سریال «خاتون» با همه مزیت‌هایش، روایت تاریخی خود را محدود کرده است
سریال «خاتون»، با وجود نقاط قوت پررنگش، در این پنج قسمت، نگاه خود را معطوف به روابط شخصیت‌های خیالی کرده و کمتر درباره رویداد‌های سیاسی و تاریخی ایران در دهه بیست خورشیدی سخن می‌گوید.
محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز - دور جدید پخش سریال‌های شبکه نمایش خانگی در ایران با مهم‌ترین اثر هفته‌های اخیر، یعنی سریال خوش ساخت «خاتون»، کار خود را ادامه می‌دهد. این مجموعه پرستاره که احتمالا از هفته آینده، با پایان یافتن سریال «زخم کاری»، یکه تاز شبکه نمایش خانگی می‌شود، به لحاظ تیم تولید و اجرا، کیفیت بسیار مطلوبی دارد و بدون تردید، در کنار فصل اول سریال «شهرزاد»، در زمره بهترین سریال‌های تاریخی شبکه نمایش خانگی ایران دسته بندی خواهد شد. «خاتون» اما، با وجود نقاط قوت پررنگش، در این پنج قسمت، نگاه خود را معطوف به روابط شخصیت‌های خیالی کرده و کمتر درباره رویداد‌های سیاسی و تاریخی ایران در دهه بیست خورشیدی سخن می‌گوید.
داستان غم انگیز اشغال
پیرنگ اصلی سریال «خاتون» در دوران پهلوی اول روایت می‌شود و متمرکز بر قصه مردی نظامی به نام شیرزاد ملک است که بر سر دوراهی تردیدآمیزی قرار گرفته. شیرزاد از یک سو دغدغه حراست از خاک ایران را دارد که مورد هجوم و اشغال نیرو‌های بیگانه واقع شده و از سوی دیگر وظیفه سازمانی اش ایجاب می‌کند که گوش به فرمان یک کمیسر ارتش شوروی، اما دارای اصالت ایرانی، به نام رجب اف باشد. او همچنین بین خانواده خود (یعنی دایی و همسرش) از یک طرف و وظیفه حل پرونده‌های امنیتی مرتبط با همین افراد از سوی دیگر، سرگردان شده و نمی‌تواند تصمیم‌های قاطعی بگیرد.
این وضعیت دوگانه، با وجود پرداخت مناسب و روایت خوش ریتم، آن قدر فربه می‌شود که تمام فضای سریال را اشغال کرده و اجازه روایت تاریخ را از مجموعه گرفته است. در واقع، «خاتون» در این پنج قسمت، نه یک سریال تاریخی با مضامین خانوادگی و عاشقانه، بلکه یک قصه خانوادگی و زناشویی بوده که در برشی از تاریخ روایت شده است. از این منظر، تینا پاکروان قصد ندارد مجموعه جذابش را با ارائه یک نگاه واقعی و تاریخی درگیر حاشیه‌ها و قضاوت کند؛ بنابراین ترجیح داده، فقط به صورت اجمالی، به بحران ملی ایران در این برهه از تاریخ بپردازد.
سیاست بی سیاست
نکته عجیب روایت تاریخی سریال «خاتون» به سکوتش در قبال حکومت مرکزی ایران بازمی گردد. جایی که تمام اطلاعات مجموعه از شاه و تشکیلات حاکمیتی، به این جمله که «دولت ایران فقط روی کاغذ وجود دارد» محدود می‌شود و متأسفانه همین اظهارنظر نیز در خدمت پرداخت رابطه خاتون و شیرزاد در متن سریال گنجانده شده. تینا پاکروان، در مقام نویسنده و کارگردان، ایده‌های خود را در تاروپود این سریال تنیده، اما به قدر کافی برای بازنمایی واقعیت سیاسی و تاریخی تلاش نمی‌کند.
«خاتون» در این پنج قسمت، به پنج عنصر نظامی بالاتر از سرباز نزدیک شده که این گروه از دو نظامی سفید (سرتیپ آریا و ستوان نامجو)، یک شخصیت متوسط مایل به سفید (شیرزاد ملک)، یک خودفروخته خارجی (رجب اف) و یک شخصیت بی دست وپای فرو مایه (سرهنگ سنگری) تشکیل شده است.
