روز بهزیستی اگرچه مناسبتی در تقویم و در زمانی مشخص است، اما واقعیت آن است که برای زیستی بهینه و در واقع بهترزیستن، نباید خود و جامعه را معطوف به مناسبتها کنیم. بههرتقدیر، بهزیستی، سازمانی اجتماعی و تخصصی و آیندهنگر است که در قانون نیز متولی سلامت اجتماعی تعیین شده و سطح خدمات تخصصیاش از اتکا و اعتبار قانونگذار برای این نهاد مردمی، شناخته میشود؛ اما چقدر در بهزیستن موفقیم؟
بهزیستی شعار امسال را بر «مشارکت امروز؛ توانمندسازی فردا» بنا نهاده است؛ بنابراین بایسته است که بدانیم تحقق وظیفه توانمندسازی، مستلزم همکاری و همراهی آحاد مردم، سازمانهای مختلف، نهادهای مردممحور و جامعه نخبگانی است؛ زیرا مشارکت تنها از این رهگذر محقق میشود. گستردگی و تنوع وظایف در بهزیستی در میان سازمانهای بینالمللی همتراز با آن، یک مزیت و درعینحال، تهدید محسوب میشود.
مزیت، آن است که تجمیع وظایف در یک سازمان سبب میشود تا رهبری و مدیریت آن آسان شود و تهدید، نشئتگرفته از حجم کار با منابع مالی و انسانی محدود خواهد بود و این، گاهی مسیر را در فضای اجتماع ما سخت و دشوار میکند. خراسان رضوی با دارابودن بیش از ۱۳۰هزار خانوار زیرپوشش دریافت مستمری و همچنین، جمعیت بسیار بالایی از افراد دارای معلولیت در مشهد که بهگواه آمارهای رسمی، تعدادی بیشتر از جمعیت شهروندان معلول دوازده استان کشور دارد، مسیر سخت و پیچیدهای برای رسیدن به زیستی بهینه پیش روی آن است و در چنین شرایط خاصی، برونرفت از مشکلات جامعه، همت و حمیت خاص میطلبد.
در کنار آمارهای یادشده، کارویژه بهزیستی که میتواند حلاوت گرامیداشت روز بهزیستی به عنوان سازمان مولود انقلاب اسلامی را به کام جامعه بنشاند، ضرورت رسیدگی بهتر و بیشتر به برنامه پیشگیری و کاهش طلاق، ساماندهی معتادان متجاهر، ساماندهی کودکان کار و خیابان، غربالگری بیماریهای ژنتیک و مادرزادی و تدوین شناسنامه ژنتیک برای جامعه هدف است.
خراسان رضوی ازجملهاستانهایی است که در کنار رسیدگی به امور مددجویان با همان بضاعت و کیفیت یادشده، اما همواره مستعد آسیبهای گسترده در حوزه فعالیتهای سازمان بهزیستی است. بد نیست بدانیم بیشترین آمار رهاکردن کودکان، معلولان و سالمندان، مربوط به مشهد است و افرادی از استانهای دیگر، افراد نیازمند کمک را در این شهر رها میکنند.
در حوزه سالمندی، آمارها نشان میدهد که ۱۰.۳۱ درصد جمعیت استان خراسان بالای شصت سال و سالمند هستند و با کاهش نرخ تولد و افزایش سن بازنشستگی، نیاز به برنامهریزیهای دقیق و توسعه مراکز مراقبتهای روزانه و سالمندی احساس میشود. خراسان رضوی، بستری برای افراد درمعرضخطر ازجمله معتادان، کودکان آسیبدیده، زنان خشونتدیده و خانوادههای درمعرض آسیب شده است و باید با برنامههای مشخص حمایتی و توانمندسازی و بازتوانی اجتماعی، این معضل را ریشهکن کرد؛ هرچند چالشهایی مانند اعتیاد مجدد و عدم توانمندسازی کامل وجود دارد.
بههر تقدیر، اینروزها جامعه ما بهویژه پس از سپریکردن یورش دَدمنشانه دوازدهروزه رژیم صهیونیستی به ایران، سخت نیازمند آن است تا بار دیگر، بهزیستن را تمرین و تجربه کند و این تجربه مهم تاریخی، یعنی همبستگی ملی، یکی از راههای قطعی برونرفت از مشکلات اجتماعی به حساب میآید.