نگاهی به نمایشگاه نقاشی انفرادی «دار بینه» از امیرمهدی وثوق در نگارخانه روند مشهد

امیرمنصوررحیمیان | شهرآرانیوز - همان‌طور که هنر‌های تجسمی، نقاشی و طراحی با نقطه و خط شناخته می‌شوند. طبیعت هم با درخت تعریف می‌شود. درخت‌ها ریشه‌های زمین هستند که از آن بیرون آمده‌اند و همچون آدم‌ها نفس می‌کشند و درد را در آوند‌هایشان بالا و پایین می‌برند. آن‌ها، شبیه‌ترین جانداران به روح و روان آدم هستند. تنها فرقشان با آدمیزاد این است که فقط به جبر و کمک انسان، پای رفتن از جایی به جای دیگر را دارند.

ولی نقاط اشتراکشان با روح و جان آدمی بسیار زیاد است. هرجایی که اندک آبی و خاکی باشد ریشه می‌دوانند و در طول زندگی‌شان از باد و خاک و دشنه و تبر، زخم می‌خورند و ستم می‌کشند. آن‌ها هم فقیر و غنی دارند و شاد و غمگین می‌شوند. درخت‌ها، آدم‌هایی روییده بر خاک هستند. هنرمندان و شاعران اولین کسانی بودند که آواز درختان را شنیده‌اند و این شباهت را خیلی وقت پیش‌تر دیده‌اند. همان‌طور که «امیرمهدی وثوق» دیده است. او با جنگلی از درختان به «نگارخانه روند» آمده و آلبوم پر نقش و رنگ «دار بینه» را جلوی چشم مخاطبان باز کرده است. «دار بینه» (به معنی بیننده درخت، یا منطق درخت است) اسمی که برازنده این ضیافت است.

آثاری با موضوع طبیعت و به صورت خاص درختان، تمام دیوار‌های نمایشگاه را پر کرده‌اند. قاب‌ها باسلیقه و چشم‌نواز در کنار یکدیگر چیده شده‌اند و رنگ‌ها به‌شدت براق و زنده هستند و نوید یک مهمانی مجلل را به مخاطب می‌دهند. مهمانی که میزبانش هنرمند نیست، بلکه درختان، این ستون‌های چوبین زنده و محکم هستند. آن‌ها بودند که الهام‌بخش این نمایش و بسیاری از نمایشگاه‌های دیگر شده‌اند. رد سرسبز آن‌ها را پررنگ و براق در شعر‌های شاعران و نوشته نویسندگان و طرح قامتشان را در عکس‌ها و فیلم‌های فاخر سینمایی می‌توان دید.

نقاشان و طراحان زیادی هم الان و بعد از این، به فکر تصویر کردن درختان به عنوان نمادی از انسان روییده و پادرخاک، می‌افتند و یا افتاده‌اند. آن‌ها بودند که زمان طولانی نقش زدنشان بر بوم را صبوری کردند و تاب آورند. در مورد این مسئله آن‌قدر مثال می‌شود آورد که از حوصله این نوشته خارج است. ارجاعتان می‌دهیم به فیلم‌های «عباس کیارستمی» و «آندری تارکوفسکی» و به نقاشی‌های «ایوان شیشکین» و عکس‌های «راندی اسمیت» و خیل بی‌شمار هنرمندانی که در این یادداشت مجال پرداختن به آن‌ها را نداریم.

به هرحال این ضیافت تماشایی را امیرمهدی وثوق، زیبا و چشم‌نواز ترتیب داده است. مجموعه‌ای که حاصل چندین ساعت طراحی و نقاشی کردن در دل طبیعت است. عناصر بصری در بعضی از آثار آن‌قدر زنده و جاندار هستند که بیننده فکر می‌کند انگار دارد منظره‌ای را از پشت شیشه‌های مشجر، نگاه می‌کند. رنگ‌ها زنده و شفاف با کاردک و در غالب موارد به صورت خام کار گذاشته شده‌اند، ولی در عین سادگی، مجموعه‌ای هماهنگ را ایجاد می‌کنند.

بافت در آثار وثوق نقش اصلی را ایفا می‌کند. او مجسمه‌ساز نیز هست وکاردک عضو جدایی‌ناپذیر آثار امیرمهدی وثوق محسوب می‌شود. البته در برخی آثار از قلم‌مو هم استفاده کرده و آن کار‌ها به دلیل طرز تفکر او، به سمت امپرسیونیسم، کشیده شده است. اما بازهم می‌شود در دسته کار‌های وثوق طبقه‌بندی‌شان کرد. او به فرم‌ها آن‌قدر که به بافت اهمیت می‌دهد، توجه نمی‌کند. بیشتر آثار او فرم‌گریز، اکسپرسیون و انتزاعی هستند. ولی ترکیب‌بندی آثار پخته و تقریبا بی‌نقص است.

نمایشگاه «دار بینه»، مجموعه‌ای خوب است که به غیر از دو عیب اساسی هیچ ایرادی به آن نمی‌توان گرفت. آنکه تعداد آثار زیاد و اندازه قاب‌ها به نسبت بوم‌های نقاشی تقریبا کوچک هستند. این اصل در کنار تکرار و توالی یک فرم اجرا و یک سبک کار، باعث خستگی مخاطب و بی‌توجهی‌اش به آثار می‌شود. خوب بود در این بین هنرمند حداقل چند اثر با سایزی بزرگ در آتلیه خودش کار می‌کرد و بین قاب‌های کوچک‌تر قرار می‌داد. تا به وسیله آن‌ها هم تکرار در ترکیب‌بندی‌ها را می‌شکست و هم نفسی برای چشم مخاطب ایجاد می‌کرد و هم فضای بیشتری برای چرخش رنگ پدید می‌آورد. این نمایشگاه تا روز هشتم دی در نگارخانه روند واقع در ارشاد ۶. خیابان هجرت میزبان علاقه‌مندان است.