نشر ستارهها از سال ۹۴ تا کنون به طور جدی، در حوزههای تاریخ شفاهی و رمان و داستان، به سراغ خاطرات رزمندهها، فرماندهان، آزادهها و شهدای جنگ تحمیلی مشهد رفته است. در ادامه محسنزاده و دوتن از نویسندگان نشر ستارهها نیز درباره آثار این انتشارات که این روزها شاهد رونماییشان هستیم، با من سخن گفتند.
لیلا کوچکزاده | شهرآرانیوز - نشر ستارهها از سال ۹۴ تا کنون به طور جدی، در حوزههای تاریخ شفاهی و رمان و داستان، به سراغ خاطرات رزمندهها، فرماندهان، آزادهها و شهدای جنگ تحمیلی مشهد رفته است. این انتشارات مشهدی، با چینش تیم کارشناس خود از نویسندگان و پژوهشگران در حوزه دفاع مقدس، همچون داوود امیریان، احمد دهقان، سعید تشکری، سید علیرضا مهرداد و ... قدم در این راه گذاشته است. شعار متولیان نشر ستارهها «کتاب خوب، کارِ خوب» است. سعید محسنزاده، مدیر مسئول نشر ستارهها میگوید: «ما با شهید عهد بستیم که با کتابِ بد، دوباره شهیدش نکنیم و پای عهدمان هم ایستادهایم.»
در ادامه محسنزاده و دوتن از نویسندگان نشر ستارهها نیز درباره آثار این انتشارات که این روزها شاهد رونماییشان هستیم، با من سخن گفتند.
تاریخ شفاهی و داستان
سعید محسنزاده در ابتدا به معرفی مهمترین کتابهای انتشاریافته نشر ستارهها میپردازد که در دو گونه تاریخ شفاهی و رمان و داستان قرار گرفتهاند. او میگوید: کتابهای انتشارات ستارهها در حوزه تاریخ شفاهی، به سه دسته «مدافعان حریم»، «زنان قهرمان»، و «فرماندهان و رزمندگان» تقسیم میشود: در دسته مدافعان حریم، دو جلد کتاب منتشر کردهایم: «رؤیای بیداری» که خاطرات شفاهی زینب عارفی از همسرش شهید مصطفی عارفی، مدافع حرم است و نسرین پرک آن را نوشته است. این کتاب، سال ۹۷ چاپ شد و تاکنون به چاپ هشتم رسیده و جزو پرفروشهای ماست. کتاب دوم هم که به تازگی از آن رونمایی کردیم، «روایت بیقراری» است که خاطرات شفاهی مرضیه بلدیه از همسرش حسین محرابی است. چاپ دوم این کتاب تمام شده و برای چاپ سوم آن آماده میشویم. این کتاب را بتول پادام نوشته است.
۳۴ سال عاشقانه
او با اشاره به کتابهایی درباره «زنان قهرمان»، میگوید: ما در این حوزه، تاکنون چهار جلد کتاب منتشر کردهایم. «در حسرت یک آغوش»، خاطرات زهرا رحیمی، همسر شهید و جانباز قطع نخاع، شهید سید محمد موسوی، به قلم خانم سعیده زراعتکار است. خانم رحیمی، ۳۴ سال عاشقانه از همسرش پرستاری کرد و این کتاب، امسال، کتاب سال ایثار و شهادت کشور شده است.
دو کتاب «دریا دل» و «خاتون و قوماندان» هم نوشته مریم قربانزاده روایت خاطرات و درددلهای دو همسر شهید است.
مدیر مسئول نشر ستارهها از کتاب
«بابا رجب» هم که بهتازگی رونمایی شده، نام میبرد. کتابی که در ظرف کمتر از یک ماه به چاپ چهارم رسیده. این کتاب خاطرات شفاهی طوبی زرندی همسر فداکار شهید حاج رجب محمدزاده است که از ناحیه صورت به شدت آسیب دیده بود.
