استاد دانشگاه فردوسی مشهد: زمینه های ورود زائر به درستی مهیا شود

به گزارش شهرآرانیوز؛ علی یوسفی، رئیس پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد، بر این باور است که بخشی از اطلاع رسانی و آشنایی گردشگران با شهر مقصد باید در سطح نخبگانی و رسانه‌ای رقم بخورد. یعنی روشی کارآمد وجود داشته باشد که وقتی دیگرانی هم از راه دور می‌خواهند اطلاع به دست بیاورند، بتوانند آسان و به زبان‌های مختلف به یافته هایشان برسند. او توضیح می‌دهد: دراین باره کار‌های خوبی انجام شده است، اما هنوز باید در ایجاد رسانه‌های متعدد بین المللی برای مشهد، حضور پررنگ رسانه‌ای و ترجمه خدمات به زبان‌های مختلف کار کرد.

دانشیار گروه آموزشی علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد می‌گوید: در بعضی کشور‌ها جزئی‌ترین اطلاعات را می‌توانید ببینید و برنامه سفرتان را از قبل بچینید، اما اکنون نقاط ابهام زیادی برای مشهد وجود دارد. همه خدماتی که در اینجا ارائه می‌شود، به طور رسمی ثبت نشده است.

خانه‌های زائرپذیر را که پرشمار هم هستند، در نظر بگیرید؛ هنوز دانسته‌های معتبری از آن‌ها موجود نیست و به علت اینکه غیررسمی هستند، ثبت نمی‌شوند. اطلاعات تعداد زیادی از خدماتی که در این محیط جاری است، به شکل موثق برای کسی که می‌خواهد وارد این شهر شود، در دسترس نیست. من فکر می‌کنم وجود سامانه‌ای اطلاعاتی که اطلاعات معتبر در آن بارگذاری شود و دسترسی آسانی داشته باشد، لازم است.

یوسفی معتقد است اطلاعات بی شماری که در اختیار دولت است، باید به شکل آسان و رایگان در اختیار هر مسافر و گردشگر قرار بگیرد و از راه دور در دسترس باشد. او بیان می‌کند: حتی ویژگی‌های فرهنگی واجتماعی و خلقی که در بعضی نقاط شهر وجود دارد، اطلاعات مربوط به بعضی آسیب ها، دغدغه‌ها و نگرانی‌ها باید اطلاع رسانی شود. زیرا مسافر بدون آگاهی به این شهر می‌آید و ممکن است آسیب ببیند.
این استاد دانشگاه واکاوی موضوع را این گونه ادامه می‌دهد: بعضی وقت‌ها موضوع‌هایی را که فکر می‌کنیم نباید گفت، باید بگوییم. زیرا لازم است محیط را برای ورود زائر و گردشگر آماده کرد؛ درحالی که فکر می‌کنم اکنون این گونه نیست و مجهولات برای گردشگر زیاد است.

از دیگر موضوع‌های مهم در مقوله «میزبانی» ارتباطی است که زائر یا گردشگر با ساکنان محلی پیدا می‌کند. رئیس پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به شبکه‌های ارتباطی که با محوریت زیارت در مشهد شکل می‌گیرد، می‌گوید: ما می‌دانیم برای جمعیت زیادی از زائرانی که به مشهد می‌آیند، با شهروندان رابطه‌های همکاری، پیوند‌های خانوادگی و ازدواج به وجود آمده که عددش چشمگیر است. زیارت و به دنبال آن اتصال و ارتباطی که میان زائر و ساکنان محلی برقرار می‌شود، به انواع دوستی‌ها و ارتباطات دائمی منجر می‌شود. تصویر روشنی از این واقعیت که بخواهد در دسترس افراد باشد، در رسانه‌ها بازتاب پیدا نکرده است؛ درحالی که دانستن این موضوع جذابیت ایجاد می‌کند.

خدمات ارزان به زائر

یوسفی، دانشیار گروه آموزشی علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد، می‌گوید: مطالعات فراوانی در مشهد انجام شده و تجربه‌های موفقی در دنیاست که خیلی به کار می‌آید. رفع محدودیت‌های زبانی ارتباط گردشگر با میزبان را ساده می‌کند. مطالعه‌ای کرده ام که نشان می‌دهد بعضی امکانات در کشور‌های گردشگرپذیر رایگان است. در ملبورن و شانگ‌های خدمات آسان و ارزانی می‌دهند. آن‌ها خدمات ارزان برای جابه جایی و بازدید از مکان‌های تاریخی و هویت ساز دارند. گردشگران را در چارچوبی قرار می‌دهند که می‌توانند تصمیم بگیرند کجا بروند و چه گزینه‌هایی برای اقامت و رفت وآمد و غذا داشته باشند.

او می‌افزاید: من دیدم که اطلاعات معتبر در اختیار گردشگر قرار می‌دهند. حتی اطلاعات مربوط به ایمنی فضا‌ها یعنی امنیت و ناامنی در فضا را موثق اطلاع می‌دهند که در چه جا‌هایی ممکن است فرد با مخاطرات روبه رو باشد. در بعضی کشور‌ها نقشه‌های دقیق از توپوگرافی (مکان نگاری و عارضه و آسیب سنجی) جرایم می‌گذارند که مناطق جرم خیز کجاست.  همچنین اطلاعات مربوط به خریدوفروش و اسکان می‌گذارند. هرچه بیشتر سرمایه گذاری شود، بهتر است.

سازمان دهی نهاد‌های خدمات رسان

یوسفی نکته کلیدی را بیان می‌کند: سازمان دهی میان خدمات و هماهنگی میان نهاد‌هایی مانند شهرداری، آستان قدس رضوی، نیروی انتظامی، سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی و... که خدمات ارائه می‌دهند، مهم است. به تجربه دریافته ام که در اینجا فعالیت‌ها دولت محور است؛ درحالی که در کشور‌های مختلف سیاست‌های روشنی برای گردشگری دارند و بیشتر مسئولیت‌ها و فعالیت‌ها به بخش خصوصی سپرده شده است. اکنون عیار دولتی خدمات در کشور ما خوب و برجسته است. بیشتر فعالیت‌ها باید به بخش خصوصی و مردم نهاد‌ها سپرده شود و این سازمان‌ها در مقام سیاست گذار باشند.