نجفی-کلانتری | شهرآرانیوز - سینمای ایران در دوسال کرونایی گذشته زیر سایه درخت به ظاهر پربار و پر زرق وبرق شبکه خانگی لم داده است و حالاحالاها میخواهد همان جا بماند. این یعنی اخبارسینمایی هم نه از رخدادهای سینمای ایران که از وقایع سینمای خانگی و تک وتوک اخبار پروانه ساخت و چندتایی هم پروانه نمایش جلو میرفت. اما از ۲۲ تیرماه و حضور فیلم «قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی در جشنواره کن همه خبرها حول این اتفاق میچرخید. بعد از اینکه «قهرمان» جایزه بزرگ جشنواره کن را برد این اخبار سمتوسوی دیگری به خود گرفت. آنچه در ادامه میآید همهچیزهایی است که از فیلم جدید اصغر فرهادی میدانیم.
کمپانی Memento International پیش از اکران فیلم جدید اصغر فرهادی در جشنواره کن (روز سهشنبه -۱۳ ژوئیه)، از خریداران زیاد این مدعی نخل طلای کن رونمایی کرد.
استودیوی آمازون، که در ماه آوریل اعلام کرد حق پخش فیلم در ایالات متحده را خریده است، فیلم را در بازار کانادا هم اکران میکند.
در فهرست خریداران اروپایی هم نام این کشورها و کمپانیهایشان دیده میشود: کشورهای بالتیک (Kino Pavasaris) ، بلغارستان (بلغارستان Film Vision) ، فنلاند (Cinema Mondo)، آلمان و اتریش (Neue Visionen)، یونان (Spentzos)، ایتالیا ( Red Lucky Red)، لهستان (Gutek Films)، پرتغال (Alambique)، اسکاندیناوی (Scanbox)، اسپانیا (A Contracorriente)، سوئیس (Filmcoopi) و یوگسلاوی سابق (Megacom).
فیلم «قهرمان» در اکرانش در دیگر نقاط دنیا به این کشورها خواهد رفت: استرالیا، نیوزیلند، چین، ترکیه، روسیه، آمریکای لاتین، هنگکنگ، کره جنوبی، تایوان، هند، اندونزی.
هنوز توزیعکنندهای برای این فیلم در انگلیس و ایرلند معرفی نشده است.
ماتیو دلونای، مدیر فروش Memento International، درباره اکران جهانی فیلم اصغر فرهادی گفته است: «قهرمان یک داستان بسیار قوی است و تعداد زیادی از توزیعکنندگان وفادار از این فیلم استقبال کردهاند.»
رسانهها لحظه به لحظه از فرش قرمز تا فتوکال و تیپ و قیافهها و ریش سفید فرهادی و تشویقهای چند دقیقهای و واکنش منتقدان سرشناس رسانههای دنیا را پوشش میدادند. عدهای این حواشی را رسم و رسوم ثابت جشنواره کن تلقی و بوق و کرناهای برخی رسانهها را هدف دار توصیف کردند. در مقابل برخی هم با توجه به این مسائل به این نتیجه رسیدند که شانس نخل طلای فرهادی امسال خیلی زیاد است و همه احتمالات را هم کنار گذاشتند و گفتند نخل طلای امسال بدون شک متعلق به «قهرمانِ» اصغر است. از آن طرف، اما فرهادی با گفتگو با رسانه سینماییِ معتبرِ «ورایتی» جرقه اولین حاشیه سنگین را زد و خبرنگارها هم نخش را گرفتند و ول کن ماجرا نشدند.
مترجم آن رسانه در پاسخ فرهادی به سوالی در مورد تحولات ایران یک واژه را طوری ترجمه کرد که متفاوت با منظور فرهادی بود. فرهادی بعد از آن هم در نشست مطبوعاتی فیلم در جشنواره توضیحات کاملی درباره این گفتگو داد و ظاهرا مسئله ختم به خیر شد، اما باز مسائل دیگری مثل چرایی استفاده از بازیگرانی که پیشتر در پروژههای -به زعم آن ها- معلوم الحال فعالیت میکرده اند باعث شد دوباره حاشیه درست کند و این بار فضای مجازی پر شد از بدوبیراه به این کارگردان. معلوم نیست چرا فرهادی همچنان که با هراثرش غوغایی توسط منتقدان درست میشود با گفت وگوهایش هم میتواند به همان اندازه سروصدا کند. البته شاید هم این روند یکی از تکنیکهای رسانهای روابط عمومی فیلم برای دیده شدن و فروش آن در داخل ایران باشد.
اما حاشیه دوم فرهادی عجیب وغریبتر از اولی است. سایت «کافه سینما» در خبری مدعی شد اصل فیلم نامه آخرین اثر فرهادی متعلق به یکی از هنرجویان مؤسسه «بامدادفیلم» متعلق به همسر فرهادی است.