از مشهد تا کاخ صدام
اما در دسته «فرماندهان و رزمندگان» کتابهای تاریخ شفاهی نشر ستارهها، چندین کتاب منتشرشده است. محسنزاده در این باره به کتاب «از مشهد تا کاخ صدام» که خاطرات شفاهی آزاده مشهدی، محمود رعیتنژاد نوشته سعیده زراعتکار است، اشاره میکند و میگوید: رعیتنژاد یکی از آن، ٢٣رزمنده نوجوانی است که ماجرای اسارت آنها در سال ۶١ زبانزد میشود. اما «صد و هفتاد و ششمین غواص» یکی از پرفروشهای نشر ستارههاست. به گفته این مسئول، این کتاب، روایت خودنوشت محمدرضا یزدیان، تنها بازمانده و شاهد عینی زنده به گورکردن غواصان ایرانی در عملیات کربلای ۴ است.
شهربانو؛ پرتیراژترین
نشر ستارهها در حوزه رمان و ادبیات داستانی نیز کتابهای گوناگونی را منتشر کرده است. رمان «سر به دار» نوشته داوود امیریان درباره سردار شهید محمد فرومندی، جانشین لشکر ۵ نصر است که در سال ۹۷ چاپ و تاکنون به چاپ ششم رسیده است. محسنزاده با عنوان این مطلب میگوید: پرتیراژترین کتاب نشر ستارهها در سالهای اخیر نیز رمان «شهربانو» به قلم مریم قربانزاده است که با زاویه دید مادران به جنگ میپردازد. «شلاقهای بیدرد» خودنوشتی از خاطرات اسارت تلخ نویسنده سید هادی هاشمی و چندین بار فرار نافرجام اوست. ما در زمینه ادبیات داستانی جهان نیز با رمان «بهار» نوشته عامر حمیّون، نویسنده عراقی به اسارت زنان عراقی و زنان ایزدی و جنایتهای داعش پرداختهایم.
به تازه قلمها هم فرصت میدهیم
مدیر مسئول انتشارات ستارهها در ادامه با بیان اینکه به هیچ عنوان فروش سازمانی ندارند و مجموعه کتابپردازان، مسئولیت پخش کتابهای این نشر را در کل کشور دارد، میگوید: فروشگاههای پاتوق کتاب، به نشر و فروشگاههای خصوصی با عنوان مجموعه خوشه کتابهایمان را میفروشند که تعدادشان در مجموع به ۶۳ فروشگاه کتاب در کشور میرسد. در این بین تبلیغ کارها با خودمان است و معتقدیم باید قویتر عمل کنیم.
او خاطرنشان میکند: هماکنون ۲۷ عنوان کتاب، آماده چاپ داریم. ۳۳ عنوان کتاب هم در دست اقدام است و سفارش نوشتنش را دادهایم. ما در انتخاب نویسندگان و مصاحبهشوندگان به تازه قلمها هم فرصت میدهیم و قلم نویسنده برایمان اهمیت دارد. هماکنون، ۲۴ عنوان کتاب جدید به دست ما رسیده که در هیئت علمی نشر بین یک ماه تا چهار ماه بررسی آن برای رسیدن به مرحله چاپ، به طول میانجامد.
ترحم مخاطبان را برنمیانگیزم
شروع به کار مریم قربانزاده با نشر ستارهها، انتشار کتاب «شهربانو» بوده است. کتابی که پرتیراژترین کتاب این نشر هم هست. روایتی مادرانه از زوایای فراموش شده زندگی مادران شهدا. سعید تشکری نویسنده مشهدی، درباره این کتاب گفته است که اگر روزی، رمان، بخواهد در استان خراسان مادری پیدا کند، شهربانو مادر رمانهای خراسان است.
قربانزاده میگوید عاشق نوشتن است و اگر هفتهای بگذرد و چیزی ننویسد، انگار گمگشتهای دارد. او درباره روال نوشتن کتابهایش نیز میگوید: من از دلم سفارش میگیرم و کارهای سفارشی را قبول نمیکنم، نویسندهای سفارشی نیستم هرچند سفارشها بسیار زیاد است. ترجیح میدهم خودم جاهای خالی ادبیات اجتماعی و زنانه و مادرانه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی را پیدا و آن را پر کنم و کارم را پیش ببرم.
