با رعایت بعضی از کارها زندگی فرد معنا پیدا میکند. یکی از این امور رعایت تقواست که رأس و منشأ همه برنامههاست. انجام واجبها و پرهیز از حرامها کمترین کاری است که از هر کسی انتظار میرود.
کسی که تقوا داشته باشد در بنبست نمیماند و خدای متعال و امامان معصوم (ع) او را از مشکل خارج میکنند. البته درهای بسته نیز تعریفی دارد. بعضی وقتها انسان پشت درهای اقتصادی گیر میکند، اما خداوند از جایی که فرد به ذهنش نمیرسد، روزی او را میرساند.
برای نمونه، گذران زندگی در روزهای شیوع کرونا برای برخی افراد سختتر شده بود، ولی رزق و روزی آنها از راهی دیگر به دست میآمد.
پس حواسمان باشد وقتی انسان خودش را برای خدا وقف کند، حق تعالی نیز به او کمک میکند.
از سوی دیگر، همانطور که حق تعالی در آیه ۹۶ سوره مریم میفرماید: آنان که به خدا ایمان آوردند و نیکوکار شدند، خدای رحمان آنها را [در نظر خلق و حق]محبوب میکند، کسی که تقوا دارد، محبوب خدا، فرشتگان و خوبان عالم میشود و این مسئله از برکات تقواست.
نکته دیگر در رعایت ادب است. با خود بگوییم کسی ضعفی دارد که در ظاهر میبینیم، اما ما ضعف دیگری داریم که پنهان است. یعنی هر وقت از خانه خارج شدیم، هر کسی را که دیدیم، بگوییم از ما بهتر است. حتی اگر کسی را بد دیدیم، با خود تصور کنیم شاید بدی هایش در ظاهر است، ولی باطن خوبی دارد در حالی که بدی و خوبی من ممکن است حالت عکس او را داشته باشد. این نکته مهم است که وقتی هر کسی را از خود بهتر بدانیم، دیگر هیچ اختلاف و دعوایی با هم نخواهیم داشت.
البته خلق و اخلاق با ادب تفاوت دارد. اخلاق خوب و اخلاق بد داریم، اما ادب به این دو صفت تقسیم نمیشود بلکه ادب، زیباییهای اخلاق است. یعنی اگر اخلاق به بهترین صورت ادا شود، ادب است.
ادامه ادب داشتن این است که انسان دو گناه بزرگ «عجب» یعنی خودپسندی و «تکبر» به معنی خودبرتر بینی در مقایسه با دیگری را نداشته باشد. این دو ویژگی هم به تربیت زیادی نیاز دارد.
به یاد داشته باشیم که این خود را بالاتر از دیگران دیدن، جلو رشد و پیشرفت انسان را میگیرد، زیرا به هرکسی هر سرمایه و هرچه دادهاند به علت اخلاق خوبش بوده است. این نکته همان مسئلهای است که امیرمؤمنان (ع) میفرماید: خدای سبحان چیزی از خیر دنیا و آخرت را به بندهای نداد، مگر برای اخلاق خوش و نیت پاک او.