به گزارش شهرآرانیوز، مسعود فیروزی با بیان اینکه تشخیص و مداخله بهموقع در پیشگیری از ناشنوایی مهمترین نقطه قوت طرح غربالگری است، گفت: مهمترین هدف اجرای این برنامه، تشخیص و مداخله زودهنگام انواع اختلالات شنوایی برای همه نوزادان است تا در زمان طلایی اقدامات لازم انجام شود. در برخی موارد این مداخله شامل جراحیهای پرهزینه و زمانبر کاشت حلزون است.
وی با بیان اینکه برخی باورهای ناصحیح و ناآگاهی باعث شکلگیری پیشفرضها و نگرشهای منفی و غیرواقعی نسبت به افراد کمشنوا و ناشنوا میشود، گفت: از آنجایی که افراد دارای مشکلات شنوایی نمیتوانند بهراحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند، در برخی موارد اَنگها و برچسبهای منفی به آنها اطلاق میشود.
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: برخی خانوادهها گمان میکنند فرزندشان دارای معلولیت ذهنی و عقبماندگی است و تازه بعد از برطرفشدن مشکل شنوایی در کودک متوجه میشوند که فرزند آنها هیچ مشکل ذهنی نداشته است. بنابراین اگر اختلال شنوایی کودکان بهموقع شناسایی نشود، ممکن است خانواده و اطرافیان گمان کنند که کودک اختلال ذهنی یا مشکل ارتباطی دارد.
وی افزود: بهطور مثال یکی از خانوادههای تحت پوشش بهزیستی ۵ فرزند دارد که فرزند دوم و چهارم آنها هردو مبتلا به کمشنوایی هستند. اختلال شنوایی فرزند چهارم که اکنون ۱۶ساله است، بهموقع شناسایی و کاشت حلزون برای او انجام شده، بنابراین گفتارش روان است، بهراحتی صحبت میکند، تحصیل کرده است و هیچ مشکلی در برقراری ارتباط ندارد. در مقابل، اختلال شنوایی فرزند اولِ این خانواده است که اکنون با وجود کاشت حلزون نیز نتوانسته است گفتار خوبی پیدا کند و مهارتهای ارتباطی خود را ارتقا دهد. همین خانواده مطرح میکرد که بهدلیل بیقراری فرزند و ناتوانی او در برقراری ارتباط و... به هوشِ فرزند خود شک کرده بودند و گمان میکردند که فرزندشان دارای اختلال ذهنی است. درحالیکه علت این رفتار فقط کمشنوایی بوده است.
فیروزی ضمن تأکید بر اینکه نباید کودک زمان طلایی زبانآموزی را از دست بدهد، گفت: زمان طلایی زبانآموزی کودک تا ششماهگی است. اگر مشکل شنوایی کودکان بهموقع تشخیص داده نشود، اختلال عمیقتر و روند درمان با مشکلات بسیاری مواجه میشود.
وی افزود: پس از تشخیص قطعی اختلال شنوایی در نوزادان تا ششماهگی، همه مداخلات از جمله درمان، جراحی، دریافت سمعک، کاشت حلزون و... برای او انجام میشود. تلاش بر این است که کودک از ششماهگی توانایی شنوایی پیدا کند و آموزشهای تربیتی، شنوایی و توانبخشی شنیداری برای او انجام گیرد. کودک تا قبل از ورود به مدرسه باید همه این آموزشها را طی کند تا بتواند با بچههای هنجار و طبیعی به مدرسه برود.
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی درباره برنامه غربالگری تشخیص و مداخله زودهنگام شنوایی نوزادان، گفت: بیش از ۹۵درصد زایشگاههای استان خراسان رضوی غربالگری شنوایی نوزادان را از بدو تولد تا یکماهگی انجام میدهند. اگر کودکی مشکوک شناسایی شود، به مراکز مجهز شنوایی که دارای تجهیزات کامل برای تشخیص مشکلات شنوایی کودکان است، ارجاع داده میشود. تستهای تشخیصی و تکمیلی تا سهماهگی برای کودک انجام و در نهایت نوع و میزان اختلال مشخص میشود.
وی افزود: برنامه غربالگری تشخیص و مداخله زودهنگام شنوایی نوزادان از سال۱۳۸۴ در استان خراسان رضوی بهصورت پژوهشی آغاز شد. خوشبختانه اکنون توانستهایم گسترش پایگاهها را از یک بیمارستان و از ۲درصد در سالهای ابتدایی به بیش از ۹۵درصد بیمارستانها و مراکز بهداشت در استان خراسان رضوی برسانیم. مفتخریم که جزو استانهای برتر در اجرای این طرح هستیم و سالهای متمادی استان خراسان رضوی از لحاظ تعداد افراد تحت پوشش رتبه اول را کسب کرده است. خوشبختانه ضرورت انجام غربال شنوایی برای بیمارستانها نیز معلوم شده است و در این زمینه همکاری بسیار خوبی دارند.
فیروزی خاطرنشان کرد: برای شهرستانها و مناطقی که زایشگاه ندارند، نیروی متخصص و آموزشدیده و یک شنواییشناس بهعنوان ناظر برای اجرای طرح در آن منطقه در نظر گرفته شده است.
