گپ و گفت با بانوی هنرمند فرت‌باف | زنده نگه‌داشتن هنر چندصدساله
بانوی هنرمند ساکن محله خلج برای کمک به زنان زادگاهش وارد بازار فروش فَرَت شده است. محدثه مسلمی ۳۲ ساله یکی از همان‌هایی است که تلاش می‌کند هنر چندصدساله پیشینیانش را زنده نگه دارد و دسترنج زنان روستایش را به همه معرفی کند. او در محله خلج و در یکی از کوچه‌های خیابان ثامن ساکن است.
سمیرا منشادی | شهرآرانیوز؛ این روز‌ها بیشتر از هر زمان دیگری شاهد ذوق، علاقه و استعداد هنرمندانی هستیم که دلبستگی‌شان به هنر‌های اصیل دستی و البته فراموش‌شده بیشتر شده است؛ هنرمندانی که تلاش می‌کنند زیبایی‌هایی را که در گذر زمان کم‌رنگ شده‌اند، در معرض نمایش بگذارند و صنایع‌دستی و میراث گران‌بهای گذشتگانمان را زنده کنند. محدثه مسلمی ۳۲ ساله یکی از همان‌هایی است که تلاش می‌کند هنر چندصدساله پیشینیانش را زنده نگه دارد و دسترنج زنان روستایش را به همه معرفی کند. او در محله خلج و در یکی از کوچه‌های خیابان ثامن ساکن است. مهربان و پرحوصله به همه پرسش‌هایمان پاسخ می‌دهد. پرسش‌هایی که به‌علت شناخت‌نداشتنمان از هنر فرت‌بافی است.
درنهایت فرت‌باف شدم
زادگاه محدثه مسلمی روستای «بزد» تربت‌جام است. آن‌طور که خودش می‌گوید، ۱۰۰ سال پیش زنان و مردان این روستا همگی به ۲ حرفه کشاورزی و فرت‌بافی مشغول بوده‌اند. خانه‌ای در این روستا نبوده است که بدون دستگاه فرت‌بافی باشد. او هم از همان کودکی این دستگاه و سبک‌وسیاق کارش را می‌شناسد، اما هیچ‌وقت به کارکردن در این حوزه فکر نمی‌کرده است.
خودش می‌گوید: پدرم کشاورز بود و ما هم بیشتر در همان کشاورزی کمک‌حالش بودیم. شرایطی پیش نیامده بود که بخواهم به فرت‌بافی فکر کنم یا در این حرفه کار کنم. همیشه می‌دیدم همه زنان روستا به این حرفه مشغول هستند. من دوست داشتم هنر‌های دیگری مانند بافتنی، خیاطی و حتی ساخت گیره و گل‌سر را تجربه کنم، اما درنهایت آن‌ها را کنار گذاشتم و مانند اجدادم به سراغ همین فرت‌بافی آمدم، به‌دلیل اینکه درآمدش بهتر بود.
یک‌ماه برای آموزش لازم است
این بانوی هنرمند توضیح می‌دهد: آموزش این هنر حدود ۳۰ جلسه زمان می‌برد. خودم یک‌ماهه یاد گرفتم و کارم را شروع کردم. در این حرفه ذوق، سلیقه و تمرین حرف اول را می‌زند. شما نمی‌توانید بدون تمرین کاری را انجام دهید. فرقی نمی‌کند خیاطی باشد یا بافتنی یا فرت بافی، مهم تمرین و ممارست است که کیفیت کار را بالا می‌برد.
او ادامه می‌دهد: شاید این حرفم عجیب باشد، اما ارثی‌بودن این هنر بین خانواده‌هایمان سبب شد تا من هم سرانجام جذب آن شوم و با شوق و اشتیاق در این حرفه کار کنم.
