مژده رنگیان | شهرآرانیوز؛ نیمی از ارتفاع برج آرمیتاژ گلشن در مشهد را در نظر بگیرید یا ساختمانی حدود پانزدهطبقه، ۷۵ متر زیر دریا، چندین متر فراتر از محدوده مجاز غواصی، جایی که کمترین مقدار نور خورشید به زیر آبها میرسد و دیگر از مرجانها و جانداران دریایی که میشناسیم، خبری نیست.
درواقع بهجز تاریکی عمیق و یکدست چیزی به چشم نمیخورد، اما بانوی ورزشکار مشهدی در اولین ثبت رکوردش موفق شد تا عمق ۷۵ متری دریا برود و با چنین صحنهای روبهرو شود.
این نخستینبار است که یک بانوی غواص ایرانی چنین رکوردی ثبت میکند. فرزانه حاجیخواه با رکوردی که ثبت کرد، عنوان عمیقترین غواص بانوان ایران را بهدست آورد و مسیر غواصی تکنیکال را برای دیگر بانوان ورزشکار ایرانی باز کرد.
هفته گذشته نمایندگان غواصی ایران پس از سپریکردن اردوی آمادگی داخلی و خارجی، موفق شدند اولین و عمیقترین رکورد رسمی ایران را در دو بخش آقایان و بانوان ثبت کنند. امیرحسین کاویانی از زنجان و فرزانه حاجیخواهزاده از مشهد که هردو از مدرسان غواصی کشور هستند، تنها نمایندگان ایران در ثبت رکورد غواصی حرفهای بودند. این رکوردها با حضور نمایندگان رسمی بینالمللی رشته غواصی در کشور امارات ثبت شد. حاجیخواه توانست اولین و عمیقترین رکورد رسمی غواصی بانوان ایران را در عمق ۷۵متری ثبت کند. کاویانی نیز در بخش مردان این رکورد را در عمق ۱۰۱متری ثبت کرد.
حاجیخواه میگوید شانزده سال است که غواصی میکند و در مشهد غواصی را تدریس میکند. او مدرس بینالمللی این رشته است و پس از سالها تجربه برای ثبت رکورد ملی اقدام کرده است: «برای ثبت رکوردی که انجام شد، حدود چهار ماه در جزیره کیش تمرین کردیم و برای این کار آماده شدیم. بعد از آن راهی امارات شدیم و بعد از بیست روز با حضور نمایندگان بینالمللی غواصی کردیم و اولین رکوردهای ملی را به ثبت رساندیم. اما پیش از این زمان زیادی را در مشهد برای تمرینات آبی و نیز کسب آمادگی جسمانی صرف کردم. فقط یکی از آیتمهایی که باید برای آن آماده میشدم، حمل همزمان چهار کپسول هوا بود که بسیار سنگین هستند که نیاز دارد بدن قدرت لازم را داشته باشد.»
او ادامه داد: «هدفم ثبت رکورد غواصی تا ۱۰۰ متر بود و برای آن تمرین کرده بودم، اما متأسفانه در حین غواصی در عمق ۷۵ متر بر اثر فشار زیاد آب، از ناحیه گوش به مشکل جدی خوردم و مجبور شدم به همین رکورد بسنده کنم و به سطح آب بازگردم. در این حین، نماینده ثبت رکورد نیز همراه با ما زیر دریا حضور داشت. شایعترین عضو حساس به تغییرات فشار در زیر آب گوش است که در اعماق دریا بر اثر تراکم هوا میتواند آسیبهای بسیار جدی ببیند. بهجز گوش فشار زیاد آب روی همه اندامهای انسان تأثیر زیادی میگذارد.»
حاجیخواه با اشاره به تجربه عجیبش در عمق ۷۵ متری اظهار کرد: «بعد از عمق ۳۴ متری زیر آب، دیگر شاهد نور و شفافیت و رنگ نیستیم و بهجز تاریکی چیزی دیده نمیشود. در این فضا بهجز خدا چیز دیگری را حس نمیکردم. در این عمق از موجودات و گیاهان دریایی خبری نبود و شبیه بیابانی در تاریکی و ظلمات شب بود. در آن فضا شفافیت از دست میرود و بهجز رنگ خاکستری رنگ دیگری دیده نمیشود. ما نیز با چراغقوهای که داشتیم، مسیر را ادامه میدادیم. قطعا تجربه عجیب و باارزشی بود که امیدواریم بازهم تکرار شود.»
او درباره رکورد عمیقترین غواصی جهان گفت: «احمد جمال جبر از مصر سال ۲۰۱۴ به عمق ۳۲۳ متری زیر دریا رفت. او برای این کار بزرگ چهار سال تمرین کرده بود و با داشتن ۹ کپسول هوا توانست رکورد گینس را ثبت کند. با گذشت چندین سال هنوز کسی این رکورد را نشکسته است.»
مدرس بینالمللی غواصی در پاسخ به این تعارضی که بین موقعیت جغرافیایی مشهد و رشته غواصی وجود دارد، تصریح کرد: «آموزش تکنیکهای غواصی، استیل و کسب آمادگی برای این کار در استخرهای شهر انجام میشود، اما برای تجربه واقعی غواصی راهی شهرهای جنوبی مثل قشم و کیش میشویم.»
او درباره رشته ورزشیاش گفت: «غواصی در شاخههای مختلفی مانند شاخه آزاد، تفریحی و تکنیکال یا حرفهای دنبال میشود. در بخش آزاد غواصی بدون تجهیزات انجام میشود. غواصی تفریحی نیز وضعیت مشخصی دارد، اما در تکنیکال بهعنوان یک رشته جدی و حرفهای غواصی را تجربه میکنیم و به اعماق دریاها میرویم. در ایران غواصی تکنیکال برای بانوان فعال نبود و با ثبت اولین رکورد، قطعا این رشته روزبهروز گستردهتر خواهد شد و علاقهمندان بیشتری آن را تجربه میکنند.»
حاجیخواه خاطرنشان کرد: «قطعا برای افزایش رکوردم در آینده اقدام خواهم کرد و از بانوان علاقهمند و فعال در این رشته نیز دعوت میکنم رکوردهایشان را ثبت کنند. بهدنبال توسعه غواصی تکنیکال هستیم، بهویژه در مشهد، تا علم و آگاهی درباره این رشته را افزایش دهیم. استعدادیابی نیز در برنامههای ما وجود دارد.»
رکوردار ملی غواصی بانوان گفت: «رشته غواصی زیرمجموعه فدراسیون نجات غریق و غواصی است. در بسیاری از کشورها که ساحل دارند، رقابتهای قهرمانی و تیمهای ملی وجود دارد، اما در ایران هنوز جا نیفتاده است و مسابقاتی رسمی وجود ندارد و فقط در حد غواصی تفریحی است.
برای آموزش غواصی به شنای تخصصی نیازی نیست و صرفا فرد باید با آب آشنا باشد. به همین دلیل، بسیاری از افراد میتوانند این ورزش مهیج را آموزش ببینند. در مشهد اگر کسی به آموزش غواصی علاقهمند است، میتواند به هیئت نجات غریق و غواصی استان مراجعه کنند. اکنون من تنها مربی بانوان این رشته در مشهد هستم. چند باشگاه نیز در این زمینه فعالیت میکنند. علاقهمندان از طریق فدراسیون نیز میتوانند اطلاعات کافی را دریافت کنند.»