میدان بار مرکزی مشهد ساخته می‌شود

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ ساخت میدان بار مرکزی و کنترل بازار به وسیله مدیریت شهری، ایده‌ای است که تقریبا یک دهه می‌شود برای حذف واسطه‌ها از بازار میوه و کنترل این بازار در ایران کلید خورد و شهر‌ها و کلان‌شهر‌های زیادی تا امروز در کشور صاحب این بازار شده‌اند. بازاری که بر اساس ادعای مدیران شهری اگر در تهران بسته شود، قیمت میوه‌وتره‌بار در این شهر ۵۰ درصد گران خواهد شد.

ایده ساخت میدان بار مرکزی در مشهد مدت‌هاست که توسط شهرداری مطرح شده است و وعده‌های زیادی هم برای ساخت آن داده شد، اما در طول این سال‌ها این ایده هیچ‌وقت به مرحله اجرا نرسید و به‌قول‌معروف در حد حرف باقی ماند، اما اهمیت ساخت این میدان بار به‌اندازه‌ای بود که شورای شهر یکی از بند‌های بودجه سال ۱۴۰۱ را به این ماجرا اختصاص داد و هم‌زمان سازمان سامان‌دهی مشاغل شهری شهرداری هم پیگیر ساخت میدان بار مرکزی مشهد شد. حالا آن‌طور که مدیرعامل این سازمان خبر داده، امسال کلنگ ساخت فاز نخست این بازار به زمین خواهد خورد.

حذف واسطه‌گری و کنترل بازار و تعدیل قیمت میوه‌وتره‌بار مهم‌ترین دلایلی بود که در سال‌های اخیر مدیریت شهری را به این فکر انداخت که مثل تهران و اصفهان و چند کلان‌شهر دیگر، مشهد را صاحب میدان بار مرکزی کند.

این ایده اولین‌بار سال ۱۳۸۵ مطرح شد و در آن سال قرار بود تا با هزینه ۳۳۰ میلیاردریالی و مشارکت بخش خصوصی، مجهزترین میدان بار مشهد در ۱۰ سال آینده و در مساحتی حدود دویست هکتار در شرق مشهد ساخته شود. میدان باری که به گفته مدیرعامل وقت سازمان میادین شهرداری مشهد قرار بود دومین میدان‌بار مکانیزه جهان باشد. درحالی‌که قرار بود کلنگ این پروژه همان زمان به زمین بخورد، هیچ‌وقت مشخص نشد که چرا این پروژه در همین مرحله متوقف ماند و به ثمر نرسید.

یک پروژه شکست‌خورده

اوایل دهه نود و با ساخت میدان بار ولیعصر، ماجرای میدان بار مرکزی مشهد تقریبا عملیاتی شد؛ اما جانمایی نامناسب و استقبال‌نکردن صاحبان اصناف باعث شد تا شهرداری مشهد در گام اول عملیاتی‌کردن ایده‌اش شکست بخورد. حدود پنج سال بعد و در دی‌ماه ۱۳۹۸ پرونده ساخت میدان بار مرکزی دوباره باز شد و بهروز کیانی، مدیرعامل وقت سازمان سامان‌دهی مشاغل شهری شهرداری، از پایان جانمایی و اعلام نظر مشاور برای ساخت این میدان‌بار تا پایان دی‌ماه خبر داد و گفت به‌محض دریافت این اظهارنظر کار ساخت به‌سرعت شروع خواهد شد.

بااین‌همه، اما تا سال ۱۴۰۱ نه‌تن‌ها خبری از ساخت میدان بار مرکزی نشد که حتی ایده آن هم به فراموشی سپرده شد تا اینکه شورای شهر مشهد در جریان بررسی بودجه سال ۱۴۰۱ شهرداری مشهد، ساخت میدان بار مرکزی به‌عنوان یکی از تباصر بودجه را تصویب کرد و فرایند اجرای این مصوبه مهم شورا آغاز شد. مردادماه سال گذشته بود که محمد جواد مشیری در گفتگو با شهرآرا اعلام کرد که مطالعات ساخت میدان بار مرکزی شروع شده است و از معین شدن پنج پهنه برای ساخت این میدان بزرگ خبر داد.

مطالعات فاز صفر به پایان رسید و پهنه‌ها مشخص شد.

اما مدیرعامل سازمان سامان‌دهی مشاغل شهری مشهد در گفتگو با خبرنگار شهرآرا با اشاره به‌نتیجه‌رسیدن مطالعات ساخت میدان بار مرکزی مشهد گفت: مطالعات فاز صفر ساخت این میدان بار انجام شده و پهنه‌های پیشنهادی برای آن تعیین شده است، اما ازآنجایی‌که شهرداری قصد تصدیگری در این حوزه را ندارد، باید با بازیگران اصلی این ماجرا وارد گفتگو و تعامل شویم و در حال برگزاری جلساتی با آن‌ها هستیم تا با مشارکت بخش خصوصی بتوانیم این پروژه را پیش ببریم. در مجموع اگر اتفاق خاصی نیفتد امسال فاز اول میدان بار مرکزی مشهد کلنگ‌زنی خواهد شد.

جذابیت‌های میدان بار را افزایش دادیم

موضوع استقبال صاحبان اصناف مرتبط به میدان بار مرکزی، مسئله‌ای بود که مشیری درباره آن صحبت کرد و با تأکید بر افزایش جذابیت‌های این میدان بار برای آن‌ها توضیح داد: در کنار میدان بار مرکزی قرار است خدمات زیادی به مغازه‌داران و صاحبان اصناف ارائه شود؛ ما در این بازار انبار‌های سردخانه‌ای، موضوع بسته‌بندی میوه‌وتره‌بار، فراوری و. را خواهیم داشت و اجرای این‌ها به‌طورقطع انتقال از دیگر میدان‌های میوه‌وتره‌بار به میدان بار مرکزی شهر را تسهیل خواهد کرد و جذابیت غرفه‌داری و حضور در این بازار را افزایش خواهد داد.

با آگاهی کامل درباره قیمت‌ها و مدل عرضه تصمیم‌گیری خواهیم کرد

وی در ادامه با بیان اینکه وجود یک میدان بار مرکزی نقش مهمی در کنترل عرضه و قیمت‌های میوه‌وتره‌بار دارد تصریح کرد: این مدل در کلان‌شهر‌های دیگر مثل اصفهان و تهران و شیراز انجام شده و موفق بوده است. ما اگر بدانیم چقدر میوه انبار شده و آمار ورود آن به شهر چقدر است، می‌توانیم درباره قیمت‌گذاری تصمیم بگیریم. با ساخت میدان بار مرکزی شهرداری متولی عرضه میوه‌وتره‌بار خواهد شد. ما نمی‌توانیم قیمت را تعیین کنیم، ولی باتوجه‌به ورودی و خروجی اجناس به شهر و استان قدرت کنترل آن را خواهیم داشت.

مشیری ادامه داد: موضوعی که اکنون در ماجرای قیمت‌گذاری میوه‌وتره‌بار وجود دارد، بیشتر سوداگری است و گاهی اوقات برخی از افراد میوه را عرضه نمی‌کنند تا گران‌تر شود، اما با وجود این میدان بار، ما آگاهی کامل داریم که آمار ورودی و میزان ذخیره انبار‌ها چقدر است و می‌توانیم به‌راحتی تصمیم بگیریم که میوه چه زمانی، چطور و با چه شکلی عرضه شود، چون به همه آمار‌های ممکن دسترسی داریم و با این روش می‌توانیم قیمت را کنترل و تعدیل کنیم.