آزیتا حسینزاده | شهرآرانیوز؛ پیدا کردن مسجد خیلی سخت نیست بهویژه که معماری دیدنی و تازهای دارد. روی سردر مسجد تاریخ تأسیس آن سال ۱۲۶۵ شمسی قید شده است. تا سال ۱۳۶۰ هم نامش مسجد ترکها بوده است. گویا هیئت ترکهای جوین سبزوار سالها در این مسجد مراسم مذهبی برگزار میکردهاند، اما از سال ۱۳۶۰ و در بازسازی دوم از سوی آیتا... فلسفی و نیکوکاران، نام مسجد به موسی بنجعفر (ع) تغییر میکند؛ مسجد کوچکی که در یکی از فرعیهای خیابان آیتا... بهجت در محله راهآهن قرار گرفته است و صبح و ظهر و شام در آن به روی نمازگزاران باز است. تاریخچه این مکان معنوی شنیدنی است.
به دلیل بافت زائرپذیری که این محدوده دارد و بیشتر معبر را هتلآپارتمانها و مسافرخانهها گرفتهاند، بیشتر زائران و کاسبان نمازگزار اینجا رفتوآمد میکنند.
محمد شفیعی، یکی از اعضای هیئت امنای مسجد، میگوید: تقریبا از نمازگزاران قدیمی دیگر کسی باقی نمانده است. خیلیها که در سالهای دور در صف نمازها بودند، حالا دیگر بین ما نیستند. از وقتی این محلهها بافت تجاری به خود گرفته است و هتلآپارتمان جای بافت مسکونی را گرفتهاند، نمازها برای کسبه و زائران برگزار میشود.
برنامههای این مسجد در روزهای عادی شامل برگزاری نمازهای صبح و ظهر و شب میشود. نماز صبح به امامت حجتالاسلام غلامرضا بابایی و نماز ظهر به امامت حجتالاسلام حسین سبحانی برگزار میشود. پیشنماز شب نیز حجتالاسلاموالمسلمین شیخ علی یزدی است. شفیعی میگوید گرچه بیشتر نمازگزاران مسافران هستند، برنامههای ماه مبارک رمضان شبیه دیگر مساجد برگزار میشود به این ترتیب که بعد از نماز ظهر و عصر، قرائت قرآن و ترتیل را در برنامه روزانه دارند. علاوه بر این، در روزهای عادی از شنبه تا پنجشنبه دعای مخصوص هرروز خوانده میشود.
سهشنبههای ماه مبارک هم مانند سهشنبههای عادی سال دعای توسل میخوانند و خیلی از زائرانی و کسبهای که در این محدوده هستند از این برنامهها استفاده میکنند.
مسجد موسیبنجعفر (ع) بیش از سه دوره بازسازی را به خود دیده است، اما با توجه به قدمتی که دارد، هیچکس درباره اینکه مسجد ترکها چطور پا گرفته است چیزی نمیداند.
آنچه اهالی این محله از بازسازی مسجد در خاطر دارند همین چیزهایی است که شفیعی درباره آنها حرف میزند: سال ۱۲۶۵ مسجد بنا شد و چطور و چگونهاش مشخص نیست، اما آبانبار قدیمی هنوز هم زیر مسجد است. تا جایی که در خاطرمان هست و از قدیمیترها شنیدهایم، میگویند نخستین بازسازی این مسجد سال ۱۳۴۰ از سوی امام جماعت و خیران انجام شده است. پس از آن آیتا... علی فلسفی در سال ۱۳۶۰ بازسازی دوم را انجام میدهد.
این مسجد در سالهای بعد باز هم به بازسازی نیاز پیدا میکند و بازسازی سوم به کمک و همراهی خیران در سال ۱۳۹۰ آغاز میشود و چهار سال طول میکشد. در جریان این بازسازی، نمای داخل نمازخانه و دیوارهای مسجد به کاشیهایی زیبا مزین میشود که تماشایی است.
نقل است حوالی سالهای ۱۳۵۲ مرحوم آیتا... علی فلسفی از تهران برای تدریس علوم دینی به مشهد میآید. ایشان از سال ۵۵ در این محله ساکن و اقامه نماز صبح مسجد را عهدهدار میشود. بعد از مدتی، دوستدارانشان
متوجه جریان نمازهای صبح ایشان میشوند و از آن استقبال میکنند. این استقبال رفتهرفته بیشتر میشود تا آنجا که نمازهای صبح مسجد امام موسیبنجعفر (ع) زبانزد همه میشود.
شفیعی تعریف میکند: تا سالهایی که نماز صبح به جماعت ایشان خوانده میشد، آمار بالایی از نمازگزاران برای نماز صبح مسجد بودند و این ماجرا تا سال ۱۳۸۴ که ایشان به رحمت خدا رفت ادامه داشت. آنطور که زبانبهزبان چرخیده و ما هم از بزرگان محله شنیدهایم، زمان اقامه نماز صبح در آن زمان، زائران، روحانیون و بزرگان محله هم در این مسجد حضور پیدا میکردهاند تا نماز را به ایشان اقتدا کنند.
فضای مسجد کوچک است و حالا تعداد نمازگزاران خیلی زیاد نیست. البته فصلهای زائرپذیر و تابستان بیشتر میشود.
هیئت مهدویه تهران که محل اسکانشان در همین محل و روبهروی مسجد است، در روزهای شهادت حضرت زهرا در این مسجد برنامه دارند. علاوه بر این، در مناسبتهای مذهبی از سخنرانان معروف شهر برای اجرای برنامه دعوت میشود. متولیان معمولا از مناسبتی غافل نمیمانند، اما در ایام محرم و صفر برنامهها ویژهتر برگزار میشود. غیر از هیئت مهدوی تهرانیها، سالهای اخیر هیئت سبزواریها سه چهار روز آخر ماه صفر را در این مسجد برنامه داشتند، اما چون آنها به حسینیه دیگری رفتهاند، دیگر اینجا برنامهای ندارند.
حیاط کوچک و نقلی چشمنوازی دارد. فضای کلی مسجد ۱۵۰ متر بیشتر نیست، اما همین مساحت کم تماشایی و دیدنی است. محراب و دیوارها حرف نمیزنند، اما اگر لب باز میکردند، لابد از استادان و سخنرانان مسجد میگفتند که وزنهای برای این مکان معنوی بودهاند.
زیر نمازخانه مسجد آبانبار بزرگی با سه اتاق تودرتو تعبیه شده است که بقایای آن هنوز قابل دسترسی است. آبانبار زمانی بخشی از آب شرب اهالی بالاخیابان را تأمین میکرد. در همان سالهای دور و تا سال ۱۳۲۰ که هنوز لولهکشی آب شهری در این محله وجود نداشت، وقتی زوار میخواستند به حرم مشرف شوند، نزدیکیهای حرم از آبانبار مسجد رفع عطش میکردند.