نویسنده رمان شهربانو همچنین از آسیبی میگوید که این روزها بر کتابهای ادبیات مقاومت سایه انداخته است: روایتهایی بسیار دلسوزانه و عاشقانه نوشته میشود که به دنبال برانگیختن حس دلسوزی و ترحم مخاطبان هستند. به نظر من، در این آثار، عنصر حیا از عشق مهمتر است و اگر بخواهم علاقه دو نفر را به هم برسانم عباراتی را میآورم که در شأن شهید باشد و نمیگذارم آثارم شبیه کتابهای پاورقی بشود.
اتفاقی که به نظر من در آثار ادبیات مقاومت، در حال رشد است. او میگوید: من با کتاب «دریادل» که خاطرات فاطمه دهقانی همسر فداکار شهید ابوالفضل رفیعی، جانشین فرمانده لشکر ۵ نصر است، از مخاطبان اشک نگرفتهام. در کتاب «خاتون و قوماندان» - روایت زندگی فرمانده و موسس لشکر فاطمیون شهید علیرضا توسلی- با اینکه طبیعتش عاشقانه است، اما مخاطبان قبول کردهاند که ارتباطات کتاب، صمیمانه و صادقانه و از آن گونهِ ترحمانگیز، به دور است.
شانه به شانه محمود
دو دوست، دو همرزم و دو جانباز، خاطرات شهید کاوه را در کتاب «خاطرات جاوید» به رشته تحریر درآوردهاند. سید علیرضا میری، خاطرات شفاهی جاوید نظامپور، نخستین فرمانده ادوات لشکر ویژه شهدا را که همرزم شهید محمود کاوه است، نوشته. نظامپور این سمت را به دلیل ۱۰۰ روز دفاع جانانه در بانه و تجربه خوبی که پیدا میکند، از شهید کاوه دریافت میکند.
میری، بازنشسته سپاه است و مدتهاست بخش زیادی از وقتش را برای ثبت و ضبط تاریخچه دفاع مقدس اختصاص داده است. او درباره کتاب خاطرات جاوید که نخستین کار جدیاش است میگوید: در ابتدا قصد داشتیم فقط خاطرات جاوید نظامپور را ضبط کنیم. ۷۰ ساعت با او در فرهنگسرای پایداری مصاحبه کردیم، اما بعد تصمیم گرفتیم به کتاب تبدیل شود. البته این ۷۰ ساعت را بگذارید کنار. من حدود چهارسال نیز مداوم با ایشان مراوده داشتم و جزئیات خاطراتش را میپرسیدم: خاطرات او به ۳ جلد کتاب تبدیل خواهد شد که جلد اول آن با عنوان خاطرات جاوید ازسوی نشر ستارهها و در ۶۱۸ صفحه روانه بازار شده است. این جلد از کتاب به روایت کودکی و نوجوانی جاوید نظامپور و حضورش در جبهههای کردستان و همرزمی با شهید محمود کاوه اختصاص دارد و شامل ۶فصل «سرباز امام»، «طلوع بیداری»، «تحمیل یک جنگ»، «دوباره کردستان»، «به سوی سردشت» و «شانه به شانه محمود» است.
به گفته این نویسنده، در جلد دوم، اتفاقات آزادسازی پیرانشهر، محور اصلی داستان است. میری میگوید: این آزادسازی اهمیت بسیاری داشته، چون بر کردستان، آرامش حاکم میشود. این جلد از کتاب، در ۳۵۰ صفحه و ۱۴ تا ۱۵ عملیات را روایت میکند. جلد سوم «خاطرات جاوید» هم، ادامه داستانهای کردستان و بعد از تشکیل لشکر ویژه شهدا به فرماندهی شهید کاوه است و با شهادت ایشان در سال ۶۵ در کردستان پایان مییابد.