با افزایش مهاجرت افغانستانی‌ها به ایران در اوایل دهه۶۰ و نیاز به تحصیل فرزندان آنان در اواخر این دهه و اوایل دهه۶۰، همچنین به‌دلیل اینکه همه مهاجران افغانستانی در ایران از شرایط اقامتی یکسانی برخوردار نبودند، نخبگان مهاجر افغانستان در راستای ایجاد فضای آموزشی برای آن‌دسته از کودکان افغانستانی که مدارک شناسایی معتبر برای ثبت‌نام در مدارس دولتی ایران نداشتند، مدارسی با نام مدارس خودگردان در شهرهای مهاجرپذیر ایران مانند مشهد و تهران و قم تأسیس کردند.
مدارس خودگردان با کمترین امکانات و با بهره‌گیری از ظرفیت دانشجویان افغانستانی برای آموزش به کودکان بدون مدارک شناسایی معتبر شکل گرفته است و اوج فعالیت آنها را می‌توان در دهه۸۰ در شهرهایی مثل مشهد، تهران، قم و اصفهان دید.
رفته‌رفته این مدارس علاوه بر آموزش دانش‌آموزان افغانستانی بدون مدارک شناسایی، میزبان دانش‌آموزان ایرانی شدند که به‌دلایل مختلفی مثل نداشتن شناسنامه، امکان تحصیل در مدارس دولتی ایران را نداشتند.
مشهد به‌عنوان یکی از شهرهای مهم مهاجرپذیر ایران، به‌نوعی مبدأ تولد مدارس خودگردان به‌همت نخبگان مهاجر افغانستانی بود. به‌لطف همین مدارس، تعداد زیادی از دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل فرصت پیدا کردند درس بخوانند و بعدها به دانشگاه بروند. بخش دیگری از این دانش‌آموزان در سال‌های بعد به کشورهای اروپایی مهاجرت کردند و امروز یکی از اصلی‌ترین حامیان مالی همین مدارس خودگردان‌اند.
هم‌اکنون در مشهد نزدیک به ۶مدرسه خودگردان قرار دارد و تهران، قم و اصفهان هم مدارس خودگردان مهمی را در خود جا داده‌اند. سال۱۳۹۴ و پس از دستور رهبر معظم انقلاب برای ثبت‌نام همه کودکان افغانستانی در مدارس ایران، بخش زیادی از این کودکان جذب مدارس دولتی شدند، اما متأسفانه در سال‌های گذشته بعضی از دانش‌آموزان به‌دلایل مختلفی در حاشیه شهرهای بزرگ به تحصیل در مدارس خودگردان مشغول‌اند.
مدارس خودگردان
| شهرآرانیوز
سازمان ملی مهاجرت در اطلاعیه‌ای از تمدید فرصت ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در سامانه سهما خبرداد.
کد خبر: ۲۴۱۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۴
کارشناس ارشد اتباع و مهاجرین خارجی وزارت آموزش و پرورش گفت در حال حاضر شیوه‌نامه ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در مدارس برای سال۱۴۰۳-۱۴۰۲ نیمه نهایی شده است.
کد خبر: ۱۷۱۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
مهدی فیاضی گفت: لازم است تا سرمایه‌گذاران، خیرین و بزرگان اتباع خارجی نسبت به ایجاد مدارس جدید غیردولتی ویژه اتباع حساسیت داشته باشند.
کد خبر: ۱۳۳۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۶
معاون امور بین الملل آموزش و پرورش گفت: آموزش و پرورش آماده است تا با ایجاد یک مدرسه مجازی به آموزش دانش آموزان اتباع بازمانده از تحصیل بپردازد.
کد خبر: ۱۳۲۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۰
مدرسه امید مهاجر در اصفهان تاسیس شده است و مهارت‌های آموزشی برای حضور موفق برای تحصیل در ایران از ابتدایی تا دانشگاه را به مهاجرین افغانستانی آموزش می‌دهد.
