استقبال کشور‌های حاشیه خلیج فارس از سیاست خارجی دولت سیزدهم

به گزارش شهرآرانیوز؛ انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس دولت امارات متحده عربی، هفته گذشته از سفر قریب الوقوع یک هیئت اماراتی به ایران خبر داد و در این باره به «رویترز» گفت: ایرانی‌ها بهبود روابط با کشور‌های جنوب خلیج فارس را به رسمیت شناخته اند و ما نیز این موضوع را مثبت ارزیابی می‌کنیم.

وی پیش از این نیز درباره روابط امارات و ایران گفته بود که ابوظبی، گام‌هایی برای کاهش تنش با ایران برداشته است.

«وام»، خبرگزاری رسمی امارات، نیز به تازگی از گفت و گوی تلفنی حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، با عبدا... بن زاید آل نهیان، همتای اماراتی او، خبر داده است.

مطابق این خبر، در این گفت و گوی تلفنی، دو طرف درباره روابط دوجانبه، زمینه‌های همکاری مشترک و راه‌های توسعه آن در راستای منافع مشترک سخن گفته اند.

حال «نورنیوز»، خبرگزاری نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، در گزارشی تحلیلی درباره سفر هیئت اماراتی به ایران، مدعی شده است که سفر این هیئت عالی رتبه با اختیارات کامل برای بررسی و بازسازی روابط دو کشور و تلاش برای تغییر شرایط موجود است و احتمالا طی روز‌های آینده انجام خواهد شد.

به طور قطع، اصل انجام این سفر می‌تواند به عنوان گامی مثبت از سوی امارات برای کاهش موانع موجود در توسعه همکاری میان تهران و ابوظبی واجد ارزش و اهمیت باشد، اما شکل گیری این رخداد در میانه مذاکرات ایران با ۱+۴‌ می‌تواند پیام‌های فرامتنی نیز داشته باشد.

اگرچه دستیابی به به توافق در مذاکرات وین بیشتر از نظر اقتصادی تحلیل می‌شود، بسیار روشن است که دستاورد‌های امنیتی توافق احتمالی نیز اگر بیش از منافع اقتصادی ارزش نداشته باشد، حداقل می‌تواند معادل گزاره‌های اقتصادی مورد توجه قرار بگیرد.

امارات متحده عربی به دلیل آنکه در سال‌های گذشته، با صرف هزینه‌های هنگفت مالی و امنیتی تلاش کرده است خود را در جایگاه یکی از بازیگران مهم منطقه‌ای قرار دهد، اکنون در تلاش است که از چرخه منافع اقتصادی و سیاسی توافق احتمالی جا نماند و در این مسیر پیشگام باشد.

توجه به داشتن روابط دوستانه و گرم با ایران، به عنوان یکی از اصلی‌ترین قدرت‌های منطقه‌ای و ستون محکم تحولات سیاسی، امنیتی و اقتصادی در منطقه، نشان دهنده هوشمندی راهبردی حاکمان امارات است و می‌تواند تأمین کننده منافع متقابل دو کشور باشد. انجام این سفر و گفتگو درباره موضوعات مهم، می‌تواند گام اول در مسیر پایه گذاری روابط جدید و همه جانبه میان دو کشور باشد.

امارات، تسهیلگر مذاکره با عربستان؟

کامل جمیل، تحلیلگر مسائل منطقه ای، در یادداشتی تحلیلی درباره اهداف احتمالی سفر هیئت اماراتی به تهران نوشت: «حسن هم جواری تنها مسئله موجود در روابط بین ایران و امارات نیست و اخبار رسیده از پایتخت‌های دو کشور، از هموار شدن راه برای همکاری‌های بزرگ‌تر و روابط عمیق‌تر میان تهران و ابوظبی، پس از چند سال اختلافات و تهدیدات بین دو طرف، حکایت دارد. امارات فعالیت‌ها و همکاری‌های تجاری گسترده‌ای در منطقه دارد و توانسته سرمایه‌های جهانی را به سمت خود جذب کند.

همین امر، می‌تواند امارات را به دروازه‌ای برای خروج تهران از شرایط اقتصادی فعلی اش تحت تأثیر تحریم‌های بین المللی تبدیل کند، علاوه بر اینکه بهبود همکاری‌ها میان ایران و امارات، به بازگشت گرمی به روابط تهران و ریاض هم کمک می‌کند.

به این ترتیب، از نظر تحلیلگران، امارات باب گسترده‌ای برای استقرار روابط ایران با همسایگانش خواهد بود و همین عامل، موجب تقویت جایگاه سیاسی ایران در منطقه و بازگشت فعالیت‌های تجاری و اقتصادی وسیع آن با دولت‌های حاشیه خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی می‌شود.»

بسترسازی و تسهیل استمرار مذاکرات میان ایران و عربستان با واسطه گری امارات، از آن نظر حائز اهمیت است که به نظر می‌رسد گفتگو‌ها میان این دو کشور در دور چهارم متوقف شده و علت آن هم اختلاف نظر در مسئله یمن بوده است.

قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه کشورمان، با بیان این موضوع به «ایلنا» گفت: مجموعه‌ای از اختلافات بین ایران و عربستان وجود دارد که مهم‌ترین و حساس‌ترین آن‌ها برای طرف عربستانی، موضوع یمن است.

طرف ایرانی علاقه‌مند نیست که به صورت مستقل درباره مسئله یمن صحبت کند و آن را به مذاکرات عربستان با یمنی‌ها و همچنین حزب ا... لبنان ارجاع داده و از عربستان خواسته است که برای حل وفصل آن مشکل به آن‌ها مراجعه کنند؛ این در حالی است که طبیعتا عربستانی‌ها علاقه‌مند نیستند که با حزب ا... مستقیم وارد گفتگو شوند. در نتیجه طبیعی است که از ادامه مذاکرات امساک خواهند کرد تا زمانی که ایران بپذیرد وارد گفتگو شود و به حل این مسئله کمک کند.