سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ سرزمین فلسطین نقطه اتصال تمدن هاست. فلسطین و بیت المقدس، سرزمین انبیا، محل ظهور و گسترش ادیان الهی و نخستین قبله گاه مسلمین، همواره کانون توجه و احترام پیروان مذاهب بزرگ دنیا و همه ملل جهان بوده است. فلسطین سرزمینی است مقدس که در بین سه دین از ادیان بزرگ معاصر یعنی اسلام، مسیحیت و یهودیت اهمیت فراوانی دارد و مقدس شمرده میشود.
فلسطین برای مشهدالرضا اهمیت ویژهای دارد. فعالان فرهنگی و تشکلها در مناسبتهای خاص و ویژهای همچون روز قدس برنامههای ویژهای برای همدردی با فلسطینیان و اعلام نفرت از اسرائیل خبیث برگزار میکنند. یکی از آن تشکلهای فعال و جریان ساز مجمع اسلامی حبل ا... است. در این مطلب با حجت الاسلام مهدی محمدآبادی، دبیر این تشکل، هم کلام شده ایم.
یکی از اتفاقهای خوبی که در فضای هنری افتاده است برگزاری کارگاهها و اهتمام به کارهای فاخر از سوی مجموعه نهضت مردمی پوستر انقلاب در چند سال گذشته است. تاکنون بیش از هزار و ۵۰۰ اثر گرافیکی در این حرکت با کمک یک شبکه چندصدنفره از طراحان، توزیع کنندگان و بانیان در استانهای مختلف تولید و توزیع شده است چنان که نهضت مردمی پوستر انقلاب به یک حرکت جریان ساز کشوری و مایه افتخار مشهد تبدیل شده است.
مهمترین تجربه در این زمینه، پوستر «بشنو اسرائیل» بود که با زبان عبری و بر اساس ادبیات عهد قدیم به شیوه تعاملی توسط مردم تولید و در فضای مجازی به شکل هدفمند و گسترده تبلیغ شد، هرچند جست وجوگر گوگل مدتی بعد نتایج مربوط به آن را حذف کرد. هم چنین از پنج شش سال پیش، تولید منبرهای کوتاه با موضوع قدس که قابل ارائه در شبهای قدر باشد از مشهد آغاز شد. امسال هم مطالبه برای تولید منبرهای کوتاه بود که در اختیار سازمان تبلیغات قرار بگیرد. این دو اتفاق نشان میدهد هم چنان مسئله فلسطین در مشهد وجود دارد، اما لازم است چنان که شایسته و بایسته است، تشکلهای فرهنگی ظرفیتهای خود را در ارتباط با قدس پای کار بیاورند.
سال گذشته با وجود شرایط کرونایی که بر جامعه حاکم بود، در ایام ماه مبارک، به غزه حمله شد و فعالان تشکل مجمع اسلامی حبل ا... با همکاری تشکلهای مردمی به برگزاری تجمع بزرگ سیف القدس در عرصه میدان شهدا اقدام کردند که در نوع خود، کاری نو به حساب میآمد. بیش از چهار هزار نفر از مردم مشهد با دهان روزه و شرایط کرونایی در این مراسم شرکت کردند.
حضور اصناف، اقشار، اقوام و ملیتهای مختلف به واسطه حرم مطهر امام رضا (ع) فرصت مطلوبی در مشهد است و باعث میشود در صورتی که مشهد جایگاه خود را بشناسد، به جهان شهر تبدیل شود. حضور طیفهای متعدد مردم اگر به درستی قدر شناخته شود، میتواند به نقش آفرینی مشهد درباره مسئله قدس کمک درخوری کند. تنوع مذهبی و حضور اهل سنت در مشهد میتواند به شکل گیری حرکتهای الگو و جریان ساز با مشارکت این طیفها کمک کند و برای کل کشور و دنیای اسلام سرمنشأ رویدادهایی بزرگ و مؤثر باشد.
درباره صحن قدس در حرم مطهر رضوی باید گفت، ساخت چنین نمادی حاصل درایت و علاقه مندی مردم و مسئولان بوده است. توقع میرود استفاده از این ظرفیت به یک روز محدود نباشد، بلکه در مقاطع مختلف، ما هم از این ظرفیت بی نظیر که موضوع فلسطین را به نورانیت امام رضا (ع) گره میزند بهرهمند شویم، قدر این فرصت را به درستی بشناسیم و در طول سال زنده نگه داریم. در کشورهای پاکستان، یمن، بنگلادش و دیگر کشورهای اسلامی، در مقاطع مختلف زمانی، مردم فارغ از حکومتها به میدان میآیند و فعالیتهای اقتصادی تا فرهنگی را برای حمایت از فلسطین انجام میدهند.
