دستور اخراج همه اتباع غیرمجاز از کشور صادر شد (۶ تیر ۱۴۰۴) پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (جمعه، ۶ تیر ۱۴۰۴) | وزش باد، پدیده غالب جوی در سطح استان ۴ پروتکل بهزیستی برای حفاظت از سلامت روان کودکان تحت پوشش در جنگ ۱۲ روزه تحمیلی عبور دومین هواپیمای خارجی از آسمان ایران (۶ تیر ۱۴۰۴) آخرین مهلت ثبت‌نام آزمون استخدامی آموزش و پرورش، امروز (۶ تیر ۱۴۰۴) پیش‌بینی بارش‌های ۵روزه در ۱۰ استان (۶ تیر ۱۴۰۴) آزمون جامع دکتری در دانشگاه آزاد حذف نشده است ۹ مصدوم بر اثر تصادف پراید و پژو در جاده میامی-مشهد (۵ تیر ۱۴۰۴) درخواست تشکل‌های میراث فرهنگی ایران از سازمان یونسکو پس از حملات اسرائیل به بناهای تاریخی پروژه تأمین مسکن فرهنگیان همچنان ادامه دارد بیانیه تشکل‌های عالی کارگری و بازنشستگی کشور درباره تقدیر از نیرو‌های مسلح و گرامیداشت مقام شهدا چگونه بدون رژیم غذایی وزن خود را کاهش دهیم؟ حذف مدارس سنگی، گام اصلی در مسیر تحقق عدالت آموزشی جزئیات محدودیت ترافیکی مسیر‌های منتهی به مراسم تشییع پیکر شهدای حملات رژیم صهیونیستی در مشهد، فردا (۶ تیر ۱۴۰۴) تمدید مهلت سنجش سلامت کلاس اولی‌ها در خراسان جنوبی بازگشت سرویس‌دهی مترو تهران به روال عادی از روز شنبه (۷ تیر ۱۴۰۴) خدمات درمانی رایگان برای مجروحین حملات رژیم صهیونیستی ویتیلیگو فقط یک بیماری پوستی نیست چرا شنا در کاهش استرس موثر است؟ جزئیات جدید درمورد نحوه برگزاری امتحانات دانشگاه‌ها (۵ تیر ۱۴۰۴) پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (پنجشنبه، ۵ تیر ۱۴۰۴) | آغاز روند افزایش تدریجی دما از فردا حجاج ایرانی باقی‌مانده در عربستان، از طریق فرودگاه بین‌المللی مشهد جابه‌جا خواهند شد + فیلم شهادت ۱۲ عضو خانواده دانشمند ایرانی در پی حمله رژیم صهیونیستی + عکس مراسم تدفین رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شنبه برگزار می‌شود لزوم جلوگیری از فروش دخانیات در مراکز غیرمجاز | قاچاق سیگار‌های الکترونیک به کشور دستورالعمل جامع بهداشت محیط در ایام سوگواری محرم و صفر ۱۴۰۴ ابلاغ شد تشکیل ۱۴ کمیته تخصصی برای شرایط بحرانی به دستور وزیر آموزش‌وپرورش ذخایر شش‌ماهه دارو و شیرخشک تأمین شده است بیانیه مسئولان آموزش عالی کشور در پاسداشت شهدای حمله رژیم صهیونیستی
سرخط خبرها

بایستگی‌های اخلاقی امر و نهی اجتماعی

  • کد خبر: ۱۶۵۱۱۵
  • ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۲ - ۱۲:۵۸
بایستگی‌های اخلاقی امر و نهی اجتماعی
غلامرضا بنی اسدی - روزنامه نگار