وی ضمن تأکید بر اینکه کمشنوایی کودک ممکن است تا ۱۰درصد باعث بروز مشکلات ذهنی شود، گفت: این موضوع بیانگر اهمیت شناسایی بهموقع اختلالات شنوایی در کودکان است. در غربالگریها حتی کمشنواییهای یکطرفه (که یک گوش سالم است و گوش دیگر مشکل دارد) نیز قابل تشخیص است. با وجود اینکه کودک نیازهایش را با یک گوش سالم نیز میتواند رفع کند و فقط کمی در جهتیابیها به مشکل برمیخورد، ضروری است کمشنوایی متوسط و خفیف نیز شناسایی و درمان شود.
معصومه خاکزادی، کارشناس مسئول برنامه غربال شنوایی بهزیستی استان، گفت: تلاش بر این است که فرایند درمان را به ششماهگی که زمان طلایی آموزش زبان به کودکان است، نزدیک کنیم تا کودک در یادگیری زبان با مشکل مواجه نشود. در گذشته بعد از بزرگشدن کودک مثلا در سنین دو تا چهارسالگی که فرزند از شیر گرفته میشد و ارتباط مستقل او با محیط پیرامون شکل میگرفت، تازه خانواده متوجه وجود اختلال شنوایی در فرزند خود میشد. خوشبختانه اکنون تشخیص این اختلال در کودکان به کمتر از یکسال رسیده است و در تلاشیم به کمتر اط ششش ماه نیز برسد.
وی با بیان اینکه از بین ۱۰۰۰ نوزاد، یک تا سه نفر آنها مشکل مادرزادی شنوایی عمیق دارند، گفت: در برنامه غربال نهتنها این نوزادان شناسایی میشوند، بلکه همه موارد اختلال نیز ردیابی میشود. شناسایی هر اختلالی در شنوایی بسیار بااهمیت است، زیرا کوچکترین اختلالها نیز اگر پایدار شود و بهموقع درمان نشود، به کمشنوایی دائمی و عمیق تبدیل خواهد شد.
خاکزادی افزود: غربال شنوایی زمانی اهمیت دارد که مداخله بهموقع انجام شود. اگر مداخلات برای درمان کودک انجام نشود و خانواده را رها کنیم، فرایند غربال و شناسایی هیچ فایده و تأثیری در روند پیشگیری از اختلالات شنوایی نخواهد داشت.
وی درباره اقدامات درمانی و توانبخشی مناسب برای کودکان دارای اختلال شنوایی، گفت: همانطور که گفته شد، اولین وظیفه بهزیستی شناسایی و تشخیص بهموقع است. در مرحله آخر و بعد از تشخیص اختلال شنوایی در کودکان، مداخلات برای درمان و توانبخشی آنها انجام میشود. بهطور مثال انواع اختلالات در بخش میانی و داخلی گوش کاملا با درمان برطرف میشود. باتوجهبه تشخیص اختلال در کودک، دارو تجویز میشود، عمل جراحی پیوند انجام میگیرد، ارائه خدمات توانبخشی از جمله سمعک، توانبخشی شنوایی، کمکهزینه درمان، پرداخت کمکهزینه تحصیلی و دانشجویی به کودکان دارای اختلال شنوایی، در برخی موارد پرداخت مستمری به افراد محروم دارای اختلال شنوایی، پرداخت هزینههای گفتاردرمانی، معرفی برای انجام کاشت حلزون رایگان و... از جمله خدمات دیگری است که توسط بهزیستی به این افراد ارائه میشود.
مسئول برنامه غربال شنوایی بهزیستی استان با بیان اینکه در مرحله غربال شنوایی و مداخله به افراد محروم یارانه تعلق میگیرد، گفت: در مراحل مختلف اجرای این طرح، طبق تعرفه دولتی به مناطق روستایی و افراد محروم یارانه تعلق میگیرد. خوشبختانه کاشت حلزون نیز از اواسط شهریور ماه امسال رایگان شد.
وی افزود: پیرو این موضوع بین دانشگاه علومپزشکی و بهزیستی، کمیته راهبردی برنامه غربال شنوایی نوزادان بهمنظور ساماندهی اقدامات درمانی و توانبخشی مناسب و بهموقع تشکیل شد. یکی از نتایج موفقیتآمیز اجرای این برنامه تشکیل کمیته راهبردی بوده است. بهزیستی بهعنوان سازمان متولی شروع این طرح توانسته است ارگانهای دیگر را نیز پای کار بیاورد. این هماهنگی بین سازمانی در روند ارائه خدمات بسیار مؤثر بوده است.
خاکزادی با بیان اینکه همواره به اثربخشی و کارایی این طرح توجه شده است، گفت: نتیجه برنامه غربالگری، اثربخشی همه مراحل اجرای این طرح را نشان میدهد. زمانی که همه نوزادان در هنگام تولد غربال میشوند و مشکل شنوایی آنها از خفیف گرفته تا شدید مشخص میشود. بهدنبال آن کودکان واجد شرایط کاشت به مراکز برای کاشت رایگان حلزون در زمان طلایی زبانآموزی معرفی میشوند. این بسیار اتفاق مبارکی است که امسال از طریق هماهنگی بین ارگانهای همکار و دستگاههای متولی افتاده است.
وی درباره افراد واجد شرایط برای کاشت حلزون گفت: اولویت با نوزادان و کودکان دارای افت شنوایی شدید تا عمیق است تا شنوایی آنها به افراد سالم نزدیک شود و بهواسطه آموزشهای بعد از آن بتوانند گفتار طبیعی داشته باشند.