سحر نیکوعقیده| شهرآرانیوز؛ در ظاهر تفاوتی با مساجد دیگر ندارد. حتی شاید بیپیرایهتر و سادهتر هم باشد! بدون هیچ رنگ و لعاب و آذین و تزیینی! گنبد کوچکش هنوز کاشیکاری نشده و شبیه سقفی سیاه و دوداندود بالای سر مسجد است. داخل مسجد هم دست کمی از بیرونش ندارد و برای فعالیت اهالی زیادی کوچک است.
وجه تمایز این مسجد، اما آدمهای آن هستند، اهالی محله کارمندان دوم که درست شبیه مسجد محلشان بیآلایش و بیریا و خاکی هستند. بیسر و صدا دور هم جمع شدهاند و از همین فضای اندک نهایت استفاده را میبرند. از توزیع سبد معیشتی و تهیه جهیزیه برای نوعروسان بگیرید تا برگزاری کلاسهای مختلف فرهنگی و آموزشی. آنها توانستهاند در همین فضای کوچک همدلی و همیاری را به جریان بیندازند. امروز به مسجد بقیها... (عج) در خیابان شهید رستمی١٦ آمدهایم تا با فعالان این مسجد و محله گفتگو کنیم.
در اتاق کوچکی در طبقه دوم مسجد گفتگو میکنیم. اتاقی که هم محل شورای حل اختلاف اهالی است هم محل برگزاری کلاسها. امام جماعت قدیمی مسجد که ریش سفید و معتمد محله به حساب میآید بیش از ۳۰ سال است که پیش نماز این مسجد است. علاوه بر این عضو اصلی هیئت امنا و شورای حل اختلاف مسجد هم هست. حجت الاسلام سید محمدرضا رضوی، داستان ساخت مسجد را این طور تعریف میکند: اهالی همیشه در فکر ساخت مسجد در این محله بودند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با کمک هم این خواسته همیشگی را محقق کردند. سال ٥٨ دست به کار شدند و با جمعآوری کمکهای مردمی چهار ستون مسجد را بنا کردند. آن اول کار این مسجد فقط یک چهاردیواری آجری بود با سقف ایرانیت که در آن نماز برگزار میشد. کم کم با کمک استانداری وقت و خیران سر و شکل گرفت. سر انجام در سال ١٣٦٤ ساخت بنا به اتمام رسید. این مسجد حالا ٨٢٤ متر مربع زمین دارد و ١٢٠٠ متر هم زیربنا.
صدیقه اردکانی، عضو بسیج خواهران مسجد که او هم از اعضای قدیمی هیئت امناست از روزهای پس از انقلاب و جنگ تحمیلی میگوید. روزهایی که ساخت مسجد هنوز به اتمام نرسیده بوده، اما فعالیت اهالی در این مسجد پررنگتر از همیشه ادامه داشته: جزو اولین محلهها در مشهد بودیم که با ستاد امداد جنگ ارتباط گرفتیم. با کمک این ستاد ١٢ چرخ خیاطی و یک چرخ بافتنی خریدیم و در مسجد با کمک خواهران سه شیفت کار میکردیم. برای رزمندهها، امدادیها، کادر درمان و... لباس میدوختیم. بعدتر فعالیتمان را گسترش دادیم و ترشی، کنسرو و... هم برای رزمندهها درست میکردیم و به جبهه ارسال میکردیم.
خرداد ماه سال ١٣٦٧ بسیج خواهران مسجد بقیها... (عج) تشکیل میشود و در همان روز اول تشکیل بسیج، ٨٠ نفر از بانوان محله برای ثبت نام به مسجد میآیند. آنها از این پس فعالیتشان را در قالب بسیج ادامه میدهند و حالا برای فعالیتهایشان از سوی اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی هم مجوز دارند.
بخشی از فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی در این مسجد زیرنظر کانون وحدت انجام میشود. کانونی متشکل از ساکنان دغدغهمند محله که سال ٧٥ در این مسجد گرد هم میآیند، این کانون را تشکیل میدهند تا فعالیت منسجمتری داشته باشند. حالا ۷۰ خانوار از ساکنان این محله و حتی مناطق دیگر تحت پوشش این کانون هستند. علاوه بر این به مناسبتهای مختلف سبدهای معیشتی هم بین این خانوادهها توزیع میشود. تهیه جهیزیه هم جزو برنامههای همیشگی کانون وحدت است. توضیح میدهند سالانه به طور میانگین ٥جهیزیه کامل و نو با کمک خیران تهیه میکنند و به نوعروسانی که استطاعت مالی ندارند تقدیم میکنند.
محمد عفتپناه، عضو هیئت امنای مسجد، از مراسمی که در این مسجد برگزار میشود میگوید. مراسم ماه محرم، ماه صفر و رمضان، مناسبتهای انقلابی، وفاتها و موالید، اعتکافهای این مسجد در ماه رجب هم به گفته اهالی پرشور و پرطرفدار است. پیش از شیوع ویروس کرونا ٩حلقه صالحین داشتیم حالا سه حلقه صالحین بیشتر نداریم که متشکل شده از جوانان و نوجوانان فعال محله. کلاسهای تدبر در قرآن و تدبر در سیره معصومین (ع) داریم. مربی این کلاسها از آستان قدس به اینجا میآیند، برای بانوان هم کلاسهایی مثل قرآن، خیاطی و فرزندپروری برگزار میشود.
این مسجد دو طبقه بیشتر ندارد. طبقه اول که مخصوص نماز جماعت است و طبقه دوم هم در واقع دو اتاق کوچک است که تمام فعالیتها در همین دو اتاق انجام میشود. کمبود فضا مشکل همیشگی فعالان محله است. آنها همیشه از این موضوع گله دارند.
اینکه دلشان میخواهد زیربنای مسجد توسعه پیدا کند، گنبد مسجد کاشی کاری شود و...، اما هیچ ارگانی با آنها همراهی نمیکند. محمد عفتپناه توضیح میدهد که آن قدر با کمبود فضا روبهرو هستند که هنگام برگزاری مراسم، خانههای اطراف هم بخشی از کار را به عهده میگیرند و برای پذیرایی پای کار میآیند. او توضیح میدهد: این مسجد قدیمیترین مسجد محله است، اما نه سر و شکل مناسب دارد و نه فضای کافی.
از دیگر مزیتهای این مسجد میتوان به استقرار شورای حل اختلاف در آن اشاره کرد. شورایی متشکل از اعضای هیئت امنای مسجد. سید محمدرضا رضوی، پیشنماز مسجد، محمد عفت پناه و.... اگر اختلاف، زد و خورد و خلاصه مشکلی بین اهالی و خانوادهها در این محله پیش بیاید ابتدا مشکلشان را با این شورا مطرح میکنند. در مسجد جلساتی تشکیل میشود که پایان این جلسات یا به سازش ختم میشود یا غیر سازش.
اگر سازش نشود پرونده آنها به دادسرای شهید بهشتی و مراجع قضایی ذی ربط ارجاع و تحویل داده میشود. آنها توضیح میدهند که با تشکیل همین جلسات و با مداخله معتمدان و ریش سفیدها بسیاری از اختلافها به سرعت ختم به خیر شده است.