جامعه سالم از شهروندان سالم تشکیل می‌شود. برای رسیدن به سلامت عمومی هم باید به واجبی جامعه‌ساز مانند امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر توجه عملی داشته باشیم. این هم بایستگی‌هایی را می‌طلبد که در کلام معیار امام‌صادق (ع) به‌صراحت تبیین شده است: «انما یامر بالمعروف و ینهى عن المنکر من کانت فیه ثلاث خصال عالم بما یامر عالم بما ینهى عادل فیما یامر عادل فیما ینهى رفیق بما یامر رفیق بما ینهى؛ تنها کسى مى‏‌تواند امربه‌معروف یا نهى‌ازمنکر کند که داراى سه صفت باشد: به آنچه امر مى‏‌کند و از آنچه نهى مى‏‌کند آگاه باشد، عادلانه امر و نهى کند، با مهربانى و نرمی امر و نهى کند.» قبل از پرداختن به جنبه‌های اجتماعی حدیث باید به این نکته ادبی هم توجه کرد که «انما» که در اول حدیث آمده است، از ادات حصر است به این معنا که این است و جز این نیست.

در نتیجه فقط کسانی می‌توانند امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر کنند که واجد صفات تصریح‌شده در روایت باشند. دیگران نه حقی چنین دارند و نه می‌توانند نقشی سازنده داشته باشند. دیده‌ایم که برخی‌ها با قصد اصلاح، راه به افساد برده‌اند. با نیت خیر در این وادی گام نهاده‌اند، اما، چون به این صفات سه‌گانه آراسته نبوده‌اند، برون‌داد اجتماعی کارشان برعکس قصد و نیتشان رقم خورده است. مفهومی که ذیل قاعده فقهی و حقوقی «ماوقع لم یقصد و ما قصد لم یقع» می‌توان آن را بازخوانی کرد.

باری، میدان امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر فراخ می‌نماید، اما با شرایطی که برای این امر احصا و اعلام شده است، قانونمند می‌شود. همه هم باید بدان التزام داشته باشیم. بدانیم که ملاک‌ها، معیارند نه دل‌خواسته‌های ما. باید با ملاک‌ها و موازین رفتارمان را سازمان دهیم و به تالی فاسد‌های رفتارمان هم توجه کنیم.

مثلا به آن فرد محترم که می‌گفت از زنان و دخترانی که اینجا حجاب را رعایت نکرده‌اند، بیزارم، باید گفت که اگر بی‌حجابی را بسان بیماری مسری هم بدانیم، شایسته است از بیماری اعلام بیزاری و برای سلامت‌بخشی به بیمار تلاش کنیم. آیا ایشان می‌پذیرد که وقتی بیمار شد و به دکتر مراجعه کرد، دکتر بگوید از کسانی که بیمارند، بیزارم؟! حدیث امام‌صادق (ع) را دوباره بخوانیم. نگاه گرم و کلام نرم که امام برای آمربه‌معروف و ناهی‌ازمنکر به‌عنوان بایستگی مطرح می‌فرمایند، همان «نگاه پدرانه» است که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است و برای معمرین و بزرگان قوم بر آن تأکید دارند.

با نگاه و بیان و لحن گرم پدرانه است که یخ‌های کوه‌شده بینمان آب می‌شود، وگرنه برخی رفتار‌ها کوه یخ را به کوه سنگ تبدیل می‌کند. به این مهم هم حتما توجه داشته باشند دیگران و خودمان که دیگر فاصله‌های جغرافیایی و خط‌کشی‌های جغرافیای سیاسی نمی‌تواند سرنوشت مردم را از هم جدا کند. حرفی که در شمال گفته شود، هم‌زمان در جنوب شنیده می‌شود. خطی که در شرق بر کاغذ بنشیند، صدای خواندنش در کوچه‌های غرب می‌پیچد. فاصله‌های صفرشده می‌طلبد که همه‌مان بکوشیم اخلاق عملی‌مان به‌سمت بیست حرکت کند.

زبانمان را پاکیزگی باید که رفتارمان را به صفت شایستگی مزین کند. بدانیم امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر تکلیف کسانی است که به بایستگی‌ها، شایستگی یافته باشند. بی‌هوا به میدان پریدن یا سر دیگران را می‌شکند یا سر خود آدم را. باید به این سه‌گانه امام‌صادق (ع) توانمند شد و بعد به امر و نهی پرداخت تا جامعه هم با پذیرش آن، به روز‌های بهتر برسد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->