل شد شمارش معکوس برای روشن‌شدن تنور نانوایی در محله عمار یاسر مشهد اعترافات مردی که همسرش را با کلنگ در مشهد به قتل رساند + عکس پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی (پنجشنبه، یکم آذر ۱۴۰۳) | تداوم بارش باران در غالب نقاط استان نگرانی وزیر بهداشت از روند نزولی زادوولد در کشور | ثبت کمتر از یک میلیون تولد در سال ۱۴۰۳ بازنشستگان تأمین اجتماعی فعلاً بیمه تکمیلی ندارند! (یکم آذر ۱۴۰۳) | لطفاً بیمار نشوید انجام ۱۵۰۰ عمل جراحی برای مجروحان حادثه لبنان در ایران تأکید معاون وزیر نیرو بر ضرورت اعمال مدیریت مصرف آب در مشهد
سرخط خبرها

بازآفرینی جشن تیرگان؛ چرا؟

  • کد خبر: ۷۰۷۹۸
  • ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۱:۳۸
بازآفرینی جشن تیرگان؛ چرا؟
حجت الاسلام محمدرضا زائری - پژوهشگر دینی

آیین‌های جشن و شادی در ایران باستان در آغاز هر ماه خورشیدی، هر یک با مفهوم و معنایی متفاوت و نماد‌ها و برنامه‌های گوناگون فرصتی بوده‌اند تا مردم هم ریشه‌های تعلق فرهنگی خود به این آب و خاک را محکم کنند و هم بهانه‌ای بیابند که اندوه‌ها و درد‌های طبیعی زندگی را به فراموشی بسپارند و دمی‌بی‌غم بیاسایند.


اکنون با تحولات شگرف اجتماعی و تغییرات فراوان در سبک زندگی، دیگر نشانی از آن جشن‌ها و شادی‌ها باقی نمانده است و جز عید نوروز یا جشن یلدا اثری از آن آیین‌ها نمی‌یابیم.
شاید ما در ضرورت بازآفرینی و احیای آیین‌های شادی و سرور، اتفاق نظر داشته باشیم، اما همه می‌دانیم که در شرایط زندگی امروز، دیگر احیای همه آیین‌های جشن و سرور، ضروری و ممکن نیست.


در این میان شاید بزرگداشت بلندترین روز سال و احیای جشن تیرگان، ساده‌تر و منطقی‌تر باشد تا همان‌گونه که بلندترین شب سال و جشن یلدا را با حافظ‌خوانی سپری می‌کنیم، بلندترین روز سال و جشن تیرگان را هم با سعدی‌خوانی بگذرانیم.


درباره این روز چند وجه نوشته‌اند؛ گاه از آن به نام جشن آبریزان، آبریزگان و آب‌پاشان یاد کرده و نوشته‌اند: «مردم بر یکدیگر آب می‌پاشند.»، زیرا در این روز مردم نشانی از طهارت و روشنی می‌جسته‌اند و نعمت آب را پاس می‌داشته و به آب و گلاب شست‌وشو می‌کرده‌اند.


گاه نیز آن را به کتابت و نویسندگی نسبت داده‌اند، زیرا «تیر که عطارد باشد، ستاره نویسندگان است و در این روز بود که هوشنگ، نام برادر خود را بزرگ گردانید و دهقنه را به او داد و دهقنه و کتابت یک چیز است.».


اما ابوریحان بیرونی در کتاب ماندگار خود «الآثارالباقیه» به وجه مهم‌تر و مشهورتری اشاره می‌کند که تیر افکندن آرش است: «افراسیاب، چون به ایران غلبه کرد، منوچهر از او خواست که از ایران به اندازه پرتاب یک تیر به او بدهد و آرش را که مردی بادیانت بود، حاضر کردند و به او گفت: باید این تیر و کمان را بگیری و پرتاب کنی. آرش برخاست و گفت، چون با این کمان تیر را بیندازم، پاره‌پاره خواهم شد و خود را تلف خواهم نمود، ولی من خود را فدای شما کردم و برخی گفته‌اند روز پرتاب کردن تیر، این روز بوده که روز تیر می‌باشد.»


به‌هرروی، جشن تیرگان چه تجلیل و بزرگداشت کتابت باشد و چه تکریم و نکوداشت تیرافکنی آرش و چه شست‌وشو به آب و گلاب، هر سه با خواندن و یاد کردن از نوشته‌ها و سروده‌های سعدی بزرگ هماهنگ است.


هم با کتابت تناسب دارد که سعدی استاد سخن و پیشوای کتابت است و هم به آب پاشیدن و شست‌وشو کردن که آب و گلاب گلستان و بوستان او برای نسل‌های پی‌در‌پی نشاط‌آفرین و شادی‌گستر بوده است و هم با جانی که آرش فدا کرد و مرز‌های وطن را گسترد، چنان که سعدی نیز با تیری که از کلام خود در کمان کتابت نهاد و جان خود را در آن ریخت، مرز‌های زبان و فرهنگ فارسی را در طول قرن‌ها درنوردید تا امروز به ما رسید.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->