۷۵ درصد از پروژه‌های آموزشی استان وارد مرحله عمرانی شد‌ه‌اند | پیشرفت فیزیکی ۵۰۳ مدرسه در خراسان رضوی حمله به رفیق برای چند پک قلیان واکسن HPV ایرانی با دانش بومی وارد بازار شد ثبت ۳۸ هزار چندقلوزایی در سال ۱۴۰۳ حمل پاوربانک در چمدان زائران حج ممنوع شد زنگ خطر تب کریمه کنگو در این شهر ایران به صدا در آمد رشد ۵برابری فعالیت‌های حوزه توانبخشی هلال‌احمر خراسان رضوی پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی‌ طی امروز و فردا (پنجشنبه و جمعه ۱۸ و ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴) پرداخت بیش از ۶۴۰ میلیارد ریال به بیماران خاص در خراسان رضوی تعرفه مشاوره روانشناسی اعلام شد | ۴۵ دقیقه مشاوره: ۶۲۰ هزار تومان مدیرعامل سازمان بازآفرینی شهری ایران: نظام برنامه‌ریزی شهری باید مانع از حاشیه‌نشینی شود | آمار بالای حاشیه‌نشینی در مشهد + فیلم استفاده از سیستم‌های کنترلی در نیروگاه حرارتی، در دستورکار وزارتخانه‌های نفت و نیرو گرم‌ترین زمستان استرالیا در راه است چپ‌دست‌ها بیشتر از بقیه به این بیماری دچار می‌شوند عادات روزمره، سلامت روان را بهبود می‌بخشد علائمی که زنان نادیده می‌گیرند | نشانه‌های پنهان سکته قلبی زلزله نسبتا شدید سمنان را لرزاند (۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴) وضعیت جوی مناطق کوهستانی در روز‌های پایانی هفته پایدار می‌شود (۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴) تداوم فعالیت سامانه بارشی در برخی نقاط کشور طی ۵ روز آینده (۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴)  آزادی ۸۸ زندانی با حضور رئیس‌کل دادگستری خراسان رضوی هم‌زمان با دهه کرامت ۱۴۰۴ خطر سرطان ناشی از اجاق‌گاز برای کودکان ۲ برابر بزرگسالان است دستگیری عامل انتشار سؤالات کنکور در ایلام (۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴) روایتی از قهرمانان سفید و سرخپوش ایران عزیز از جعبه‌های پوچ تا استخدام‌های دروغ | رازهای شگردهای نوین کلاهبرداران اعترافات تکان‌دهنده متهم‌به‌قتل در دادگاه: مشروب خورده بودم، حال طبیعی نداشتم جزئیات تازه از ماجرای قتل مسلحانه مدیر موقوفه عادل شاهی در مشهد بر‌نامه‌های آموزش و پرورش برای ارتقای معیشت معلمان | امروز بیشتر از هر زمان دیگری به معلم خلاق نیاز داریم ۲ نفر از مفقودان حادثه بندر شهید رجایی شناسایی شدند (۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴) پوشش بیمه‌ای ۳ خدمت پرتکرار طب ایرانی ۸۰۰ هزار واحد واکسن پنتاوالان در مراکز بهداشتی کشور توزیع شد (۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴)
سرخط خبرها

ماه رمضان و آیین‌های فراموش‌شده در نزد زنان

  • کد خبر: ۱۰۳۶۹۹
  • ۲۶ فروردين ۱۴۰۱ - ۰۶:۳۰
ماه رمضان و آیین‌های فراموش‌شده در نزد زنان
بررسی فرهنگ و آداب و رسوم اقوام ایرانی نشان می‌دهد برخی آیین‌ها مقارن ماه رمضان بین زنان رواج داشته و مختص زنان بوده است. از جمله می‌توان به کیسه برکت، کلیدزنی، سرکاتل و پیراهن مراد اشاره کرد که یا مختص زنان بوده یا زنان در برگزاری آن‌ها نقش فعالی داشته‌اند.