ماجرا از این قرار بوده که مسیح زاده، که هنرجوی فرهادی در مؤسسه «کارنامه» هم بوده است، چندین سال پیش مستندی در شیراز ساخته با عنوان «دوسر برد، دوسر باخت» که داستان زندگی شخصیت اصلی قصه فیلم فرهادی است. او که با این فیلم تقدیرنامه «هشتمین جشنواره فیلم کوتاه شیراز» را هم دریافت کرده، در خلاصه داستان فیلمش که در تاریخ ۳ اردیبهشت ۹۷ در اینستاگرامش منتشر شده نوشته است که «زندانی بندباز شیرازی که در زندان به رنگ آمیزی دیوارهای زندان مشغول است، روزی برای خرید رنگ از زندان خارج میشود و کیفی حاوی پول پیدا میکند.
به گفته خودش میتوانسته است این پول را برای خودش بردارد، اما مبلغ پول به اندازهای نبوده است که بتواند بدهی خود را بدهد و از زندان خلاص شود. پس به دنبال صاحب پول میگردد و پس از پس دادن پول به صاحبش، این ماجرا رسانهای میشود و خیران شیراز بدهی این فرد را پرداخت میکنند و او با این حرکت قهرمانانه از زندان آزاد میشود.»
این ماجرا و فیلمی که ساخته شده است مربوط به سال ۹۶ است که به ایده اصلی فیلم سینمایی «قهرمان» شباهت دارد. فرهادی هیچ جا اسمی از او نیاورده است. مهمترین احتمالی که برای ذکر نکردن نام او وجود دارد این است که ایده اصلی مستند، متعلق به فرهادی بوده است که در این صورت باز این پرسش پیش میآید که حسب ادعای احتمالی، این همکاری عجیب چطور شکل گرفته و چرا تابه حال هیچ اشارهای به آن نشده است؟
این روزها در صفحات مجازی، بسیاری از هنرجویان دیگر فرهادی و دوستان مسیح زاده این فیلم ساز جوان را قهرمان اصلی معرفی میکنند؛ با این حال سازندگان فیلم سینمایی «قهرمان»، به ویژه فرهادی که آثار هنری اش در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، هنوز واکنشی به حاشیهها و ادعاهای مطرح شده مبنی بر اقتباسی بودن داستان فیلمش نشان نداده است.
بعد از اکران فیلم فرهادی در جشنواره کن هم مخاطبان و هم منتقدان از فیلم تحسین کردند. در این میان منتقد گاردین هم بود که چندان از فیلم خوشش نیامده بود ولی بازی امیر جدیدی را تحسین کرده بود. در ادامه برخی از واکنتشها به فیلم «قهرمان» را بخوانید:
شارلوت پاوارد
فیلمساز ایرانی تصویری واقعگرایانه از شکافهای جامعهی ایران ارائه میدهد و فیلمش را از تأمل و ملاحظه پر کرده است، زیرا این یک حقیقت است که برای هر چیزی باید مذاکره کرد.
«اصغر فرهادی» مانند همهی فیلمهایش، شخصیتهای داستانش را تا لب مرز سقوط میبرد. او مرد جوان پر از امیدی را به تصویر کشیده است که همواره فکر میکند در نهایت همه چیز درست خواهد شد، اما بحران توجه رسانه را تجربه میکند.
دبورا یانگ | هالیوود ریپورتر
اصغر فرهادی با فیلمی بسیار خوب درباره صداقت، شرافت و بهای آزادی، بازگشتی خوشآیند به کشورش ایران رقم زده است.
آنا اسمیت | ددلاین
در قهرمان، یک عمل خوب به سرنوشتی بد منجر میشود، اثری تاملبرانگیز که شاید نامحسوسترین و خالصترین فیلم فرهادی پس از جدایی نادر از سیمین باشد.
دیوید ارلیک | ایندیوایر
فرهادی با قهرمان یک فرضیه کلاسیک را با قدرتی مرکزگریز آنقدر به این سو و آن سو میچرخاند تا همزمان با اینکه حس همدردیتان کاملا برانگیخته میشود، روی صندلی میخکوب شوید.
پیتر برادشاو | گاردین
قهرمان بهنوعی تکهای از داستان یک زندگی است که در آن مانند فیلمنامهای نظاممند همه جزئیات لزوما بهشکلی معین، دقیق و سازمانیافته سرجای خود نیستند؛ این فیلم واجد زشتیِ نامطلوب و غیرشفاف زندگی واقعی است.
اوون گلیبرمن | ورایتی
فیلم جدید کارگردان ایرانی در لحظاتی [حس] تعلیق مشهور جدایی نادر از سیمین و فروشنده را برمیانگیزد، اما «قهرمان» پراکندهتر و ضعیفتر است.
«قهرمان» یکی از بهترین فیلمهای فرهادی است. او با تکههای پازلی که به مخاطب ارائه میدهد، باعث پیچیدهتر شدن طرح کلی داستان میشود، اما همین پیچیدگی است که در نهایت پازل را حل میکند. درخشش امیر جدیدی تنها بهدلیل دوستداشتنی بودن او نیست بلکه توانایی فوقالعاده او در ایفای کاراکتر «رحیم» هم هست.
اصغر فرهادی بعد از دریافت جایزه بزرگ هیئت داوران جشنواره کن گفت: امیدوارم با وجود فشارها و مشکلات ادامه بدهم... محدودیتها من را از مسیرم منصرف نکرد.