شیوه استعمارگری نوین با استعمارهایی که از گذشته به یاد داریم، فرق کرده است. در گذشته کشورهای استعمارگر لشکرکشیهایی انجام میدادند و مستعمرههای خودشان را تصاحب میکردند و اداره آن کشور را برعهده میگرفتند که هزینههای زیادی را هم برای آنها درپی داشت.
اما استعمار نوین به این نتیجه رسیده است که به جای لشکرکشی، شیوه استعمارش را تغییر دهد و ذهنها را استعمار کند و به تصرف خود دربیاورد که میتوان از آن به تهاجم فرهنگی و هجمه به فرهنگ غالب یک کشور یاد کرد. در این شیوه همه در فرمت فرهنگیای که این کشور استعمارگر تعیین کرده، حرکت میکنند.
طبیعتا افرادی که تابع آن فرهنگ میشوند، علقه و آرمانشان را براساس همان کشور استعمارگر تعریف میکنند. در این روش، استعمار بدون اینکه بخواهد هزینه سیاسی بدهد یا به یک کشور لشکرکشی کند، با نفوذ فکریفرهنگی، فرهنگ مدنظرش را به کشور مدنظر تحمیل میکند.
این شیوه جدید استعمار است و از این مسیر استعماری که اصلیترین راهبردش تحمیل فرهنگ هدف به همه کشورهای جهان است، کوتاه نمیآید. اینکه چقدر این راهبرد کشورهای استعمارگر موفق بوده، بسته به کشورهای مختلف متفاوت است و اینکه یک کشور چقدر پذیرای فرهنگ آنها بوده و منطبق با فرهنگ آنها حرکت کرده است. در کشور ما در زمان سلطنت پهلوی بخش زیادی از مسیر فرهنگ کشور با دستورالعملهای کشورهای استعمارگر پیش میرفت.
بعد از انقلاب و در دهه اول مسیر کشور بهنحوی بود که انقلاب یک فرهنگ جدید و غالبی را مطرح کرده بود و زیربار فرهنگ نظام سلطه نمیرفت. از دهه ۷۰ به بعد متأسفانه بخشی از افراد که تحصیلاتشان را در خارج کشور انجام داده و تابع آن فرهنگ شده بودند، در مناصب حاکمیت قرار گرفتند؛ بهویژه در تیمهای فنی و کارشناسی مثل سازمان برنامه و بودجه و سازمانهایی که برنامهریزیهای اصلی کشور را انجام میدهند. این افراد طبعا مسیرهایی که جلو میبردند، درراستای فرهنگ استعمار بود.
برنامههای توسعه کشور را بهجای اینکه برمبنای سیاستهای ابلاغی رهبر معظم انقلاب بنویسند، بر اساس تئوریهایی که در آن کشور یاد گرفته بودند، مینوشتند.
برای همین بخشی از تأثیرات فرهنگی در دهههای اخیر جذب کشور شد و توانست تا حدی روی بخشی از مردم و نخبگان و مسئولان مؤثر واقع شود. درعینحالی که فرهنگی انقلاب اسلامی هم داشت اثر خودش را میگذاشت و ما دچار دو قطب اثرگذاری شامل فرهنگ انقلاب اسلامی و فرهنگ غربزدههایی که از دهه ۷۰ توانستند در کشور نفوذ کنند، شدیم.
القصه، بخش زیادی از مشکلاتی که ما امروز در جامعه میبینیم، براساس همان فرهنگ سرمایهداری است که توسط آنها القا شده است.