این در حالی است که ساختار نظامی کشور در آن زمان، احتمالا منفعل‌تر از این حرف‌ها بوده و در مورد ورود نظامیان خارجی به ایران، دست کم در میان عناصر نظامی، بی مسئولیتی بیداد می‌کرده است. واقعه هولناکی مثل اشغال ایران یک اشتباه بزرگ و نابخشودنی از سوی حکومت مرکزی بوده، اما روایت خاتون، این فاجعه تاریخی را معلول خیانت یکی دو نظامی ساده لوح و منفعت طلب جلوه می‌دهد. گویی شاه کشور وظیفه‌ای در قبال مدیریت نیرو‌های تحت امر خود نداشته و چندان تقصیری متوجه او نیست.
جشنواره ستاره‌ها
«خاتون» یکی از پربازیگرترین سریال‌های شبکه نمایش خانگی در تاریخ ایران است که فرصت نکرده از نیمی از ستاره هایش رونمایی کند. در میان بازیگران اصلی این مجموعه، اشکان خطیبی، انتخاب ناامیدکننده سریال به شمار می‌رود. زیرا در چهره، فیزیک و نیز در اجرای خود نمی‌تواند شمایل یک نظامی خشن و جدی را دربیاورد. سکانس شلاق زدنش به فرهاد از نمونه‌های روشنی است که نشان می‌دهد فیلم ساز می‌توانست برای این نقش «شیرزاد ملک» انتخاب‌های بهتری داشته باشد و سراغ بازیگری برود که سن و سالش با درجه سرگردی و سرهنگی سازگار باشد، از فیزیک تنومند و صدای خش دار بهره بگیرد و بتواند با بازی خشن تری در چهره، مخاطب را به درونیات خود قانع کند.
از سوی دیگر اما، نگار جواهریان با ایفای نقش خاتون کارنامه بازیگری خود را یک گام به جلو برده و بازی اثرگذارش در قسمت پنجم، با فاصله گرفتن از آن جواهریان آرام و درون گرا، چهره یک زن خودساخته با برون ریزی نظرگیر را به نمایش می‌گذارد. شبنم مقدمی هم مثل همیشه سرحال و منعطف ظاهر شده و نقش مادر شیرزاد، به عنوان پیرزنی خودخواه و کینه توز، را به خوبی ایفا می‌کند.
بیشتر بخوانید
شاخصه‌های فنی و هنری
در کنار بازیگران پرتعداد و کاربلد، تیم پشت صحنه «خاتون»، وزنه مهم تری برای این سریال به شمار می‌روند. عوامل فنی و هنری باکیفیت، توانسته اند استاندارد بسیار بالایی به این مجموعه ببخشند. کیفیت صدا، گریم و جلوه‌های بصری و میدانی این سریال در حد بهترین آثار سینمای ایران است. با این حال، دو عنصر فیلم برداری و موسیقی کیفیت هنری «خاتون» را تحت الشعاع خود قرار داده اند.
هومن بهمنش، که در سال‌های اخیر یکی از بهترین مدیران فیلم برداری سینمای ایران بوده، در «خاتون» کیفیت خیره‌کننده‌ای از تصویربرداری یک سریال پرحادثه و دارای جلوه‌های ویژه بزرگ را به نمایش می‌گذارد. بهمنش، علاوه بر خلاقیت‌های درخور در انتخاب زاویه دوربین و قاب بندی ها، از نما‌های لانگ درخشانی در این مجموعه بهره برده و سکانس سوله مجروحان یکی از جذاب‌ترین این تصاویر را پیش چشم مخاطب قرار می‌دهد.
دیگر عنصر هنری زنده و جذاب در «خاتون»، موسیقی باشکوه کیهان کلهر است که فضای سکانس‌های مهم این مجموعه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. کلهر با آگاهی دقیق از جنس موسیقی مورد نیاز برای روایت یک قصه عاشقانه در دل تاریخ، معجونی جادویی فراهم آورده که ترکیبی از عناصر متضاد غم و امیدواری، عشق و نفرت، نوستالژی و تازگی و... را در خود دارد.
دانلود موسیقی سریال «خاتون»، اثر کیهان کلهر
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
