مهتاب علی نژاد|شهرآرانیوز؛ هرروز خبرهای ترحیم عزیزان بسیاری در شبکههای اجتماعی منتشر میشود که در پی ابتلا به کووید ۱۹ جان باختهاند: از مشاهیری نظیر دکتر کریمی، استاد برجسته مردمشناسی ایران، و نخبههای حوزه درمان پزشکی تا افراد ناشناس که هریک عزیز خانوادهای بودهاند. تلخی واقعیت پیش بینیناپذیر بودن زندگی همان تجربه فراگیری است که جامعه امروز ما مدتی در حال تجربه آن است و ذهنهای بسیاری را درگیر این پرسش میکند که در این حجم تلخکامیها که زمانی پایان خواهد پذیرفت، چگونه میشود تاب آورد.
زندگی اجتماعی انسان سرشار از مخاطرههای پایانناپذیر است. پیشرفت فناوری همیشه یک تیغ دولبه بوده و در کنار امکاناتی که برای افزایش آسایش زندگی فراهم آورده، آسیبها و مخاطراتی نیز به همراه داشته است، نظیر ویروس کووید ۱۹ که زمان بسیاری از فراگیری آن میگذرد و باعث کاهش روزافزون امید اجتماعی شده است. در کانون خانوادهها محوریت گفتگوها چگونگی پیشگیری از ابتلا، چگونگی خودمراقبتی و پیگیری فرایند واکسیناسیون عزیزان و اطرافیان است.
مادران مرتب پیگیر حال همسر و فرزندان هستند. سعی دارند با افزایش حجم مسئولیتها و فعالیتهایشان در خانه کنار بیایند و با مراقبت از اعضایخانواده، از بروز آسیب جبرانناپذیر برای خانواده خود پیشگیری کنند. تعداد چشمگیری از خانوادهها این بیماری دشوار را تجربه کردهاند. شما هم ممکن است یکی از مادرانی باشید که روزهای دشوار گذار سایه کووید از اعضای خانواده را تجربه کردهاند. ممکن است گاهی با خود اندیشیده باشید چگونه استرسهای خود را مدیریت کنید تا بتوانید از استرسهای فرزندان خود بکاهید و برایشان تکیهگاه امن عاطفی و روانی در فرایند این بحران طولانی شوید.
فراتر از تکیهگاه عاطفی، شما به عنوان یک مادر که اساس پرورش فرزند در کانون خانواده است، چگونه چراغ امید را در خانواده خود روشن نگهمیدارید تا در گام نخست، از فرزند و خانواده خود محافظت کنید و در گام بعد، در حد امکان حافظ سلامت جمعی جامعه باشید؟ ۲ مسئله اصلی امروز که ذیل کارآمدی نقش مادری در کاهش آسیبهای جسمی و روانی اعضای خانواده در این بحران مطرح است یکی مسئله افزایش سطح امید برای تابآوری در برابر پیامدها و آسیبهای بحران است که از محیط اجتماعی به خانوادهها و بالعکس از محیط خانواده به محیط اجتماعی سرایت میکند و همچنان در انتقال است و دومی مسئله افزایش سطح ایمنی و خودمراقبتی در گام اول در کانون خانواده و در گام دوم در سطح سلامت جمعی است. اکنون چگونه به عنوان مادر میتوانید در این ۲ مسئله نقشی اثرگذاری داشته باشید؟
مسئله اول یعنی افزایش سطح امید. اولین گام: بپذیرید ابتدا باید خودتان را از امید و روشنبینی با وجود همه تیرگیها و تلخیها سرشار کنید تا پس از آن بتوانید امیدبخش همسر و فرزندتان باشید. یک انسان جامانده در نومیدی نمیتواند سفیر امید و تکیهگاه عاطفی روشناییبخش باشد. از خودتان شروع کنید. اما چگونه؟ در دومین گام: به آنچه اطرافتان میگذرد نگاهی واقعبینانه داشته باشید و سعی نکنید با شعارهای انگیزشی کوتاهمدت و ناکارآمد به طور سطحی حال خودتان را خوب کنید، زیرا دیری نمیپاید که واقعیتهای روزمره دوباره شما را احاطه میکنند و به ورطه نومیدی در شرایط دشوار سوق میدهند.
یک مادر توانمند به عنوان یک انسان خردمند از کنار آنچه در زندگی روزمره تجربه میکند بدون اندیشیدن نمیگذرد. میاندیشد و واقعیت را میپذیرد تا بتواند چارهاندیشی عقلانی، عمیق و کارآمدی داشته باشد. پس بپذیرید که در کل جامعه، امید اجتماعی کاهش چشمگیری داشته است و شما تنها فرد و خانواده شما تنها خانوادهای نیست که احساس نومیدی و خستگی اجتماعی ناشی از آن را تجربه میکنید، نگاه خردمندانه به شرایط اجتماعی به ذهن شما کمک میکند تا ارزیابی واقع بینانهای از تواناییها و محدودیتهایتان داشته باشید و با درک این نکته که بیشتر جامعه با شما در این تجربه ناخوشایند شریک است، خود را جزئی از کل خواهید دانست. این سبب میشود در یک همدلی و همدردی جمعی ورود کنید و شبکه همدلی و همیاری خود را تشکیل دهید. این شبکه چگونه شکل میگیرد؟
چنانکه در تاریخ اجتماعی مطالعات زنان مشهود است، بهترین شبکههایهمیاری در هر نوع مشکلی برای تابآوری و توانمند شدن زنان که لازمه مادر شایسته بودن است، شبکههای زنانه است. تعاملهای خود را با زنان مقاوم و توانمندی که میشناسید افزایش دهید. ارتباطات اجتماعی مثبت و مناسب سبب افزایش تابآوری و امید در شما میشود، زیرا انسان موجودی اجتماعی است.
تجربیات و دانش خود را به اشتراک بگذارید و از تجربیات و دانش دیگران بهره بردارید. گام سوم: نیازی نیست برای افزایش امید در کانون خانواده درباره فواید امیدواری سخنرانی، نصیحت یا کار ویژهای انجام دهید. همین که ذهن شما امیدواری را در میان افکارتان جای دهد و به مادری امیدوار و روشنبین تبدیل شوید، شادابتر و تابآورتر میشوید. همین شادابی و افزایش آرامش ذهنی شما در مرور زمان بر فضای روانی سایر اعضای خانواده تأثیر مثبت خواهد گذاشت.
مسئله دوم مانند مسئله اول از خودتان آغاز میشود. حتما واکسن بزنید. حتما از ماسک استفاده کنید. تا حد امکان فاصله فیزیکی با دیگران را رعایت کنید. فرزند شما اگر کودک باشد، از عملگرایی شما خواهد آموخت و اگر نوجوان و جوان باشد، برای کاهش دغدغه شما که حفظ سلامت خانواده است از عملگرایی شما پیروی خواهد کرد. ی
ک مادر ناآگاه و تعهدگریز نمیتواند فرزندانی متعهد به مسئولیت اجتماعی پرورش دهد. شرکت در واکسیناسیون و خودمراقبتی برای پیشگیری، مسئولیت اجتماعی هر یک از افراد در برابر جامعه است. به مسئولیت اجتماعیتان متعهد باشید تا فرزندانتان افرادی متعهد و مسئولیتپذیر شوند: خانوادههای متعهد در برابر مسئولیتهای اجتماعی. خانوادههایسالم هستند که میتوانند نگهدارندگان سلامت جمعی و سازندگان جامعه سالم باشند.