هادی دقیق

به مناسبت نو‌د‌وسومین سال ثبت ملی آرامگاه شیخ‌ احمد جامی که نمونه‎ای چشم‌نواز از تجمیع همه عناصر معماری ایرانی‌اسلامی است.

پایان داستان یکی دیگر از مواریث سرزمینمان این بار با شکستن و دزدیده شدن در خواف رخ داد.

گفتگویی داشتیم با محمدصادق داوری، باستان‌شناس، درباره تاریخ نهفته در «تپه باستانی قادرآباد» و بخشی از تاریخ حوضه کشف‌رود که خیلی دیر کشف شد.

نشست جمعی از باستان‌شناسان درباره تاریخ خراسان، دشت مشهد و یافته‌های باستان‌شناسی در آن برگزار شد.

۱۴۳ سال پیش، «پیمان آخال» بین قاجاریان و امپراتوری روسیه بسته و به موجب آن شمال‌شرقی ایران جدا شد.

گفتگو با محسن جعفری، نویسنده و تاریخ پژوه، درباره کتاب جدیدش را اینجا بخوانید.

گردشگرپذیری مشهد از قدیم زبانزد بوده است و دلیل اصلی آن هم وجود مرقد حضرت‌رضا (ع) در این شهر است. باوجوداین تا دوره قاجار بیشتر جنبه زیارت و تجارت برای مسافران اهمیت داشت، اما پس از آن با مدرن‌شدن شهرها، جنبه گردشگری هم به اهداف مسافران اضافه شد. در نتیجه این تحولات، نیاز‌هایی هم ایجاد می‌شد که باید به‌شکلی به‌روز به آنها پاسخ داده می‌شد.

نطقه تاریخی‌فرهنگی توس، سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی قرار گرفت، اما پیش و پس از آن، در بررسی‌های باستان‌شناسی در منطقه، چندین تپه باستانی شناسایی شدند که براساس شواهد، استقرار‌های درازمدت انسانی در آنها مشاهده شده است. یکی از این محوطه‌های باستانی، «تپه‌نادری» است که بین اهالی به «تپه حاج‌تراب» معروف است.

از دل رود تاریخی شهر که این روز‌ها پساب در آن ریخته می‌شود، ابزار دوره پارینه‌سنگی پیدا شده است.

تاریخچه مدرسه غیاثیه خرگرد که نمود و نماد هنر معماری ایرانی‌اسلامی است، به‌مناسبت سالروز ثبت ملی آن.

درباره ابوالحسن‌خان صدیقی که مشهدی‌ها با مجسمه «فردوسی» و «نادرشاه» او خاطره‌ها دارند.

محسن جعفری، نویسنده مشهدی مجموعه کتاب‌های «تاریخ ایران زمین» از ویژگی‌های اثر تازه اش می‌گوید.

سرگذشت خیابان شیرازی در مشهد با پیشینه‌ای به درازای دوره صفویه.

وقتی در مشهد از هیبت این زمین لرزه بیدار شدم و صدای رفتن همسایه‌ها و روشن شدن خودروهایشان را می‌شنیدم، به هرات فکر می‌کردم، به سرزمینی که روزگاری نگین خراسان بود و خوش خرامیده بود بر دامن هریرود.

بازه‌هور نیایشگاهی است باستانی در سر راه تربت‌حیدریه به مشهد. چهارطاقی بازه هور در جاده قدیم این مسیر و در جنوب رباط‌سفید قرار دارد.

از بلندگوی بازار اعلام کردند که پسربچه‌ای هشت ساله در حوالی بازار گم شده است، از یابنده تقاضا می‌شود او را به حراست مجموعه تحویل دهد.

تا چشم تیز کردم، دیدم خودرویی که کف آن رو به آسمان است، از بین گردوغبار پرواز کرد و به زمین خورد. تابه حال هیچ وقت تجربه چپ کردن خودرو این قدر به من نزدیک نبوده است.

از در جلو اتوبوس سوار شدم و بی هوا از بین صندلی‌ها گذشتم و تا انتها رفتم. بنا به آن چیزی که در سرم می‌گذشت و آن ترسی که از نشستن بر صندلی‌های جلو اتوبوس داشتم، ناخواسته تا آنجا رفتم. هوای به شدت شرجی فرودگاه جده هم کلافه ام کرده بود و دائم هوای خنک اتوبوس را عمیق نفس می‌کشیدم...

این‌دست سنگ‌نگاره‌ها در خراسان و اطراف مشهد نیز فراوان‌اند. یکی از این میراث پراکنده فرهنگی در اطراف مشهد، سنگ‌نگاره شترسنگ است. گویا شباهت ریخت و رنگ صخره‌های آن به کوهان شتر، عاملی برای این نام‌گذاری بوده است.