به نظرم، نماد قدس شریف در حرم مطهر میتواند به رسانهای شدن و بعد بین المللی گرفتن حرکتهایی که انجام میشود کمک کند. هرقدر بتوانیم از نمادهایی که مردم فلسطین با آن ارتباط برقرار میکنند در فضاهای عمومی از جمله حرم مطهر و صحن قدس استفاده کنیم، این نمادها به الگو و صادر شدن حرکتهای مردمی کمک بیشتری میکند که نمونههایی از آن را سراغ داریم.
اوایل انقلاب، به دلیل شور و آرمان گراییای که وجود داشت، شاهد بودیم بعضی از مکانها در مشهد به نام قدس و فلسطین نام گذاری شده اند مثل مسجدالأقصی یا میدان فلسطین. باید به بازتولید نام گذاریهایی مثل مسجدالأقصی یا میدان فلسطین فکر کرد. تشکلهای مردمی که پای کار هستند باید مسئله فلسطین را با فرهنگ عمومی گره بزنند و تلاش کنند این موضوع را از جنبه حاکمیتی و رسمی اش دور کنند. ضرورت دارد با ادبیات مختلف از زوایای متنوع و برای قشرهای مختلف مردم این موضوع تبیین شود تا به تسریع و تعمیق این حرکت کمک کند.
نکته دیگری که به ذهنم میآید، حضور اقشار مختلف صنفی است. ما شاهد طیفهای گوناگون مردم با نگاههای فکری، دینی و انسانی در سطوح مختلف درخصوص مسئله فلسطین هستیم. یکی از کارهایی که میتوانیم در مشهد به آن توجه داشته باشیم گره زدن دیدگاه اصناف و اقشار مختلف با این مسئله است. دغدغهمندان انقلابی راهکار بدهند چطور میشود از ظرفیت صنوف مختلف استفاده کرد.
راهپیمایی روز قدس که امام خمینی (ره) جمعه آخر ماه مبارک رمضان را ویژه آن اعلام کرد، جزو نقاط درخشان حرکت ملت ایران است که بر خلاف امواجی که از طرف دشمن برای خاموش کردن این مسئله بوده، باعث جریان سازی در سطح جهانی بین ملتهای اسلامی و احیای موضوع قدس شریف شده است. با این حال، همین ظرفیت هم به درستی به دنیا و مردم فلسطین معرفی نشده است و گروههای مقاومت از وجود چنین فعالیت باسابقهای از سوی ملت ایران با وجود تحریمها خبر چندانی ندارند.
امروز با توجه به در دسترس بودن فضای مجازی و اینکه هر کسی میتواند به تنهایی یک رسانه باشد، انتظار میرود فعالتر به میدان بیاییم و تشکلهای مشهدی بتوانند دست کم ظرفیتهای روز قدس در مشهد را به افکار عمومی در سطح جهانی و ملت فلسطین معرفی کنند. این کار هم مایه قوت قلب برای ملت سرافزار و مقاوم فلسطین و هم اتحاد ملتهای اسلامی میشود. باید از سپردن این مسئله به صدا وسیما فاصله بگیریم. هرچه بیشتر بتوانیم از هشتگهایی که امروز در رابطه با فلسطین ساخته و نمادهایی که استفاده میشود در راهپیمایی و فعالیتهای منتهی به روز قدس بهره ببریم، به برد رسانهای و خبری آن بیشتر کمک کرده ایم.
برخلاف تصور رایج در حل مسئله فلسطین و آزادسازی قدس، سهم مسئله نظامی کم رنگتر از آن است که فکر میکنیم باید باشد. برای نمونه، در پیروزی انقلاب اسلامی خودمان، معجزهای که رخ داد، انقلاب اسلامی به برکت رهبری امام خمینی (ره) و امامان میانی که ذیل ایشان در سطح کشور نقش آفرینی کردند، با آگاهی و قیام عمومی مردم، با کمترین هزینه به پیروزی رسید و توانست رژیم دوهزاروپانصدساله شاهنشاهی را سرنگون کند. انقلاب اسلامی ایران نسخهای است که حضرت امام از انقلاب جهانی پیامبر اکرم الگو گرفت. یقین داریم همین الگو در قدس تکرار خواهد شد و راه اساسی همان است.
دشمنان اسلام به ویژه کفار یهودی که قدس شریف را اشغال کرده اند و سیطره فرهنگی، رسانهای و اقتصادی بر شریانهای عالم دارند، دنیاگرا هستند. این در حالی است که ما با آگاهی، بیدارسازی، قیام عمومی و ایمان راسخی که در تودهها به وجود میآید، خیلی راحت میتوانیم آنها را از میان ببریم. به تعبیر حضرت امام (ره) امت اسلام با سطلهای آب میتواند اینها را از پا دربیاورد، به شرطی که خودمان بیدار باشیم و تلاش کنیم.