تمام اعمال و ادعیه و زیاراتی که در حرم امام رضا (ع) با آن دمخور هستیم و میخوانیم و انجام میدهیم، میخواهد به ما معرفت بدهد، میخواهد شناخت ما را در جایگاه امام معصوم و حرم او رشد و ارتقا بدهد، پس نباید به چشم کاری تشریفاتی به آنها نگریست بلکه باید در عمق آن فرو رفت و لحظه به لحظه درس گرفت.
یکی از این بخشهای مهم در زیارت حضرت امام رئوف که درسهای معرفتی زیادی برای ما دارد، اذن دخولی است که قبل از وارد شدن به حرم در کنار درهای ورودی نصب شده است و زوار قبل از ورود به حرم آن را میخوانند.
قبل از آنکه به متن این اذن دخول بخواهم اشارهای بکنم به نفس این عمل دقت کنید، ما میخواهیم به خانه امام رضا (ع) وارد شویم، ولی به هیچ خانهای بدون اذن و اجازه صاحب خانه نمیتوان وارد شد، به خصوص خانه کسی که شأن و جایگاهی داشته باشد و فرزندی از فرزندان پیامبر خدا باشد که خداوند درباره او در قرآن فرموده است:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِیِّ إِلَّا أَنْ یُؤْذَنَ لَکُمْ
ای کسانی که ایمان آوردید به خانههای پیغمبر داخل مشوید مگر آنکه اذنتان دهند. احزاب۵۳.
اما اجازه ورود امام (ع) چه زمانی محقق میشود؟!
در حدیث عنوان بصری ماجرای پیرمرد ۹۴ سالهای را که برای آموختن به نزد امام صادق (ع) میآید میخوانیم که ابتدا که به در خانه حضرت آمد، حضرت او را نپذیرفتند، چون او را آماده پذیرش معارف و برکات ندیدند، اما وقتی رفت و با دلی شکسته و با حال توسل و التجا به در خانه امام آمد، خادم امام پیش آمد و به او اذن ورود داد و گفت: ادخل الی برکت ا...!، به خانهای که برکت و رحمت الهی در آن میبارد وارد شو!
حالا، حال ما پشت درهای حرم همین است، از امامی که شاهد بر ما و اعمال و گفتار ماست میخواهیم که ما را به حضور بپذیرد و در این برکت و رحمت وارد کند و شرط آن وارد شدن با پای دل است.
از حضرت آیت ا... بهجت نقل شده است که اگر پشت در خانه امام رضا (ع) و در واقع درهای حرم ایستادی و آماده خواندن اذن دخول شدی، اگر حال دلت فرق کرد، حس باریدن داشتی، خنکای نسیم رحمت الهی را در وجود خودت احساس کردی، بدان تو را راه داده اند.
پس درس اول همین است که بدانیم مایی که شأنی بالا برای امام قائل هستیم، از او میخواهیم که به ما اذن ورود دهد یعنی به ما رو کند و در جمع مؤمنان و زائران حقیقی خودش ما را بپذیرد، همان جمعی که فضیلتشان در روایات ما فراوان بیان شده است و توصیف این فضیلت بسیار دشوار است.
به طور کلی زیارت یک امر معنوی و قلبی است، اگرچه که ما زحمتی را تا رسیدن به حرم امام (ع) و زیارتگاه ایشان به جان میخریم، اما این زحمت اگر با نگاه عنایت او و رسیدن دل همراه باشد به مقصد و مقصود واقعی خود میرسد، از خداوند بزرگ میخواهیم که ما را از عارفان به مقام امام و زیارت او و از پذیرفته شدگان درگاه و زائران حقیقی او قرار بدهد.