کد خبر: ۱۳۰۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۲
حدود دو هفته دیگر مدارس بازگشایی می شوند و سال تحصیلی جدید آغاز می‌شود. فارغ از کودکان ایرانی و کودکان افغانستانی که سال‌های قبل در مدارس ایران تحصیل می‌کردند امسال کودکان دیگری نیز در ایران هستند که برای باسواد شدن به ایران مهاجرت کردند اما هنوز نتوانسته‌اند در مدرسه‌ای ثبت نام کنند. کودکانی که پس از تسط طالبان در افغانستان به خاک ایران پناه آوردند.
کد خبر: ۱۲۴۴۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
بیش از چهار دهه از حضور مهاجران افغانستانی در ایران می‌گذرد. سال گذشته و پس از تحولات سیاسی افغانستان جمعیتی تازه به مهاجران اضافه شد و حالا در آستانه سال تحصیلی جدید بحث تحصیل کودکان مهاجر مورد توجه قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۹۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۲
وزارت کشور درباره نحوه تحصیل دانش آموزان غیرمجاز خارجی در مدارس اطلاعیه‌ای صادر کرد.
کد خبر: ۱۱۹۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۱
معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور ایران: در سال تحصیلی امسال، ۵۵۰ هزار دانش آموز افغانستانی در مدارس ایران مشغول به تحصیل رایگان بوده اند که در سطح جهان برای پناهندگان بی سابقه است.
کد خبر: ۱۱۴۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۴
در سال تحصیلی گذشته حدود نیم میلیون نفر (۴۹۷۵۰۸) دانش‌آموز اتباع خارجی در مدارس داخل و خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند. با مقایسه آمارها مشخص می‌شود که تعداد دانش آموزان افغانستانی در سال تحصیلی گذشته کاهش یافته است.
کد خبر: ۱۱۳۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۸
وزارت آموزش و پرورش ایران ضوابط و شرایط ثبت‌نام دانش‌آموزان افغانستانی فاقد مدارک هویتی در سال تحصیلی جدید را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۱۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۷
معاون آموزش مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش گفت: ۵۲۷ هزار دانش‌آموز اتباع خارجی در ایران تحصیل می‌کنند که از میان این تعداد، بیشتر آنها افغانستانی و تعدادی هم از کشورهای بنگلادش، پاکستان، عراق و سایر کشورها هستند.
کد خبر: ۱۰۷۶۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۷
«جوانه بازار» عنوان دومین نمایشگاه فروش دست سازهای دانش آموزان مدرسه خودگردان هدایت در محله قرقی مشهد است. قرار است که این محصولات در فروشگاهی در یکی از مناطق مرکزی مشهد برای فروش به عموم به نمایش گذاشته شود.
کد خبر: ۱۰۱۹۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
اتفاقات سیاسی اخیر در افغانستان باعث افزایش ورود مهاجران غیرقانونی به مشهد و استان خراسان رضوی شده است. حضور مهاجران غیرقانونی مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند، مدیرکل اداره اتباع و مهاجران خارجی خراسان رضوی می‌‌گوید: از خرداد و تیر امسال تاکنون ۸هزار اتباع به صورت خانوادگی وارد مشهد و استان شده‌اند.
کد خبر: ۹۰۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۴
مدیرکل اداره امور اتباع و مهاجرین وزارت کشور روند ثبت نام از دانش آموزان مهاجر افغانستانی را توضیح داد.
کد خبر: ۷۴۱۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۲
درحالی که وزارت کشور از صدور بخشنامه ثبت نام دانش آموزان فاقد مدارک اقامتی معتبر برای ثبت نام در سال تحصیلی جدید خبر داده است، اما هنوز دفاتر کفالت از عدم دریافت مجوز برای صدور برگه حمایت تحصیلی برای دانش آموزان فاقد مدارک اقامتی خبر می‌دهند.
کد خبر: ۷۳۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
مدارس خودگران سال‌ها است که با همت بعضی نخبگان مهاجر افغانستانی تاسیس شده‌اند و به تنهایی و بدون هیچ حمایتی مسئولیت آموزش دانش‌آموزانی را به دوش می‌کشند که به دلایلی از جمله نداشتن شناسنامه و مدارک معتبر اقامتی در ایران نمی‌توانند در مدارس دولتی تحصیل کنند.
کد خبر: ۴۴۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۱