با مهاجرت افغانستانیها به ایران، آمار ازدواج زنان ایرانی با مردان افغانستانی افزایش یافت و بهدلیل ثبتقانونینشدن این ازدواجها، فرزندان حاصل این ازدواجها با مشکل نداشتن شناسنامه روبهرو بودند.
در سال۱۳۹۵ طبق آمار، نزدیک به ۲۴هزار ازدواج اتباع ایرانی با اتباع خارجی در ایران ثبت شد و پیشبینی میشود که نزدیک به همین میزان ازدواج شرعی ثبتنشده انجام شده باشد. طبق ماده۱۰۶۰ قانون مدنی ایران، ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی با اجازه دولت است و هر خارجی که بدون اجازه با زن ایرانی ازدواج کند، به حبس تأدیبی از یک تا ۳سال محکوم خواهد شد و ازدواج مستخدمان دولت که منصب مهمی دارند، ممنوع است.
در قانون ایران، زنان افغان که با مردان ایران ازدواج میکنند، طبق بند۶ ماده۹۷۶ قانون مدنی تبعه ایران محسوب میشوند و میتوانند تابعیت ایران بگیرد و کودکان آنان از شرایط یک تبعه ایرانی بهرهمند میشوند، اما در صورت ازدواج مردان افغان با زنان ایرانی، به مردان تابعیت ایران تعلق نمیگیرد و طبق ماده۹۷۹ قانون مدنی فقط میتوانند درخواست تابعیت بدهند.
در سال۱۳۹۹ آییننامه اعطای تابعیت به فرزندان زنان ایرانی تصویب شد و دولت ایران آییننامه اعطای تابعیت ایران به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را برای اجرا به وزارتخانههای کشور، اطلاعات و امور خارجه و معاونت حقوقی رئیسجمهور ابلاغ کرد. براساس این آییننامه، برای تابعیت ایرانی ۲متقاضی وجود خواهد داشت؛ هر زن ایرانی که با مرد غیرایرانی ازدواج کردهاست و فرزند زیر ۱۸سال دارد، میتواند برای فرزند خود درخواست تابعیت کند، همچنین هر فردی که از مادر ایرانی و پدری خارجی متولد شده باشد و سن ۱۸سال تمام داشته باشد نیز میتواند این تقاضا را ارائه کند. دراینبین، فوت مادر، پدر یا فرزند و حجر این افراد، مانع از درخواست اعلام تابعیت ایرانی برای فرزند نیست.
قبل از تصویب این آییننامه، کودکان حاصل از ازدواجهای مردان خارجی با زنان ایرانی تا هجدهسالگی تبعه کشور پدریشان محسوب میشدند و در صورتی که پدرانشان مدرک اقامت نداشتند، با محدودیتهایی مواجه میشدند که برای افراد بدون مدرک در ایران وجود دارد. این کودکان میتوانستند در هجدهسالگی درخواست تابعیت ایران بدهند. قوانین تابعیتی ایران به دوران پیش از انقلاب اسلامی بازمیگردد.