سناریو‌های پیش روی افغانستان چیست؟

به گزارش شهرآرانیوز؛ تحولات افغانستان همچنان تیتر اصلی رسانه‌های خبری جهان است. احمد مسعود، فرمانده نظامی منطقه پنجشیر، رشته حملات نظامی‌ای را علیه طالبان آغاز کرده و درگیری‌هایی در شهر‌های مجاور این منطقه گزارش شده است. چشم انداز رخداد‌های اخیر نشان می‌دهد، صلح و آرامش و ثبات در این کشور چندان در دسترس نیست.

ارائه شیوه جدید کشورداری

یک سخنگوی طالبان، در گفتگو با «رویترز» درباره آینده حکومت در افغانستان گفت: کارشناسان حقوقی، مذهبی و سیاست خارجی در طالبان قصد دارند چارچوب حکومتی جدیدی را در چند هفته آینده معرفی کنند. او گفت این گروه شبه نظامی برای اقداماتش مسئول خواهد بود و گزارش‌های مربوط به اقدامات تلافی جویانه ازسوی اعضایش را بررسی می‌کند.

این مقام طالبانی که نخواست نامش فاش شود همچنین گفت: طالبان آماده ارائه شیوه جدیدی از کشورداری افغانستان در هفته‌های آتی است. چارچوب جدید برای کشورداری دموکراسی غربی نیست، اما این چارچوب از حقوق همه دفاع خواهد کرد. پیش از این نیز سهیل شاهین، یکی از مذاکره کنندگان بلندپایه طالبان، از ادامه گفتگو‌ها برای ایجاد یک حکومت فراگیر در افغانستان خبر و وعده داده بود که در چارچوب حکومت آینده، همه افغان‌ها حضور خواهند داشت.

آمریکا همچنان بر مدار مسئولیت گریزی

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، درباره تأثیر تحولات افغانستان بر وجهه آمریکا گفت که اعتبار کشورش در نگاه متحدانش در ناتو، زیر سؤال نرفته است و مدعی شد که متحدان آمریکا از اقدام‌های چند روز اخیر این کشور در افغانستان راضی هستند. بایدن در پایان گفت هزینه‌های جنگ افغانستان بسیار سنگین بوده است و مدعی شد که هدف جنگ افغانستان در سال ۲۰۰۱ برای «مقابله با تروریسم» به نتیجه رسیده است. اما این اظهارات بایدن در شرایطی مطرح می‌شود که رویکرد وی در قبال بحران افغانستان، مورد انتقاد چهره‌های بسیاری است.

در یک نمونه، نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل، درباره وضعیت کنونی افغانستان گفت: این وضعیت برای مردم افغانستان ویرانگر است. وقتی شما با دوستانتان این طور رفتار می‌کنید، در آخر هیچ دوستی ندارید. سیاست‌های بایدن ضعف عظیمی را نشان داده است. امنیت آمریکا امروز کمتر از همیشه است. ما تا مدت طولانی، هزینه زیادی برای رسوایی افغانستان خواهیم پرداخت.
همچنین به گزارش «اسپوتنیک»، طالبان در حساب توئیتری خود نوشت: «حشمت غنی، برادر اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین، دربرابر حاجی خلیل رحمان حق با امارت اسلامی افغانستان بیعت کرد.»

وضعیت امروز افغانستان

علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا، در گفتگو با «ایلنا»، درباره سناریو‌ی احتمالی ایالات متحده و اروپا برای آینده افغانستان گفت: از زمانی که دونالد ترامپ مذاکره میان تیم آمریکایی به رهبری زلمی خلیل زاد و طالبان به رهبری ملاعبدالغنی برادر را شروع کرد، شاهد بودیم که ایالات متحده به طالبان رسمیت بخشید و در این میان دولت افغانستان را نادیده گرفته بود. این بدان معناست که آمریکایی‌ها نه تنها به اشرف غنی امیدی نداشتند، بلکه دیگر نمی‌خواستند نیرو‌های خود را مقابل گلوله طالبان ببینند.

بر همین اساس آن‌ها اقدام به امضای قرارداد دوحه با طالبان کردند که این موضوع، فضا را برای پیشروی طالبان در افغانستان باز کرده بود و منجر به فتح کابل در هفته گذشته شد. معتقدم که توافق دوحه نه تنها نظام سیاسی حاکم بر کابل را به حاشیه راند و طالبان را به عنوان یک متغیر اساسی مطرح کرد، بلکه ارتش افغانستان در این میان وارد یک رکود علنی و حاشیه شد. همه آنچه طی سه ماه گذشته در عرصه میدانی افغانستان دیده شد، یک سناریوی هماهنگ میان آمریکا و اتحادیه اروپا بود و حتی می‌توانم بگویم که ایالات متحده در پشت پرده با سران گروه هفت، هماهنگی‌های لازم را انجام داده بود.

اینکه می‌بینیم وزرای خارجه گروه هفت و سایر کشور‌های اتحادیه اروپا و آمریکایی‌ها به صورت مداوم درباره پرونده افغانستان تماس برقرار می‌کنند، یک مسئله هماهنگ شده و یک جنگ روانی است؛ زیرا همه این کشور‌ها از قبل می‌دانستند چه اتفاقی قرار است رخ دهد.

وی افزود: در این میان اخباری از تقویت پسر احمدشاه مسعود توسط کشور‌های غربی مطرح شده است که این هم می‌تواند یک سناریوی مکمل باشد؛ احساس می‌کنم غربی‌ها و در رأس آن‌ها فرانسه و آلمان به دنبال این هدف هستند که یک اهرم فشار از طریق فرزند احمدشاه مسعود علیه طالبان به کار بگیرند و این نشان می‌دهد افغانستان همچنان می‌تواند تحولاتی عجیب به خود ببیند.