غلامرضا آذری خاکستر | شهرآرانیوز؛ تنوع باور‌های فرهنگی در بین زنان ایرانی از آیین‌های مذهبی تا جشن و اعیاد ملی باعث می‌شود حوزه مطالعاتی گسترده‌ای را در بر گیرد. حتی اختلاف نظر در نحوه برگزاری آیین‌ها با توجه به جغرافیای مناطق موضوع مهمی در پژوهش‌های مردم‌شناسی است. به نظر می‌رسد در گذشته خرده‌فرهنگ‌ها و نقش زنان چندان مورد توجه مورخان نبوده و تنها به کلیات اکتفا شده است؛ بنابراین هرچه در حال حاضر به آن پرداخته می‌شود حاصل مطالعات یک قرن اخیر در حوزه‌های تاریخی و اجتماعی است.

در گذشته، با شروع ماه مبارک رمضان، آیین‌ها در نواحی مختلف ایران به صورت رسمی یا غیررسمی برگزار و بخشی از فرهنگ محلی تلقی می‌شد. تأمل در تاریخ‌های محلی موجب می‌شود به نقش و کارکرد فرهنگی برخی آیین‌ها و آداب رسوم مردمان آن منطقه آشنا شویم. بررسی فرهنگ و آداب و رسوم اقوام ایرانی نشان می‌دهد برخی آیین‌ها مقارن ماه رمضان بین زنان رواج داشته و مختص زنان بوده است. از جمله می‌توان به کیسه برکت، کلیدزنی، سرکاتل و پیراهن مراد اشاره کرد که یا مختص زنان بوده یا زنان در برگزاری آن‌ها نقش فعالی داشته‌اند.

‌کلیدزنی زنان کرمانی از جمله آیین‌های ماه مبارک رمضان به شمار می‌رود یا در بین زنان قدیم همدان، یکی از رسوم ماه رمضان تحت عنوان کیسه برکت شناخته می‌شود. هم‌چنین تهیه پیراهن مراد از آیین‌های زنان تهرانی در روز بیست‌وهفتم ماه مبارک رمضان است. در گذشته، بیشتر تهرانی‌ها در مسجد شاه تجمع می‌کردند و با پارچه‌هایی که از قبل تهیه کرده بودند، بین دو نماز، پیراهن مراد را می‌دوختند و معتقد بودند که با پوشیدن آن همه حاجات آن‌ها برآورده خواهد شد.

در سبزوار قدیم و بین زنان این دیار، چون ماه مبارک رمضان به نیمه می‌رسید، مردم از آن شب به عنوان شب کاتل یا کتل (به معنای کوه) یاد می‌کردند. در این شب زنان نوعی نان روغنی تهیه می‌کردند که متشکل بود از روغن حیوانی، سبزی مخصوص، ادویه، پیاز و گوشت قورمه بود. فلسفه این کار آن بود که معتقد بودند ماه رمضان مانند کوهی است که تا شب پانزدهم، نیم آن را که سربالایی کوه بوده است رفته‌اند و با این غذای مقوی، بقیه آن را که اتفاقا سرازیری کوه است راحت‌تر طی خواهند کرد و از شب پانزدهم به بعد، به‌اصطلاح از کاتل پایین می‌آمدند. بزرگ‌تر‌ها که روزه می‌گرفتند به‌مزاح به بچه‌های کوچک می‌گفتند: امشب می‌خواهیم به سر کاتل (کتل) برویم!

آن‌گونه که در خاطرات یکی از زنان قدیمی شهر مشهد آمده است: در روستای احمدآباد، از توابع مشهد، هنگام سحر عده‌ای به تین‌های حلبی می‌زدند تا مردم برای سحری خوردن بیدار شوند. آن‌هایی که سواد کمی داشتند، شب‌خوانی می‌کردند. بچه‌ای که نخستین‌بار روزه می‌گرفت افطار نمی‌کرد تا اینکه از پدر، مادر، پدربزرگ و مادربزرگ هدیه‌ای می‌ستاند. بعضی بچه‌ها هم روزه گنجشکی می‌گرفتند. عید فطر را هم جشن می‌گرفتند و با تابه، نان‌هایی به نام یوخه درست می‌کردند به طوری که در شب عید فطر حتما باید «یوخه» در سفره می‌بود به علاوه غذا‌های دیگر.

مطالعه چنین خرده‌فرهنگ‌هایی نشان می‌دهد علاوه بر نقش زنان در خانواده از سفره افطاری تا تهیه انواع غذا‌های مختص ماه رمضان، برخی از آداب رسوم مختص ماه رمضان نیز بین آنان رواج داشته است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->