او درباره ابزار کار فرت‌بافی توضیح می‌دهد: نیاز به دستگاهی است که با آن بتوان پارچه‌ها را بافت. این دستگاه را نجار‌ها می‌توانند بسازند و به آن «چهاروردی» گفته می‌شود. برای کار با این دستگاه به یک اتاق ۲ متردر ۵ متر نیاز است. «شانه» هم ابزار دیگر کار است. ماده اولیه بافت، نخ پنبه‌ای است که از کارخانه‌ها تهیه می‌شود. درنهایت حاصل فرت، پارچه‌ای است که بافتی صاف دارد. این را هم بگویم که در گذشته فردی که فرت می‌بافت، باید روی زمین می‌نشست، اما اکنون می‌توانید روی صندلی بنشینید و کار را انجام بدهید. دستگاه‌های امروزی ممکن است فلزی یا چوبی باشد؛ انتخابش با خودتان است.
مجبور شدم وارد حوزه فروش شوم
یک‌سال که از فرت‌بافی محدثه گذشت، درد‌های مفاصل مجالش نمی‌داد و مجبور شد کارش را کنار بگذارد. او با اشاره به این موضوع، ادامه می‌دهد: وقتی کار فرت‌بافی را شروع کردم، برایم لذت‌بخش بود. شاید خاطرات گذشته حس خوبی در من ایجاد می‌کرد، اما یک‌سال بیشتر دوام نیاوردم و به‌علت روماتیسم مجبور شدم آن را کنار بگذارم. با عشق و علاقه‌ای که به این کار پیدا کرده بودم، کنارگذاشتنش راحت نبود. برای همین وارد حوزه فروش شدم و اکنون کار اطرافیانم را برای فروش به بازار می‌آورم تا به آن‌ها هم کمکی کرده باشم.
او که سه‌چهارسال از آمدنش بیشتر به مشهد نمی‌گذرد، برایمان تعریف می‌کند: در همین زمان کوتاه که انواع شال، روسری، چادر شب، دستمال آشپزخانه و دیگر وسایل فرت‌بافی را در محله عرضه کردم، خیلی‌ها علاقه‌مند شدند که این کار را یاد بگیرند، اما اوضاع کرونا وضعیت را تغییر داد و به‌دلیل حفظ سلامتی، برنامه آموزشی ما هم راه نیفتاد.
۱۰۰ حوله در جهیزیه
مسلمی با همان لحن مهربانش می‌گوید: وقتی کالایی مطلوب باشد، یک بار استفاده‌اش به عنوان تبلیغ کافی‌است. باید از ملزومات فرت‌بافی استفاده کنید تا متوجه کیفیتش بشوید. پارچه‌هایی نرم و ضدحساسیت هستند که همه می‌توانند از آن استفاده کنند. این‌بار که به روستایمان رفته بودم، تعداد زیادی حوله و دستمال بافته بودند.
یکی از هم‌ولایتی‌هایم گفت این حوله‌ها برای جهیزیه فلانی است. آخر ما رسم داریم حتما در جهیزیه عروس فرت‌بافی باشد. اگر اغراق نکنم، ۱۰۰ حوله در اندازه‌های مختلف روی جهیزیه می‌گذارند و می‌گویند لازمش می‌شود. حتی برای فرزندان و میهمانانی که قرار است روزی بیایند هم حوله می‌گذارند. این محصولات ضدحساسیت و برای همه مفید است. همان‌طور که گفتم، کافی است یک‌بار از آن استفاده کنید.
درآمدی برای گذران زندگی
مسلمی از کسب‌وکارش راضی است و آن را به‌عنوان شغل معرفی می‌کند و تأکید دارد که درآمد این کار به مهارت فرد بستگی دارد. او ادامه می‌دهد: در این حرفه ذوق و سلیقه مهم است، اگر خلاق باشید، می‌توانید متناسب با نیاز جامعه کارهایتان را تولید کنید و مورد پسند همه قرار گیرد. اگر خوب تمرین کنید و در فرت‌بافی مهارت داشته باشید، با یک دستگاه که کار می‌کنید، ماهی ۴ میلیون تومان درآمد دارید. اگر هم بخواهید در حوزه فروش کار کنید، باید جنس را بشناسید و با اوضاع کرونا فعالیتتان را در فضای مجازی، با تبلیغات مناسب انجام دهید. این روز‌ها در هر حرفه‌ای رقابت زیاد است و برای کار باید شناخت کافی داشته باشید. البته در این حرفه باید مراقب سلامتی‌تان باشید تا با نشستن نادرست دچار مشکلات آرتروز نشوید.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
